Sveitarstjórnarmál - 01.03.1963, Blaðsíða 31

SVEITARST JÓRNARMÁL
25
Nefndin er þeirrar skoðunar, að æski-
legast sé, að ríkisframfærsla sjúkra manna
og örkumla verði lögð niður með öllu og
mál hennar verði lögð undir sjúkra- og
lífeyristryggingarnar. Af þeirri ástæðu lét
nefndin árið 1961 fara fram rækilega at-
hugun á skiptingu ríkislramfærslusjúkl-
inga eftir þvi, í livaða bæjar- eða sýslufé-
lagi þeir væru heimilisfastir. Var þetta gert
til þess að fá úr því skorið, hvort viðun-
andi jöfnun áhættunnar af langvarandi
sjúkraliúsdvöl fengist með því að láta
kaupstaða- og héraðssamlög tryggja sjúkra-
húsvist að miklu eða öllu leyti. Athugun
þessi leiddi í ljós, að byrðarnar mundu
koma ntjög misjafnt niður, enda þótt hér-
aðssamlög bæru þær í stað hinna fjölmörgu
fámennu hreppasamlaga. Var því horíið
frá jiessari hugmynd, en tvær aðrar leiðir
ræddar. Sú fyrri er að takmarka ríkisfram-
færsluna við fávita, berklaveika og geð-
veika menn, láta lífeyristryggingarnar taka
við l'rnmfærslu ellikramarsjúklinga, en
sjúkrasamlögin við öðrum, en þó skuli
framlærslu drykkjusjúkra manna utan við-
urkenndra sjúkrahúsa komið fyrir með sér-
stökum hætti. Síðari leiðin er í því íólgin
að afnema ríkisframfærsluna með öllu í
núverandi rnynd og hverfa jafnframt að
mestu leyti frá því að greina á milli sjúk-
dóma, lieldur skuli gamalt fólk dveljast í
sjúkrahúsum eða hælum á kostnað lífeyris-
trygginga, el dvölin er nauðsynleg af heilsu-
larsástæðum, og sama gildi um varanlega
öryrkja, sem vegna örorku sinnar þarfnast
slíkrar dvalar. Að öðru leyti taki sjúkra-
tryggingarnar að sér sjúkrahústryggingu
Jreirra, sem nú eiga rétt á ríkisframfærslu.
Þar eð ekki er gert ráð fyrir, að breyting
Jæssi hafi í för með sér greiðslu af hálfu
sjúkratrygginganna fyrir vist á annars kon-
ar stofnunum en nú hafa viðurkenningu
sem sjúkrahús, þyrfti að gera sérstakar ráð-
stafanir vegna drykkjumannahæla, ef Jiessi
leið yrði valin.
Um hvoruga leiðina treystir nefndin sér
til að gera tillögur á þessu stigi, en hún
telur, að svo mikill ávinningur gæti orðið að
síðari leiðinni, að rétt sé að kanna hana til
hlítar, og skal Jjvx hér nánar að henni vikið.
í fyrsta lagi hlýtur sú lausn að vera
æskilegust, að ríkislramfærslan verði lögð
algerlega niður, en Jxeir, sem liennar hafa
notið, komi inn í hið almenna tiygginga-
kerfi að svo miklu leyti, sem unnt er. Vegna
skipulags sjúkiatiygginganna verður hins
vegai', eins og áður er sagt, miklum erlið-
leikum bundið að láta Jxá grein tiygging-
anna taka við meginhluta byrðanna. Slíkt
mundi enn fremur verða örðugleikum
bundið vegna þess, að ýmsar þær stolnanii',
sem viðurkenndar liafa verið af ríkisfram-
færslunni, eru ekki viðuikenndar sem
sjúkiahús, og má sem dæmi nefna sjúkia-
deildir elliheimila og fávitahæli. Hvorug-
um Jxessara agnúa er til að dreifa, ef lífeyr-
istryggingar taka á sig Jxyngstu byrðarnar.
í öðru lagi yiði aðeins hálíur ávinningur
að breytingunni fyrir þá aðila, sem fram-
kvæmd þessara mála annast, ef t. d. gamla
fólkið yrði flutt af ríkisframíærslu yfir
á lífeyristryggingarnar. Gera yrði ráð fyrir,
að jafnfiamt yrði efnahagsviðmiðun hætt
í sambandi við úiskuiði, og mundi Jxað
bæði vera réttarbót og spara vinnu. Hins
vegar mundi læknisfræðilega hliðin verða
jafnflókin og áður, og í stað deilna milli
einstakra sjúkrasamlaga og ríkisframfærsl-
unnar mundu sjúkrasamlög og lífeyiis-
tryggingar deila um það, hvorum aðilanum
bæri að greiða sjúkiahúsvist í einstökum
tilfellum. Læknisfiæðilega er oft miklum
erfiðleikum bundið að skeia úr um slík
atriði, og kæmi því til álita, hvort heppi-