Sveitarstjórnarmál - 01.10.1976, Page 10

Frá því um 1920 má segja, að gilt hafi nokkuð
fast form í þessum efnum. En árið 1915 voru
samþykkt lög frá Alþingi, er kváðu á um aðal-
mat fasteigna á tíu ára fresti. Og var fyrsta aðal-
mat samkv. lögum þessum staðfest 1. apríl 1922.
Þessi mál renna síðan í nokkurn veginn sléttum
farvegi næstu áratugi. Þannig eru næstu aðalmöt
lö.Gfsrilt 1932 og 1942 — en það mat var hækkað
með framreikningi 1957 og gilti með þeirri breyt-
ingu fram til 1971, þegar síðasta aðalmat var
staðfest, en það byggir á verðlagi 1. jan. 1970.
Þetta aðalmat var framkvæmt á grundvelli laga
nr. 28/1963.
Samkv. 21. gr. þeirra laga skal, milli aðalmata,
starfa svokallað millimatsmannakerfi. Þannig eru
starfandi í hverju sveitarfélagi tveir millimats-
menn, sem framkvæma möt á nýjum eignum og
sjá um að skrá eigendaskipti, meta viðbætur og
endurbætur á eldri eignum og afskrá eydd mann-
virki.
Stjórn þessara mála hefur svo verið í höndum
3ja manna Yfirfasteignamatsnefndar og Fast-
eignamats ríkisins, sem talið er deild í fjármála-
ráðuneytinu.
Segja má, að hin nýja löggjöf hafi verið í und-
irbúningi allar götur frá árinu 1971. Hefur fjár-
málaráðuneytið haft á hendi allan undirbún-
ing. Það er þó ekki fyrr en á þessu ári, að Alþingi
afgreiðir málið. Því er fullkomlega tímabært og
eðlilegt að gera sér nú grein fyrir því, hvar við
stöndum og hvaða breytingar eru í vændum.
Eins og lög og reglugerðir bera með sér, þá eru
störfin tvíþætt, þ. e. skráning og mat fasteigna.
Aðalmöt lögð niður
Um áratugi hafa fasteignamatsnefndir, ein í
hverju lögsagnarumdæmi, annazt aðalmöt oftast
á tíu ára fresti, en á milli aðalmata hafa milli-
matsmenn unnið þessi störf, eins og áður segir.
Eitt höfuðeinkenni nýju laganna er í því fólg-
ið, að aðalmöt á vissu árabili eru lögð niður og
millimatsmannakerfið sömuleiðis.
208 í staðinn kemur sívinnandi mat, eins og fjár-
málaráðherra, Matthías Á. Mathiesen, gerði
grein fyrir í framsögu fyrir frumvarpinu á Al-
þingi. Og framreikningur árlega til rétts verð-
lags sambr. 26. gr., sem verður að telja einn
tryggasta gildisauka fasteignamatsins í allri verð-
mætisviðmiðun og jafnvel í almennum viðskipt-
um manna í milli, ef vel tekst til um framtíðar-
skipulag og gagnavinnslu.
Aukin áherzla á skráningu fasteigna
Það kom einnig fram í ræðu fjármálaráðherra,
að með þessum nýju lögum væri stefnt að auk-
inni áherzlu á skráningu fasteigna.
Með það í huga, hve ríkur þáttur fasteigna-
skráning er að verða í margvíslegri stjórnun, s. s.
skipulags- og umferðarmálum og í allri fram-
tíðaráætlanagerð vekur þessi þáttur aukna at-
liygli. Og hér er það einmitt sem byggingarfull-
trúarnir koma inn á sviðið og ef svo mætti segja
í aðalhlutverki. En öll fasteignaskráningin verð-
ur byggð á upplýsingum þeirra.
Um þetta segir svo í nýjum lögum um fast-
eignaskráningu og fasteignamat í 9. gr.:
„Viðliomandi sveitarstjórn er ábyrg fyrir, að
Fastcignamati rikisins berist upplýsingar um
lönd og lóðir og breytingar á þeim, svo og um
öll mannvirki, sem gerð eru i umdœmum þeirra
hvers um sig, og um breytingar á þeim og eyð-
ingu þeirra.
Sveitarstjórn skal að jafnaði fela byggingar-
fulltrúa viðkomandi sveitarfélags upplýsingagjöf
um fyrrgreincl atriði. Þar sem byggingarfulltruar
eru ekki starfandi, skal sveitarstjórn fela upp-
lýsingalöggjöfina öðrum aðila i hendur að fengnu
samþykki Fasteignamais rikisins. Eigendum fast-
eigna er skylt að veita þœr upplýsingar um fast-
eignir, sem um er beðið.
Fasteignamat rikisins kveður á um form, efni
og timasetningu þessarar upplýsingagjafar. Bygg-
ingarfulltrúar eða aðrir, sem sveitarstjórn hefur
falið upplýsingagjöf, skv. 2. mgr., eru ábyrgir
fyrir, að upplýsingar séu efnislega réttar.
Sveilarsljórn gctur lagt fyrir þá aðila, sem
leggja leikningar og önnur gögn fyrir byggingar-
svf.itarstjOrnarmAi.