Sveitarstjórnarmál - 01.06.1975, Blaðsíða 38
virkjunum við Hrauneyjarfoss, í Blöndu, á
Hengilssvæðinu og við Sultartanga á næsta 10
ára tímabili. Með tilliti til styrkingar kerfisins,
ef úr stóriðju verður á Norðurlandi, kemur
sterklega til álita að koma á viðbótartengingu
milli Norður- og Suðurlands með háspennulínu
um Sprengisand frá Sigöldu að Kröflu, ella
þyrfti að koma til meira varaafl á Akureyrar-
svæðinu.
Séu myndir 1 og 2 skoðaðar ásamt línuriti 2,
er hægt að sjá stærð og orkuvinnslugetu þeirra
virkjana, sem ég hef nefnt. Spenna á orkuflutn-
ingslínum er ekki sýnd, en hugsanlegt er að
leggja línu frá Hrauneyjarfossi að Grundar-
tanga fyrir 400 KV spennu, en línu milli Kröflu
og Þjórsársvæðisins fyrir 220 KV. Allar aðrar
línur, sem sýndar eru á myndunum, gætu lík-
lega verið 130 KV.
Ég vil enn, áður en lengra er haldið, ítreka
það, að sú hugmynd um virkjunarröð og lagn-
ingu háspennulína, sem hér er fram sett, er að-
eins hugsuð sem ábending um eina leið af þeim
markmiðum, sem ég hef hér talið æskilega. Ræki-
legar hagkvæmnisathuganir þarf að gera, áður
en lokaákvarðanir eru teknar, bæði varðandi
virkjanir og línulagnir. Þessi hugmynd um þróun
kerfisins næstu 10 ár ætti hins vegar að geta
komið að gagni við þá ákvörðunartöku, sem
framundan er bæði um framkvæmdir og rann-
sóknir í raforkumálum.
Ég mun nú snúa mér að því að ræða þessa
hugmynd nánar og líta þá fyrst á líklega orku-
þörf á næstu 10 árum og þá orkuvinnslugetu,
sem þarf til að uppfylla hana.
Orkuþörf og
orkuvinnslugeta
Orkuþörf hinna einstöku landshluta hefur
verið áætluð fram til ársins 1985. Orkuspáin er
sýnd á línuriti 1, og sýnir hún orkuþörf í orku-
veri, Rétt er að fara nokkrum orðum um orku-
spána, þar sem ýmis atriði hennar þarfnast nán-
140 ari skýringar.
Ég vil þá fyrst taka það fram, að orkuspáin
er unnin af Landsvirkjun, en hliðsjón hefur verið
höfð af orkuspám annarra, eftir því sem til hefur
náðst. Einnig hefur orkuspáin verið borin sam-
an við hugmyndir Orkustofnunar hér að lútandi,
og reyndist spáin vera í samræmi við þær.
Spáin gerir ráð fyrir, að allt landið verði full-
rafvætt frá samtengdu kerfi á tímabilinu, og að
orkunotkun mæld hjá notanda verði komin upp
undir 5000 kWh á hvern íbúa á ári að meðal-
tali á hinum almenna markaði árið 1985. Reikn-
að er með, að hlutfallsleg fólksfjölgun verði
nokkurn veginn sú sama í öllum landshlutum.
Hinn almenni markaður er skiígreindur sem
heimilisnotkun án húshitunar, iðnaður, annar en
stóriðja, og öll önnur notkun, svo sem til lýs-
ingar, fiskvinnslu, búrekstrar o.fl. Til samanburð-
ar má geta þess, að þessi markaður var u.þ.b.
2500 kWh á íbúa árið 1973. í Noregi er sam-
svarandi markaður nú 5000—6000 kWh á íbúa
og í Svíþjóð 4000—5000 kWh á íbúa.
1 orkuspánni er gert ráð fyrir, að húshitun
með raforku geti náð 85% af hámarksmarkaðn-
um árið 1985. Hefur þessi notkun verið áætluð,
eins og um beina rafhitun væri að ræða, en það
gefur mestu hugsanlega notkun. Hér er rétt að
taka það fram, að enn hefur ekki farið fram
fullnaðarúttekt á því, hvernig rafhitunarmálin
verða leyst hér á landi. Koma mun til greina,
að í þéttbýli verði komið upp blönduðum kerf-
um, þ.e. hitaveitum, sem notuðu að mestu raf-
orku, en í rafmagnsskorti og e.t.v. á hæstu álags-
toppum olíu. Þá hefur verið talað um varma-
dœlur, en þær munu geta minnkað raforku-
notkun mjög verulega, þar sem einhver lághiti
væri til staðar, og reyndar víðar, ef notkun þeirra
yrði útbreidd. Eins og sést af þessu, er enn mjög
óvíst, hver húshitunarmarkaðurinn verður raun-
verulega, mældur í raforkuþörf. Kemur þar líka
til, að hugmyndir eru sífellt að breytast um það,
hvaða staðir kunna að njóta jarðvarmaorku til
húshitunar í framtíðinni.
Eins og sést af því, sem hér hefur verið rakið,
er orkuspáin nokkuð óörugg, en telja má líklegt,
að hún sýni nokkurn veginn örasta vöxt hins
almenna markaðar ásamt húshitun, sem nú er
SVEITARSTJÓRNARMÁL