Sveitarstjórnarmál - 01.10.1976, Blaðsíða 49

ÓLAFUR DAVÍÐSSON, hagfræðingur Þjóðhagsstofnunar:
LAUSLEGAR ÁÆTLANIR UM BREYTINGAR
Á HELZTU TEKJUM OG GJÖLDUM
SVEITARSJÓÐA MILLI ÁRANNA 1976 OG 1977
Hér fer á eftir yfirlit, sem Ólafur
Daviðsson, hagfræðingur i Þjóðhags-
stofnun, hefur látið Sveitarstjórnar-
málum í té:
TEKJUR
1. Útsvör
Nú er áætlað, að meðalbrúttó-
tekjur einstaklinga til skatts hækki
um 30% milli tekjuáranna 1975 og
1976, þ. e. milli skattáranna 1976 og
1977. Álagningarstofn útsvars, þ. e.
brúttótekjur að frádregnum tekjum
af eigin húsnæði, skyldusparnaði og
nokkrum minni háttar liðum mun
sennilega hækka ámóta mikið. Þessi
áætlun er i aðalatriðum byggð á mati
á breytingum kauptaxta, tekjum sjó-
manna og lauslegum hugmyndum
um breytingar annarra skattskyldra
tekna, auk þess sem stuðzt er við
skýrslur Kjararannsóknarnefndar um
laun og vinnutíma verkafólks og
iðnaðarmanna í Reykjavik og ná-
grenni á fyrra árshelmingi 1976. Svo
virðist sem laun þessara starfsstétta
hafi hækkað talsvert meira en nemur
hækkun kauptaxta bæði vegna auk-
inna yfirborgana og lengri vinnutíma
en á árinu 1975. Tölur um almenna
veltubreytingu skv. söluskattsfram-
tölum styðja einnig þessa áætlun.
Hafa ber jafnan .i huga, að hér er um
áætlað landsmeðaltal að ræða, og
tekjubreytingar í einstökum sveitar-
félögum geta vikið nokkuð frá þessu
meðaltali, bæði til hækkunar dg
lækkunar.
1 lögum nr. 11/1975 er kveðið svo
á, að upphæðir persónuafsláttar frá
útsvari skuli breytast með skatt-
visitölu. 1 fjárlagafrumvarpi fyrir árið
1977 er skattvísitalan ákveðin 158 stig
miðað við 100 árið 1975, sem er 26,5%
hækkun frá árinu 1976. Þetta er sama
hækkun og áætluð var í september sl.,
að yrði á tekjum einstaklinga til
skatts, en við endurskoðun þtssarar
áætlunar virðist tekjuaukningin 1976
ætla að verða meiri, eða 30%, eins og
áður sagði. Skattvísitala árið 1977
hækkar einnig um 30% milli áranna.
Sé gert ráð fyrir, að annar útsvars-
afsláttur skv. 27. grein tekjustofna-
laga hækki svipað og tekjur, felur
framangreind áætlun í sér 30%
hækkun útsvarsálagningar miðað við
sama álagningarhlutfall 1977 og
notað var 1976. Sem dæmi má nefna,
að miðað við 10% álagningu 1977,
þar sem álagning var 11% 1976,
myndu álögð útsvör hækka um 16%.
Við þær breytingar útsvarsálagning-
ar, sem hér hafa verið nefndar, bætast
síðan áhrif fjölgunar (eða fækkunar)
gjaldenda, eins og hún er á hverjum
stað.
2. Fasteignaskattur
t lögum nr. 11/1975 er heimild til
þess að ákveða, að gjöld, sem reiknuð
eru sem hlutfall af fasteignamati,
megi breytast i hlutfalli við bygg-
ingarvísitölu. Heimild þessi gilti þar
til nýtt fasteignamat tók gildi og var
notuð við álagningu fasteignagjalda
árið 1976. Var þá miðað við
byggingarvísitölu 1. nóvember 1975,
sem var 1986 stig (1. okt. 1955 =
100). I auglýsingu félagsmálaráðu-
neytisins um breytingu vegna
álagningar 1977 er gert ráð fyrir, að
grunnur fasteignaskatta hækki á ár-
inu 1977 um 23,1% frá álagningu
1976. Fasteignamat til fasteignaskatts
væri margfaldað með 3,36 í stað 2,73 í
ár, ef miðað væri við hið eldra fast-
eignamat.
3. Aðstöðugjald
Við áætlanir um breytingar að-
stöðugjaldsstofns hefur á undan-
förnum árum einkum verið stuðzt við
almennar veltubreytingar, eins og
þær koma fram í álagningu sölu-
skatts. Nú má búast við, að álagning-
arstofn söluskatts hækki um 26% milli
áranna 1975 og 1976, og gefur það
væntanlega einhverja vísbendingu
um hækkun aðstöðugjaldsstofns.
Þetta má þó sennilega líta á sem lág-
markshækkun, t. d. var hækkun
aðstöðugjaldsstofns árið 1975 talsvert
umfram hækkun söluskattsstofns.
Afar lausleg hugmynd um breytingar
aðstöðugjaldsstofns i helztu atvinnu-
greinum milli áranna 1975 og 1976
bendir til 30—35% hækkunar að
meðaltali. Hækkunin verður sem fyrr
misjöfn eftir atvinnusamsetningu og
afkomu einstakra fyrirtækja á hverj-
um stað.
4. Jöfnunarsjóður sveitar-
félaga
Áætlun um innheimtan söluskatt
og aðflutningsgjöld á árinu 1976
bendir til þess, að tekjur Jöfnunar-
sjóðs af þessum stofnum verði rúm-
lega 2.500 m. kr. Landsútsvör námu
559 m. kr., og aðrar tekjur gætu orðið
um 40 m. kr., þannig að heildartekjur
SVEITARSTJÓRNARMÁL