Sveitarstjórnarmál - 01.06.1976, Blaðsíða 10

Fiskiskipaflotinn í Þorlákshöfn á vetrarvertíð nýlega.
Keflavík, þar sem þeir blöstu ekki eins við Bakk-
anum. Sumrin 1789 og 1790 fengu þrír Árnes-
ingar skip hingað, en Petersen Bakkakaupmanni
tókst að fá verzlunarleyfin dæmd af þeim félög-
um.
Árið 1845 var lögð fram á Alþingi bænaskrá
undirrituð af 142 sunnlenzkum bændum, þar sem
óskað var eftir, að Þorlákshöfn verði löggilt sem
verzlunarstaður.
Vorið 1875 samþykkti fjölmennur bændafund-
ur, haldinn í Hraungerði, að óska hins sama, og
þá um sumarið flutti Þorlákur Guðmundsson
frumvarp til laga um verzlunarstað í Þorlákshöfn.
Frumvarpið var samþykkt í neðri deild. Þegar
það svo kom til efri deildar, gekk þáverandi
landlæknir svo hreinlega af því dauðu, að það
var fellt við fyrstu umræðu.
Landlæknir sagðist liafa verið læknir á Eyrar-
bakka um eins árs skeið og gæti því borið um,
að Þorlákshöfn væri einn mesti brimrass á öllu
landinu, nema ef vera skyldi, að Svörtuloft væru
lakari. Það mætti alveg eins setja lög um verzlun-
arstað á tunglinu eins og í Þorlákshöfn.
Hins gat læknirinn ekki, að hann hafði þetta
ár sitt á Bakkanum verið meiri gistivinur í húsi
kaupmannsins en í kotum karlanna, sem áttu
lendingunum í Þorlákshöfn líf að launa.
Þorlákur tók málið upp aftur á þinginu 1877
og daginn eftir Þorláksmessu á sumri það ár var
samþykkt, að Þorlákshöfn í Árnessýslu skuli vera
löggiltur verzlunarstaður frá 20. júní 1878.
Verzlun hér hefir þó aldrei verið mikil. Þó
hafði Jón Árnason hér sölubúð um skeið, og eftir
að þorpið myndaðist, hefir Kaupfélag Árnesinga
rekið einu verzlunina, þar til nú, að komin er
önnur matvöruverzlun, brauðgerð og tvær sér-
verzlanir.
Lendingaraðstaða —
hafnargerð
Tvær voru lendingar í Þorlákshöfn, Norður-
og Suðurvör, og voru þær um mitt Hafnarnes
austanvert.
Varir Jjessar liöfðu tvo stóra kosti. Þann fyrst-
an, að siglingaleiðin að Jteim var hrein og skerja-
laus. Og hin, sem oftar skipti sköpum um gildi
Jjeirra, að ])ar var sjór ekki ófær, nema rok væri
af suðaustri eða um 30 gráður hvoru megin við
J>á átt. Nokkru áður en vindur nær hásuðri, verð-
ur hann nesfastur og Flóinn tekur við mestu lát-
unum, áður en áttin verður ])ver austan. En auð-
vitað getur lagt kviku hér inn á víkina í öðrum
áttum.
Á fyrstu árum þessarar aldar samjiykkti sýslu-
nefnd Árnessýslu að láta fara fram athugun á
hafnarstæði beggja vegna Ölfusár.
Thorvald Krabbe, ))áverandi landsverkfræð-
ingur, gerði J)essa athugun á árunum 1907—1909.
Honum fannst ekki gerlegt að leggja í fram-
kvæmdir austan ár, en gerði tillögur um hafnar-
gerð í Þorlákshöfn.
Árið 1913 veitti Alþingi Fiskveiðifélagi íslands
SVEITARSTJÓRNAUMÁL