Sveitarstjórnarmál - 01.09.1963, Blaðsíða 42

40
SVEITARSTJÓRNARMÁL
inga, sem stjórn sambandsins lét semja og
sendi félagsmálarcáðuneytinu 1958.
Aðrar breytingar á sveitarstjórnarlögun-
um en þær, sem að ofan getur, voru ekki
stórvægilegar, þó margar væru og allar til
bóta. Frumvarpið var lagt fyrir fulltrúa-
ráðsfund 1961 og gerði hann nokkrar til-
lögur til breytinga á því, sem flestar voru
teknar til greina á Alþingi.
Sú tillaga til breytingar á sveitarstjórnar-
löggjöfinni, að stækka sveitarfélögin, fékk
lítinn byr, en nú fer sú breyting að verða
mjög aðkallandi, og verður það vafalaust
eitt af mörgum framtíðarverkefnum þessa
sambands að hafa forustu um Jjað mál.
TEKJUSTOFNALÖGGJÖFIN.
Frá því Samband íslenzkra sveitarfélaga
hóf starfsemi sína hefur Jiað verið eitt al'
meginviðfangsefnum þess, að fá fram gagn-
gerða endurskoðun á löggjöfinni um tekju-
stofna sveitarfélaganna. í því sambandi má
benda á, að Jíegar á i'yrsta J)ingi sambands-
ins — stofnþinginu 1945 — var gerð eftir-
larandi samþykkt:
„StofnJ)ing Sambands íslenzkra sveitarfé-
laga samjsykkir að skora á ríkisstjórnina að
láta fram fara sem fyrst gagngerða endur-
skoðun á löggjöf Jjeirri, sem fjallar um
tekjustofna sveitarfélaganna. Sérstaklega
nauðsynlegt telur þingið að útsvarslögin
verði rækilega endurskoðuð og upp í þau
tekin m. a. nánari ákvæði um reglur þær,
er fylgja ber við álagningu útsvara, en nú
eru þar, og að tryggt verði að á þann aðal-
tekjustofn — útsvörin — verði ekki gengið af
öðrum aðilum, nema sveitarfélögum sé jafn-
íramt séð fyrir tekjum á annan hátt.
Þingið veitir stjórninni heimild til þess
að skipa nefnd sveitarstjórnarmanna, er
starfi rnilli þinga til Jaess að gera tillögur
um íast kerfi fyrir álagningu útsvara, sér-
staklega að því er tekur til hreppsfélag-
anna, og felur J)ingið stjórninni að koma
Jjeim tillögum á framfæri þegar endurskoð-
un útsvarslaganna fer fram.“
Eitt af fyrstu verkum núverandi fjármála-
ráðherra, Gunnars Thoroddsen, er liann tók
við yfirstjórn á fjármálum sveitarfélag-
anna, var að skipa nefnd til að endurskoða
Jiáverandi tekjulöggjöf sveitarfélaganna og
semja frumvarp að nýrri löggjöf urn tekju-
stofna sveitarfélaga. í þessari nefnd áttu
sæti: Hjálmar Vilhjálmsson ráðuneytisstj.,
sem var formaður nefndarinnar, Jónas Guð-
mundsson framkvæmdastjóri, formaður
sambandsins, Tómas Jónsson borgarlögmað-
ur, varaformaður sambandsins og alþingis-
mennirnir Birgir Finnsson forseti bæjar-
stjórnar ísafjarðar og Guðlaugur Gíslason
bæjarstjóri í Vestmannaeyjum, en báðir
eiga þeir sæti í fulltrúaráði sambandsins.
Um frumvörp nefndarinnar var fjallað
á fundum íulltrúaráðs sambandsins og til
greina teknar ýmsar ábendingar og tillögur
Jjaðan.
Með lögunum um tekjustofna sveitarfé-
laganna er skapað samræmt heildarkerfi í
einum Iagabálki, og er það mjög til bóta,
enda J)ótt ýmis atriði mættu sjálfsagt bet-
ur fara, og sum þau nýmæli, sem J)ar eru,
og stórbreytingar, orki tvímælis, a. m. k.
fyrst í stað. Þessi löggjöf skapar grundvöll
fyrir frekari breytingum í J)essum málum
eftir J)ví, sem reynslan leiðir í ljós síðar.
En hér eru þó teknar upp margar þær
ábendingar, sem komið hafa frá samband-
inu — landsþingum þess og fulltrúaráðs-
fundum. Þessar má nefna:
1. Fasteignaskattur er lögákveðinn í öllum
sveitarfélögum.
2. Aðstöðugjald kemur í stað hinna um-
deildu veltuútsvara.
3. Landsútsvör á ríkisfyrirtæki, sem reka