Sveitarstjórnarmál - 01.10.1976, Page 12

En við könnun á sölusamningum koma upp
ýmis vafaatriði, sem ekki liggur í augum uppi,
hvernig með skuli fara. Hverju húsi fylgir lóð
eða réttur til lóðar. Sölusamningur hefur ekki
að geyma neina sundurliðun á því, hvað sé hið
eiginlega verðmæti hússins og hvað sé greiðsla
fyrir lóð eða framsal lóðarréttinda.
Þarna kemur augljóslega fram eitt af okkar
vandamálum.
Það er t. d. verið að gera mikinn mun á mati
húss, eftir Jtví, hvort Jrað stendur í fínu um-
hverfi í Reykjavík eða á hæð fyrir ofan síldar-
verksmiðju á Raufarhöfn.
Þessi hús gætu verið jafn stór og álíka í þau
borið. Söluverð Jreirra yrði aftur á móti mjög
ólíkt.
Það, sem gerir Jrennan verðmismun, er því
augljóslega staðsetning lóðanna, sem þau
standa á.
Sú spurning hlýtur því að vakna, hvort ekki
væri rétt að meta húsin til verðs nokkuð jafnt
vegna efnisatriða, en láta aðstöðumuninn koma
fram í lóðamatinu.
í Reykjavík er Jressi leið valin að nokkru leyti,
en utan Jress Jrá hefur raunar ekki verið gerð
tilraun til að meta lóðir af hálfu Fasteignamats-
ins. Við síðasta aðalmat fasteigna var lóðaverð
ákveðið mjög lágt pr. m2 og næstum látið gilda
sama fermetraverð um allar lóðir innan hvers
sveitarfélags, án tillits til notagildis eða staðsetn-
ingar.
Hér var því fremur um skráningaratriði að
ræða en raunverulegt mat. Það er mikið um-
hugsunarefni, hvort þessu þarf ekki að breyta.
En þetta er eitt af Jreim verkefnum, sem ég
held, að óhugsanlegt sé að vinna öðruvísi en í
nánu samstarfi við viðkomandi sveitarstjórnir.
Hér verður staðarþekking að koma til — til-
finningin fyrir uppbyggingu hvers sveitarfé-
lags, vitneskjan um framtíðaráætlanir þess —
þarfir og möguleika á sviði atvinnu, viðskipta og
annarra þátta, sem ráða framvindu mála í liverju
sveitarfélagi.
210
Samræming í mati
Um skipulega uppbyggingu matsstarfanna er
kveðið á í 19. gr. laganna, en hún er svo-
hljóðandi:
„Fasteignamat rikisins annast mat fasteigna
sdmkvœmt lögum þessum. Fasteignamat rikisins
skal leitast við að tryggja samrœmingu i mats-
störfum og samrœmingu upplýsinga, sem máli
skipta við framkvœmd mats. Þá er Fasteignamati
ríkisins heimil útvegun sérfrœðilegrar aðstoðar
við mat, eftir þvi sem þörf krefur.
Fasteignamati rikisins er heimilt að fengnu
samþykki ráðherra að ráða trúnaðarmenn i ein-
stökum lijördœmum, er annist mat og/eða skoð-
un fasteigna. Ef til kemur, skal i reglugerð setja
yiánaxri ákvœði um ráðningu og starfssvið trún-
aðarmanna."
Með þessu ákvæði, að Fasteignamat ríkisins
annist mat fasteigna, þá eru tekin upp sömu
vinnubrögð og tíðkazt hafa um mat í Reykjavík
undanfarið og komin er nokkur reynsla á.
En það er í því fólgið, að skoðunarmenn fara
á staðinn, skoða viðkomandi eign og lýsa henni
á Jrar til gerð eyðublöð.
Eftir að þessi eyðublöð hafa verið yfirfarin af
sérfróðum mönnum í skrifstofunni, eru þær upp-
lýsingar, sem þau hafa að geyma, flutt inn á
gataspjöld og áfram til tölvuvinnslu til undir-
búnings gerð nýrrar fasteignaskrár.
Þetta á við um öll íbúðarhús og venjulega bíl-
skúra.
Hins vegar er óhjákvæmilegt að meðhöndla
öll sérhæfð mannvirki á annan hátt, þann sem
við köllum handmat, en í því er tekið tillit til
sérhæfðra eiginleika hússins, s. s. lofthæðar og
ýmiss frágangs o. fl.
Öll gögn, sem búin eru undir tölvuvinnslu,
krefjast nákvæmari vinnubragða, — en þau eiga
líka að gefa aukið öryggi um réttar niðurstöður.
Ákvæði greinarinnar um sérstaka trúnaðar-
menn í kjördæmum er ekki fullmótað.
Hins vegar er það augljóst, að byggingarfull-
trúarnir hafa svo margvíslegum störfum að
gegna, að þeir geta ekki, án aðstoðar, sinnt ölf-
SVEITARSTJÖRNARMÁL