Sveitarstjórnarmál - 01.02.1982, Page 11
gerðist sekur um smáþjófnað, sem var alvarlegt af-
brot á þeim tíma og var dæmdur til lífláts. Aður en
sú athöfn skyldi fara fram, gerðu þeir sér glaðan dag,
hann og böðullinn, og lauk þeirri gleði á þann hátt,
að Jón drap böðulinn í ölæði, strauk og gerði yfir-
völdum lífið leitt. Jón vartalinn með betri bændum
samkvæmt heimildum.
Smám saman rofaði til. Akranes varð löggiltur
verzlunarstaður árið 1864. Fyrsti vélbáturinn kom
árið 1903 og kaupstaðarréttindi fékk Akranes árið
1942. Réttindi þessi náðu þó ekki til Akraness alls,
heldur sveitarfélagsins, sem er yzt á nesinu og hét
áður Ytri-Akraneshreppur.
Hinn 25. janúar 1942 gengu Akurnesingar að
kjörborðinu og kusu fyrstu bæjarstjórn sína. Strax
daginn eftir, hinn 26. janúar, hélt hin nýkjörna
bæjarstjórn fyrsta fund sinn, og sátu hann allir
aðalfulltrúarnir. Þeirvoru:
Ólafur B. Björnsson, útgerðarmaður og forseti
bæjarstjórnar,
Guðmundur Kr. Ólafsson, fulltrúi,
Haraldur Böðvarsson, útgerðarmaður,
Hálfdán Sveinsson, kennari,
Jón Arnason, verzlunarstjóri,
Jón Sigmundsson, framkvæmdastjóri,
Sveinbjörn Oddsson, kaupmaður,
Þórhallur Sæmundsson, bæjarfógeti, og
Guðmundur H. Guðjónsson, skipstjóri.
Þórhallur var jafnframt fyrsti bæjarfógeti á
Akranesi. Fyrsti bæjarstjóri var Arnljótur Guð-
mundsson, lögfræðingur. Mörg verkefni biðu hinnar
fyrstu bæjarstjórnar. Síðar á árinu var stofnað félag
til virkjunar Andakílsárfossa. Mýra- og Borgar-
fjarðarsýsla eru einnig aðilar að því happasæla
fyrirtæki. Vatnsveitan og hafnarmálin voru einnig
stórmál, sem brýnt var að leysa. Gjöld á fyrstu fjár-
hagsáætlun bæjarins námu 635.000 kr.
Samgöngur við Reykjavík voru mikið vandamál. I
því skyni að annast fólks- og vöruflutninga milli
Akraness og Reykjavíkur var mb. Sigurgeir, 65
tonna bátur, tekinn á leigu.
Auk Arnljóts Guðmundssonar, sem var fyrsti
bæjarstjóri kaupstaðarins, hafa eftirtaldir menn
gegnt því starfi: Guðlaugur Einarsson frá 1946—
1950, Sveinn Finnsson frá 1950—1954, Daníel
•Agústínusson frá 1954—1960, Hálfdán Sveinsson
frá 1960—1962, Björgvin Sæmundsson frá 1962—
1970, Gylfi ísaksson frá 1970—1974 og Magnús
Oddsson frá 1974.
Þórhallur Sæmundsson var fyrsti bæjarfógeti á
Akranesi og gegndi því starfi til ársins 1967. Jónas
Thoroddsen var bæjarfógeti frá 1967—1973, er
Björgvin Bjarnason tók við því embætti, og hefur
hann gegnt þvi síðan.
A þeim fjörutíu árum, sem liðin eru síðan Akranes
fékk kaupstaðarréttindi, hefur þróun verið ör og
framfarir meiri en nokkru sinni áður. Lífsafkoma
þjóðarinnar hefur gjörbreytzt, og Akurnesingar hafa
oft staðið í fylkingarbrjósti við að tileinka sér tækni-
nýjungar og það, sem til framfara má verða. Arið
1942 eru 56 bílar skráðir á Akranesi. Nú eru þeir
liðlega 1900. Arið 1942 voru 280skólabörn i bænum.
Nú eru hátt í 1000 börn í grunnskóla auk 550 nem-
enda í fjölbrautaskóla.
Arið 1889 eru 504 íbúar á Akranesi. Arið 1920 eru
þeir 938, árið 1942 eru þeir 1920, og árið 1980 eru
íbúar í Akraneskaupstað 5200. Þeim hefur fjölgað úr
4644 á þremur sl. árum eða um 12%.
Hvernig er svo Akranes nú?
Akranes okkar daga
í bæjarstjórn eiga sæti 9 fulltrúar eða jafnmargir
og í hinni fyrstu. Þeir eru:
Valdimar Indriðason, framkvæmdastjóri og for-
seti bæjarstjórnar,
Guðmundur Vésteinsson, framkvæmdastjóri,
Jóhann Arsælsson, skipasmiður,
Daníel Agústínusson, bókari,
Rikharður Jónsson, málari,
Ólafur Guðbrandsson, vélvirki,
Hörður Pálsson, bakari,
Engilbert Guðmundsson, hagfræðingur,
Jósef H. Þorgeirsson, lögfræðingur
Bæjarfógeti á Akranesi er Björgvin Bjarnason.
Bæjarstjóri frá 1974 er Magnús Oddsson.
SVEITARSTJÖRNARMÁL