Sveitarstjórnarmál - 01.12.1975, Blaðsíða 37
AÆTLAÐAR BREYTINGAR A HELZTU
TEKJUM OG GJÖLDUM SVEITAR-
FELAGA MILLI ÁRANNA 1975 OG 1976
Hér fer á eftir yfirlit það, sem
Ólafur Davíðsson, hagfræðingur hjá
Þjóðhagsstofnun, flutti á ráðstefn-
unni um fjármál sveitarfélaga 19.
nóvember. Yfirlit þetta kallaði
Ólafur lauslegar áætlanir um breyt-
ingar á helztu tekjum og gjöldum
sveitarsjóða milli 1975 og 1976.
TEKJUR
1. Útsvör
Nú er áætlað, að meðalbrúttó-
tekjur einstaklinga til skatts hækki
um nær 25% milli tekjuáranna
1974 og 1975, þ. e. milli skattár-
anna 1975 og 1976. Álagningar-
stofn útsvars, þ. e. brúttótekjur að
frádregnum tekjum af eigin hús-
næði, skyldusparnaði og nokkrum
minni liáttar liðum, mun þó senni-
lega hækka aðeins meira eða um
25,5—26%. Þessi áætlun er í aðal-
atriðum byggð á mati á breytingum
kauptaxta, tekna sjómanna og laus-
legum liugmyndum um breytingar
annarra skattskyldra tekna, auk
þess sem stuðzt er við skýrslur
Kjararannsóknarnefndar um laun
og vinnutíma verkafólks og iðnað-
armanna í Reykjavík og nágrenni
á fyrra árshelmingi 1975. Tölur um
almenna veltubreytingu skv. sölu-
skattsframtölum styðja einnig þessa
áætlun. Hafa ber jafnan í huga/að
hér er um áætlað landsmeðaltal að
ræða, og tekjubreytingar í einstök-
um sveitarfélögum geta vikið nokk-
uð frá þessu meðaltali, bæði til
hækkunar og lækkunar.
í lögum nr. 11/1975 er kveðið
svo á, að persónuafsláttur frá út-
svari skuli breytast með skattvísi-
tölu. í fjárlagafrumvarpi fyrir árið
1976 er skattvísitala ákveðin 125
stig miðað við 1975 = 100, og
liækkar hún því til jafns við tekjur.
Sé gert ráð fyrir, að annar útsvars-
afsláttur skv. 27. grein tekjustofna-
laga hækki svipað og tekjur, felur
framangreind áætlun í sér 26%
hækkun útsvarsálagningar miðað
við sama álagningarhlutfall 1976 og
notað var 1 ár. Sem dæmi má nefna,
að þótt ekki yrði veitt heimild til
11% álagningar, myndu álögð út-
svör samt liækka um 12,5% á næsta
ári. í báðum tilvikum er miðað við
óbreytta meðferð skattafsláttar og
barnabóta til greiðslu útsvars frá
því sem er á árinu 1975. Við bætast
síðan áhrif fjölgunar (eða fækkun-
ar) gjaldenda, eins og hún er á
liverjum stað.
2. Fasteignaskattur
Félagsmálaráðuneytið hefur gefið
út auglýsingu um álag á fasteigna-
mat við álagningu fasteignaskatts
— og annarra gjalda, sem reiknuð
eru sem hlutfall af fasteignamati —
árið 1976. Er þessi auglýsing í sam-
ræmi við ákvæði til bráðabirgða í
III. kafla laga nr. 11/1975 um ráð-
stafanir í efnahagsmálum og fjár-
málum o. fl. í þessu ákvæði segir,
„að þar til nýtt fasteignamat liefur
tekið gildi, er ráðherra heimilt að
ákveða fyrir 15. nóv. ár hvert, að
gjöld næsta árs, sem reiknuð eru
sem hlutfall af fasteignamati, megi
breytast í hlutfalli við þá breytingu
byggingarvísitölu, sem orðið hefur
frá 1. nóv. árið áður til 1. nóv.
ákvörðunarársins.“ Vísitala bygg-
ingarkostnaðar var 1455 stig 1.
nóvember 1974, en hækkaði í 1986
stig 1. nóvember s. 1., og nemur
hækkunin 36,5%. Samkvæmt þessu
hækkar álag á gildandi fasteigna-
mat við ákvörðun fasteignaskatts
úr 100% árið 1975 í 173% árið
1976, þ. e. á árinu 1975 var gild-
andi fasteignamat tvöfaldað við
álagningu fasteignaskatts, en árið
1976 skal margfalda matið með
2,73.
3. Aðstöðugjald
Við áætlanir um breytingar að-
stöðugjaldsstofns liefur á undan-
förnum árum einkum verið stuðzt
við almennar veltubreytingar, eins
og þær koma fram í álagningu sölu-
skatts. Nú má búast við, að álagn-
ingarstofn söluskatts liækki um
30% milli áranna 1974 og 1975, og
gefur það væntanlega einhverja
vísbendingu um hækkun aðstöðu-
gjaldsstofns. Þetta má þó sennilega
líta á sem lágmarkshækkun, og afar
lausleg liugmynd um breytingar að-
stöðugjaldsstofns í lielztu atvinnu-
greinum milli áranna 1974 og 1975
SVEITARSTJÓRNARMÁL
291