Sveitarstjórnarmál - 01.08.1976, Blaðsíða 10

kerfisbreytingar 1976. Miðað við 0,85% aflagjald
allt árið myndu tekjur af því nema um 35% af
heildartekjum hafnarsjóðanna eða rúmlega 200
rnillj. kr. alls af um 570 millj. kr.
Nokkrar ábendingar og niður-
stöður úr skýrslunum
1) „Ekki er hægt að leysa fjárhagsvanda hafn-
anna eingöngu með gjaldskrárhækkun nerna
örfárra kaupstaðahafna og vöruhafna." (Úr
skýrslunni 1974).
2) „Þrátt fyrir gjaldskrárhækkun, sem gekk í
gildi fyrir flestar hafnir fyrri hluta ársins
1975, hefur afkoma hafnanna í heild ekki
batnað að ráði. Nokkrar liafnir hafa að vísu
betri alkomu, en rneiri hluti hafnanna hefur
áfram mjög slæma afkömu þrátt fyrir hækk-
unina. Á aukin lánabyrði nokkurn þátt í því.“
(Úr skýrslunni 1975).
3) „ . . . Fjármagnskostnaður, J). e. vextir og af-
borganir af fösturn lánum, eru hins vegar yfir
50% af útgjöldunum. Hætta er á, að greiðslu-
byrði liafnarsjóða verði sífellt meiri, ef fjár-
vöntun hafnarsjóða verður eingöngu leyst
með nýjurn lánum í framtíðinni . . (Úr
skýrslunni 1975).
4) „Almennar tekjur hafnanna koma frá útgerð
og fiskvinnslu annars vegar og eigendum
flutningaskipa og vöru hins vegar. Hægt væri
að bæta verulega afkornu fiskihafnanna með
])ví að hækka aflagjöld. 1,5% aflagjald myndi
auka tekjur almennra hafna í ár (1975) um 60
millj. Hins vegar verður líka að hafa í huga
gjaldþol greiðenda hafnargjalda.
Nauðsynlegt er, að 1% aflagjald haldist
óbreytt, þótt gerðar verði breytingar á sjóða-
kerfi sjávarútvegsins, sem kynnu að leiða af
sér hækkun á fiskverði." (Úr skýrslunni 1975).
5) „Heimild í hafnalögum um allt að 15% við-
bótarstyrk úr hafnabótasjóði til framkvæmda
verði notuð fyrir fiskihafnir." (Úr skýrslunni
1974).
SVEITARSTJÓRNARMÁL
Lokaorð
Frá síðasta ársfundi Hafnasambandsins liafa
ýmsar breytingar átt sér stað í hafnamálum, m. a.
voru á síðasta Alþingi samþykkt lög um breyt-
ingu á hafnalögum, sem lúta að innheimtu vöru-
gjalda af afla og vörum, sem útskipað er eða
uppskipað utan löggiltra hafnarsvæða og skulu
þau renna í hafnabótasjóð. Til umræðu hafa
verið tillögur um frekari og miklu meiri tekju-
aukningu fyrir sjóðinn. Málefni hafnanna og fjár-
hagsvandi voru tekin til umræðu í þingsályktun-
artillögu á síðasta Alþingi. Aflagjaldsprósentan
var lækkuð í 0,85% við breytingu á sjóðakerfi
sjávarútvegsins, þrátt fyrir slærna afkornu fiski-
hafnanna og þá staðreynd, að í rauninni var
búið að skerða aflagjaldið 1973 og 1974 með
olíusjóðnum, en niðurfelling hans leiddi af sér
verulega hækkun á fiskverði, sem var talin ástæða
fyrir lækkun aflagjaldsins. Fjárveitinganefnd
notfærði sér heimild um styrkveitingar úr hafna-
bótasjóði við síðustu úthlutun lána, en þá fengu
nokkrar hafnir styrki til framkvæmda í ár, 1976.
Samgönguráðherra sagði eitt sinn á ársfundi
Hafnasambandsins eitthvað á þá leið, að liafn-
argerðir, og umbætur og viðbætur í höfnum
væru framkvæmdir, sem aldrei yrði lokið, ný
fiskiskip og nýjar þarfir í flutningamálum
myndu stöðugt kalla á nýjar framkvæmdir. Það
eru vissulega orð að sönnu og jafnlengi og fram-
kvæmda er þörf verða hafnamál til umræðu.