Sveitarstjórnarmál - 01.06.1975, Blaðsíða 33

Dr. JÓHANNES NORDAL, seðlabankastjóri:
FRAMTÍÐARÞROUN
RAFORKUKERFISINS
Erindi flutt á miðsvetrarfundi Sambands
íslenzkra rafveitna 4.—5.marz 1975.
Inngangur
Orkumálin eru um þessar mundir ofarlega á
baugi hvarvetna í heiminum. Með u.þ.b. fjór-
földun á verði olíu fyrir rúmlega ári var verð-
hlutföllum í orkubúskap heimsins raskað stór-
lega og um leið efnahagsstöðu allra þeirra ríkja,
sem háð eru innfluttri orku. t kjölfar þessara
breytinga hafa ríkisstjórnir um allan heim tekið
stefnu sína í orkumálum til rækilegrar endur-
skoðunar með það fyrir augum að draga úr
notkun innfluttra orkugjafa, auka framleiðslu
innlendrar orku og bæta með þessu hvorutveggja
jafnvægið í orkubúskap sínum. Hafa margar
þjóðir nú þegar sett eða eru í þann veginn að setja
sér ákveðin tímamörk í þessu efni.
íslendingar eru í hópi þeirra þjóða, sem eiga
yfir að ráða orkulindum langt umfram þarfir
sínar nú og um alllanga framtíð. Með nýtingu
þessara auðlinda ættu þeir því að geta búið við
hagkvæmari orkubúskap en flestar þjóðir aðrar,
þegar til lengdar lætur. Hér er hins vegar sá
hængur á, að orkulindir okkar eru fábreyttar,
og þær geta ekki á núverandi tæknistigi komið,
nema að litlu leyti, í stað þeirrar innfluttu orku,
einkum olíu, sem við nú þurfum að kaupa við
svo háu verði. Eigi orkubúskapur okkar að kom-
ast í betra jafnvægi í framtíðinni, verðum við
að gera hvort tveggja í senn, stuðla að notkun
innlendrar orku í stað innfluttrar, þar sem það
er hagkvæmt, en nýta jafnframt orkulindir okkar
til iðnaðaruppbyggingar og gjaldeyrisöflunar í
sem ríkustum mæli.
í þessu erindi hef ég reynt að draga upp nokkra
mynd af hugsanlegri þróun raforkumála hér á
landi næstu 10 árin í ljósi þeirra viðhorfa,
sem blasa við í orkumálum. Fyrir mér vakir ekki
að leggja fram neitt, sem kalla mætti áætlun um
þróunina í þessum efnum, heldur eru hér settar
fram hugmyndir í því skyni, að menn geti betur
áttað sig á þeim kostum, sem um er að velja, og
eðli þeirra ákvarðana og stefnumörkunar, sem
vinna verður að á næstunni.
Ég held, að enginn vafi sé á því, að hvergi
sé meiri þörf á langtímaspám og áætlanagerð
en í orkumálum. Ástæðurnar liggja fyrst og
fremst í því, að undirbúningur og bygging orku-
vera tekur lengri tíma en flestra mannvirkja
annarra. Reynslan af undirbúningi stórvirkjana
hér á landi sýnir, að það líða ekki minna en
8—10 ár, frá því að hafnar eru fyrstu athuganir
á virkjunarstað og þangað til orkuframleiðsla
getur hafizt. Það verður því að taka ákvarðanir
SVEITARSTJÓRNARMÁL