Sveitarstjórnarmál - 01.02.1976, Blaðsíða 46

skutlari og tveir undirræðarar. Það var mikil
íþrótt að verða góður selaskutlari, en þeir, sent
lengst náðu, gátu skutlað sel á 20 faðnia færi.
Meðan mest var selveiðin, gátu þeir aflahæstu
fengið allt að 100 ráseli á bát yfir selatímann,
sem stóð frá því á jólaföstu fram á miðgóu eða
jafnvel lengur. Það krafðist langvinnrar æfingar
á landi, að verða góður selaskutlari, en Arnfirð-
ingar urðu margir hverjir listamenn í þeirri
íþrótt. Meðalselur gaf af sér 120 pund af spiki.
Það var brætt og lýsið selt kaupmönnum, og
voru stórir pottar notaðir til bræðslu á selspiki.
Tóku þeir frá fimm og upp í tíu tunnur.
Um 1875 hættu selavöður að korna inn á Arn-
arfjörð. Bæði var, að Norðmenn stunduðu þá
selaveiðar í stórum stíl úti við ísinn, byssur voru
komnar 1 stað skutla og selanætur inni á fjörð-
unr kunna einnig að hafa fælt selinn frá.
Forustumenn í útgerð
og fiskverkun
Arnfirðingar urðu fyrstir íslendinga til að
veiða smokkfisk á færi. Var það á sanra degi í
ágústmánuði 1874, að þrír nrenn drógu smokk-
fisk á öngla, senr þeir höfðu fengið hjá frönsk-
unr fiskimönnunr. Lagtækir menn tóku síðan að
smíða sér smokköngla, sem reyndust vel. Komu
margir formenn norðan úr ísafjarðardjúpi og
víðar að til að kynna sér veiðiaðferð þessa, og
átti smokkfiskur senr beita eftir að bæta afla-
brögð til muna.
Einnig höfðu Arnfirðingar forgöngu unr smíði
kúfiskplóga. Kristján Oddsson í Lokinhömrum
mun fyrstur manna hafa plægt á floti árið 1897.
Tóku það margir upp eftir lronum.
Útvegsbændur í Amarfirði verkuðu aflann á
heimilunum og seldu saltfiskinn kaupnrönnum
á Bíldudal. Snemma komst það orð á, að salt-
fiskurinn á Bíldudal bæri af öðrum að gæðum,
og var hann seldur hærra verði. Náðist þessi ár-
angur með vandaðri verkunaraðferð. Tryggvi
Gunnarsson fékk síðan mentr úr Arnarfirði og
Dýrafirði til þess að kenna þessa aðferð við salt-
fiskverkun á Norðurlandi og á Austfjörðum, og
þarf ekki að lýsa henni nú.
SVEITARSTJÓRNARMÁL
Gamla skólahúsið
Þegar ekið er frá Llrafnseyri út nreð Arnar-
firði, er Auðkúla á hægri hönd. Hér bjó Þórður
Njálsson, hreppstjóri og hreppsnefndarnraður
og sýslunefndarnraður í Auðkúluhreppi um
langt árabil. Hér blasir við okkur hrörlegt þing-
lrús og skólahús hreppsins. „Húsið nrun lrafa
verið reist senr þinghús og skólalrús sveitarinnar
um aldamótin," sagði Þórður Njálsson, „hér sótti
ég nrinn barnaskóla, og er fæddur árið 1902, og
lrér mun hafa verið kennt franr undir nriðja öld-
ina eða þangað til kennsla lagðist af vegna barna-
fæðar í hreppnum.“
Landnámsjörðin Tjaldanes
Skanrnrt frá Auðkúlu er landnánrsjörðin
Tjaldanes. Þar unr segir Landnáma:
„Örn hét maður nokkur. Hann var frœndi
Geirmundar heljarskinns. Hann fór af lloga-
landi fyrir ofríki Harahls konungs, hann nam
land i Arnarfirði, svo vitt sem hann vildi, hann
sat um veturinn i Tjahlanesi, þvi að þar gelik
eigi sól af um skammdegi.“
Þetta mun mega til sanns vegar færa, og
Tjaldanes sé eini staðurinn við Arnarfjörð, þar
senr sól sést allt árið. í Tjaldanesbótinni var
löggilt lröfn og verzlunarlóð í landi, en nú er
hér allt mannlaust og jörðin í eyði. Við höldunr
áfranr leið okkar, þar sem betur sér út nreð firð-
inunr.
í Bauluhúsaskriðum
Þú situr í Bauluhúsaskriðunr. Sólskin endur-
speglast af dökkbláunr Arnarfirðinum. Hann er
rennisléttur, en léttar, Ijósar gárur við snarbratta
ströndina nrinna þó á margan háskann, senr
mannlífinu lrefur verið búinn hér unr slóðir.
Beint í suður, handan fjarðarins, sér á Bíldudal,
og Selárdalur er beint í vestur. Hið næsta okkur
er eyðibýlið Baululrús. Þaðan var Markús Bjarna-
son, fyrsti skólastjóri Stýrinrannaskólans í Reykja-
vík. Nokkru utar með firðinum er eyðibýlið
Álftamýri, áður kirkjustaður og prestsetur. Við
fætur okkar er nú Hlaðsbót í Álftamýrarlandi,
jrar senr hinir frægu lrvalveiðimenn reru lrvölunr