Sveitarstjórnarmál - 01.04.1973, Side 29
Eftirlit
í 17. greininni eru ítarlegar reglur um verk-
stjórn og eftirlit. Hafi verktakinn ekki sjálfur
yfirstjórn verksins með höndum, skal liann til-
nefna einn mann sem „stjórnanda verksins“, og
á hann að geta komið fram fyrir hans hönd og
haldið öllum jtráðum í hendi sér. Sambærileg
ákvæði eru um verkkaupann; hann tilnefnir
„umsjónarmann“, sem kemur fram fyrir hönd
hans, ef hann ætlar ekki að fylgjast sjálfur með
verkinu. Aðeins umsjónarmaðurinn einn getur
gefið úrskurð um ýmsa jrætti verksins. Þetta atr-
iði er mjög mikilvægt. Oft hefnr t.d. viljað
brenna við í sambandi við húsbyggingar, að eft-
irlitsaðilar hafa verið allt of margir. Eigandinn
sjálfur hefur komið á staðinn, arkitekt hússins
hefnr kornið, verkfræðingarnir hafa kornið hver
unt sig, og allir hafa jressir aðilar gefið verktak-
anum eða verktökunum sín fyrirmæli. Verktak-
inn hefur Jtví ekki fengið neina heildarsýn yfir
Jtau fyrirmæli, sem hann hefur fengið, fyrirmæl-
in stangast e.t.v. á, og allt getur jretta ruglað
svo rnikið framkvæmd verksins, að allt fari úr
böndunum. Báðir aðilar sitja e.t.v. eftir með sárt
ennið og tapa á jæssu peningum.
Verkgæði
í 20. greininni eru settar fram almennt orð-
aðar kröfur um gæði verksins: „verkið skal vera
traust og áferðargott og öll vinna vel og faglega
af hendi leyst“. Þetta orðalag kann að virðast
fátæklegt, en hefur í sér fólginn kjarna þeirra
atriða, sem máli skipta um verkgæði. í sörnu
grein er kveðið á um, að „öll vinna, sem krefst
fagjickkingar, skttli unnin af jrar til menntuð-
um mönnum."
Ábyrgð verktakans
Um ábyrgð verktakans er fjallað í 22. grein.
„Verktaki ber alla áhættu af því, ef verk eða efni
til þess verður fyrir skennndum eða eyðileggst,
unz hann hefur skilað Jtví af sér“. Þarna eru eng-
in undantekningarákvæði um stórflóð, jarð-
skjálfta, eldgos eða slíka hluti, verktakinn tekur
á sig rnjög mikla áhættu. Verkkaupar geta að
sjálfsögðu, eins og ég gat um í upphafi, sett um
jietta aðrar reglur og tekið hluta af þessari á-
hættu á sig, eins og oftast var venja áður, að því
er náttúruhamfarirnar varðaði. Verkkaupa er
hins vegar skylt að sjá um brunatryggingu á verk-
inu sjálfu og efni á byggingarstað. Er jretta gert
til að einfalda brunatryggingarnar, ef um marga
verktaka er að ræða.
Verkþáttur undanskilinn útboði
Eigandinn getur sjálfur lagt til ákveðna Jrætti
verksins, (21. gr.), og vil ég sérstaklega benda á
jjetta atriði. Útboð verks jrarf ekki að Jtýða Jrað,
að allir Jrættir þess séu boðnir út. Ekkert er Jrví
til fyrirstöðu, að undanskilja ákveðna hluta
Jtess, bæði sérstök verkefni og útvegun vissra
efnisþátta. Eigandi getur ákveðið að leggja sjálf-
ur til mölina eða grjótið í veginn, ef hann rekur
t.d. sjálfur malar- eða grjótnám; hann getur lát-
ið verktakann fá efnið, t.d. annað hvort mokað á
bíl í námu eða ekið Jjví sjálfur á vinnustað. Sveit-
arfélag getur sett ákvæði um, að þeirra eigin vél-
ar séu notaðar að miklu eða litlu leyti, annað
hvort lagðar verktakannm til eða gegn greiðslu
fyrirfram ákveðinnar leigu o.s.frv.
Frestir — Févíti
Verktaki tekur á sig bótaábyrgð, ef hann lýk-
ur ekki verkhlutum eða verki í heild innan þess
skilafrests, sem um hefur verið samið. Ákvæði
eru um þetta í 24. greininni, og réttur verkkaupa
til bóta er alveg ótvíræður, alveg án tillits til Jress,
hvort nokkur ákvæði hafa verið sett í útboðs-
lýsingu eða verksanming unr févíti eða dagsektir.
Séu dagsektarákvæði í samningnum, getur verk-
kaupi ekki krafizt annarra skaðabóta en dagsekt-
anna. Með dagsektarákvæðum er fyrirfram búið
SVEITARSTJÓRNARMÁL