Sveitarstjórnarmál - 01.12.1951, Blaðsíða 33
SVEITARST J ÓRNARMÁL
31
á að skipa, þar sem listinn kom ekki að nema
einum aðalmanni".
Þá segir oddvitinn, að S.A. hafi engu að síð-
ur verið boðið að sitja fundinn og hafa þar
málfrelsi og tillögurétt, en ekki atkvæðisrétt.
Fyrrgreinda ályktun hreppsnefndarinnar
um varamann B-listans kveður oddvitinn hafa
stoð í 3. gr. laga um sveitarstjómarkosning-
ar, nr. 81 23. júní 1936 svo og 144 gr. laga nr.
18 frá 25. jan. 1934, um kosningar til Alþing-
is, enda verði ekki annað séð af lögum þess-
um en því sé slegið föstu, að aðeins skulu
teljast jafnmargir varamenn og aðalmenn eru
af hverjum lista. Á þessa skoðun verður ekki
fallizt.
Með lögum nr. 18 15. maí 1942 var 33. gr.
laga nr. 81/1936 breytt í það horf, sem hún
nú er í, en þar segir í 1. mgr.:
„Hver framboðslisti, sem hlotið hefur bæj-
arfulltrúa eða hreppsnefndarmenn kosna
hlutbundum kosningum, hefur rétt til vara-
manna, og skulu frambjóðendur á lista, þeir
er ekki ná kosningu vera varamenn'.
Af ákvæði þessu má ljóst verða, að fyrr-
greind ályktun hreppsnefndarinnar um, að
hver framboðslisti hafi jafnmarga varamenn
og hann hefur fengið aðalmenn kosna, hefur
eigi stoð í gildandi lögum.
Síðan segir í 2. mgr. sömu greinar:
„Varamenn taka sæti í bæjarstjóm eða
hreppsnefnd í þeirri röð, sem þeir eru kosnir,
þegar bæjarfulltrúar eða heppsnefndarmenn
þess lista, sem þeir eru kosnir á falla frá, flytj-
ast burtu eða forfallast á annan hátt frá að
eiga sæti í bæjarstjóm eða hreppsnefnd“.
Af þessari málsgrein má sjá, að lögin gera
ráð fyrir því, að varamenn taki sæti í hrepps-
nefnd í þeirri röð, sem þeir em kosnir, þeg-
ar hreppsnefndarmenn þess lista, sem þeir
eru kosnir á forfallast um lengri tíma frá að
starfa í hreppsnefnd, og verða þeir aðalfull-
trúar í þeirri röð, sem þeir náðu kosningu, ef
hinn kjömi aðalfulltrúi fellur frá eða forfall-
ast fyrir fullt og allt frá störfum. Loks segir í
5. mgr. sömu greinar:
„Ef bæjarfulltrúi eða hreppsnefndarmaður
forfallast um stundarsakir vegna veikinda eða
annars, á hann rétt á að láta varamann taka
sæti sitt á meðan.“
Verður ákvæði þetta ekki skilið á annan veg
en þann, að hreppsnefndarmanni eða bæjar-
fulltrúa sé heimilt að fela einhverjum þeim
varamanni listans, sem hann nær til og ekki
hefur forföll, að mæta fyrir sig ef hann er
sjálfur forfallaður aðeins um stundarsakir.
Af framansögðu er ljóst:
1. Allir frambjóðendur á B-lista, við síð-
ustu hreppsnefndarkosningar í B-hreppi, þeir
er ekki náðu kosningu, eru varamenn þess
eina frambjóðanda, er listinn fékk kjörinn.
2. Að varamenn taka sæti í hreppsnefnd í
þeirri röð, sem þeir eru á framboðslistanum
að kosningu lokinni, þegar hreppsnefndar-
menn forfallast frá að mæta á hreppsnefndar-
fundum.
Sé það rétt en um það virðist enginn
ágreiningur, að hvorki Th.K., aðalmaður B-
listans í hreppsnefnd B-hrepps, né heldur
tveir efstu varamenn listans, hafi getað mætt
á boðuðum heppsnefndarfundi 11. apríl s. 1.,
og að Th. K. hafi tilkvnnt oddvita þau for-
föll áður en fundur hófst og jafnframt, að
þriðji maður listans, S.A., mundi mæta á
fundinum, þá er ljóst, að honum varð ekki
að réttum lögum varnað fundarseta sem full-
gildum hreppsnefndarmanni.
Ráðuneytið lítur svo á, að ólögmætt hafi
verið hjá meiri hluta hreppsnefndar B-
hrepps að neita umræddum S.A. um að
taka sæti Th.H. á hreppsnefndarfundinum
11. apríl s. 1. af þeirri ástæðu, að listinn hefði
aðeins einum varamanni á að skipa. (Bréf 12.
júlí 1951).