Sveitarstjórnarmál - 01.12.1951, Blaðsíða 22
20
SVEITARST J ÓRNARMÁL
greiddi hið fyrsta sinn hluta af stofnkostnaði skóla-
bygginga og annarra álíka lögboðinna framlaga til
sveitarfélaganna.
4) Fram hefði komið ábending um það, að eðli-
legt væri að ríkið tæki á sig eða tryggingarfélögin
kostnað af brunavörnum. Vegna skorts á upplýsingum
um þessi efni mundi nefndin leggja til, að málinu
vrði visað til stjórnar Samb. ísl. sveitarfélaga til at-
hugunar og frekari undirbúnings.
5) Ábendingu um að gera allt landið að einu
framfærsluumdæmi hefði ekki tekizt að gaumgæfa,
sem skyldi, og væri því lagt til, að stjórn Samb. ísl.
sveitarfélaga væri falið að athuga málið.
6) Nefndin hefði talið rétt að mæla með þvi,
að kostnaði vegna sjúkrahúsa væri létt af sveitar-
félögunum og hefði í því máli verið kosin undimefnd,
er leggja mundi fram tillögu um það efni.
7) Rætt Iiefði verið um tillögu, er fram hefði
komið á síðasta Alþingi, en þá verið felld, er fól í
sér heimild til handa Tryggingarstofnun ríkisins til
að halda eftir tryggustu útsvörum sveitarfélaganna,
ef vanskil yrðu hjá þeim um greiðslu tryggingargjalda.
Litið hefði verið svo á í nefndinni, að slikt lagaboð
ætti ekki rétt á sér og mundi væntanleg tillaga þar
að lútandi.
8) Nefndin hefði verið ásátt um að þörf væri á,
að sett yrði á stofn sérstök lánastofnun, er sérstak-
lega hefði með höndum fyrirgreiðslu á lánum til
handa sveitarfélögunum vegna frambúðarlána og
rekstrarlána og mælti með því að tillaga í þá átt yrði
samþykkt á fundinum.
Að lokinni framsöguræðu tóku til máls: Ásgrímur
Ilartmannsson, Erlendur Björnsson og Bjarni Þórðar-
son.
AFGREIDD MÁL:
1. Þá var tekið til afgreiðslu frv. til Jaga um Iög-
reglumenn og var það samþykkt í einu hljóði.
Frv. er prentað hér á eftir.
2. Samþykkt var að fela stjórn Samb. ísl. sveitar-
félaga að láta athuga hvort tiltækilegt væri, að
gera landið að einu framfærsluumdæmi einkum
að því er snerti greiðslu barnameðlaga og í því
sambandi falið að stuðla að þvi, að Trygginga-
stofnun ríkisins greiddi fullt vistg/ald með
öldruðu fólki, er dveldi á elliheimilum. Skyldi
um þetta samin greinargerð og gengið frá til-
lögum.
3. Samþykkt var tillaga nefndarinnar um að fela
stjórn Samb. ísl. sveitarfélaga að rannsaka, hvort
ekki færi bezt á þvi, að ríkið eða tryggingar-
félögin tækju við brunavörnum kaupstaðanna
og hefðu af þeim allan kostnað. Athugað skyldi
ennfremur og greitt fyrir því, að kaupstaðirnir
fengju heimild til að semja við þau tryggingar-
félög, er bezta samninga bvðu að því, er varðaði
brunavarnir.
Frckari umræðum og afgreiðslu á málum og til-
lögum frá nefndinni var frestað að sinni.
Aðalforseti tók nú við fundarstjórn og veitti orðið
framsm. nefndar þeirrar, sem athuga skyldi um og
gera tillögur varðandi tekjustofna sveitarfélaganna.
Jónas Guðmundsson, skrifstofustjóri, hóf umræð-
ur fyrir hönd nefndarinnar. Greindi frá þvi, að ótal-
margt hefði verið tekið til meðferðar og umræðu á
fundi nefndarinnar, en fyrst og frernst hefðu umræð-
ur og athuganir beinst að tveimur atriðum, söluskatti
og fasteignaskatti. Þó hefði fvrst verið rætt um það,
livort leggja ætti til, að tekjuskatturinn, er nú rvnni
til rikisins, skyldi ganga til sveitarfélaganna. Nefndin
hefði þó orðið ásátt um að gera ekki tillögu i þessa
átt að svo stöddu. Þessi tekjustofn væri nokkuð óviss
en sveitarfélögunum væri þörf á tekjustofni, er væri
helzt jafn hvernig sem áraði. Nefndin liefði því talið
rétt að leggja til, að söluskatturinn skvldi renna til
sveitarfélaganna að hálfu leyti og skiptast innbyrðis
milli þeirra eftir sérstökum reglum. Söluskatturinn
myndi að jafnaði vera um 60 millj. á ári og með
þessu fengu sveitarfélögin um 30 millj. til skipta
árlega, en það væri sú fjárhæð, sem að nokkru ætti
að geta hætt úr fjárþörf þeirra. Þá gerði framsögum.
glögga grein fyrir frv. til laga um hluta sveitarfélaga
af söluskatti, sem nefndin hafði gengið frá og út-
býtt var á fundinum. 1 frv. þessu væri við það miðað,
að söluskatturinn skiptist að jöfnu milli ríkissjóðs og
sveitarfélaga. Innbyrðis ætti skiptingin að vera sú,
að Vs af söluskatti sveitarfélaganna skyldi renna til
kaupstaðanna og kauptúna með 500 íbúa og þar vfir,
en Vs kæmi í hlut annarra sveitarfélaga. Skiptingin
innan hvers flokks skvldi vera þannig, að skipta skyldi
eftir fólksfjölda eins og hann var samkv. manntali
næst liðins árs. Greiðsla til sveitarfélaganna færi
fram einu sinni á ári.
Ennfremur skýrði frsm. frá þvi, að nefndin hefði
nokkuð rætt um nauðsyn þess, að fasteignaskattur til
sveitarfélaganna yrði hækkaður, en frá henni mundi
þó ekki berast tillaga í þá átt en auðvelt væri f\TÍr
fundinn að gera tillögur þar um, er mætti síðan vísa
til nefndar til frekari athugunar.
Að framsöguræðu lokinni tók Gunnar Thorodd-
sen, borgarstjóri, til máls og ræddi nokkuð frv. um
söluskatt. Taldi hann eðlilegt, að hluti kaupstaða og
kauptúna af söluskattinum væri stærri en til annarra
sveitarfélaga, þar sem fjárþörf þeina og útsvarsþungi