Sveitarstjórnarmál - 01.02.1982, Blaðsíða 34

Veðrin, sem ollu tjóni á brimvarnar-
garðinum síðastliðinn vetur
I veðrinu 27.— 28. desember 1980 varð veðurhæð
út af Faxaflóa mest milli 75 og 80 hnútar úr hávestri.
A sama tíma varð veðurhæðin mest 56 hnútar í
Reykjavík úr suðvestri.
Samkvæmt ölduhæðarspá, byggðri á veðurat-
hugunum og veðurkortum, reiknast mér til, að slíkt
sjólag gæti komið á fimm til tíu ára fresti.
Ymislegt bendir þó til þess, að þetta veður sé nær
því að vera tuttugu ára veður. Staðkunnugir menn
telja þetta brim meira eða jafnmikið og brimin, sem
komu árin 1947 og 1958.
Trausti Jónsson, veðurfræðingur, sem unnið hefur
að könnun á ofviðrum, metur þetta veður mesta
vestanveður síðan árið 1958.
Hvað varðar ókyrrð, sem varð í höfninni,
er rétt að hafa í huga hönnunarforsendur
hreyfinga í höfninni. I upphafi líkantilraunanna
1977—1978 var reynt að setja fram ákveðin mörk
fyrir leyfilega ókyrrð, sem kemur að jafnaði einu
sinni á ári. Var haft í huga, að skip gætu legið i
höfninni án þess að vakta þau sérstaklega nema á
flóði og þau væru vandlega bundin með strekktum
böndum. Fyrir mesta drátt voru mörkin 1.2mtil 1.5
m, þ. e. fyrir flutningaskip og togara.
Ókyrrðin var mest milli bátabryggju og hafnar-
garðs. Til að ná hönnunarforsendum fyrir kvrrð í
höfninni var talið nauðsynlegt að setja öldudeyfi í
kvíarbotninn. Þessi öldudeyfir hefur ekki verið
gerður.
Mér telst svo til, að ókyrrðin milli hafnargarðs og
bátabryggju hafi verið meiri en hönnunaröldu-
hreyfingin á tímabilinu frá kl. 11.00 þann 27.
desember til kl. 19.00 þann 28. desember, eða í 32
klukkustundir.
Ef lagfæringum í botni kvíarinnar hefði verið
lokið, þá ætla ég, að ölduhreyfingin hefði farið yfir
áðurnefnd mörk í níu klukkustundir, sem verður að
teljast i samræmi við forsendur fyrir kyrrð í höfninni.
Tæpum tveimur tímum fyrir flóð að kvöldi þess
27. desember fór sjór að ganga yfir hafnargarð á
móts við miðjan einingavegg.
Vikuna áður var stórstreymt, þannig að flóðhæð
var rúmlega meðalsmástraumsflóð.
Sjónarvottar, sem voru staddirá hafnargarðinum,
segjast hafa tekið eftir því skömmu seinna, að skarð
var komið í grjótvörnina þar. Þetta skarð stækkaði
eftir þetta, og mældist það um 60 m, þegar veðrinu
slotaði. Megnið af grjótinu dróst niður og lagðist
utan á garðinn frá fjöruborði niður á — 4.0 m dýpi.
Einnig varð vart við skemmdir rétt ofan við beygj-
una á aðalhafnargarðinum. Þar höfðu nokkrir
steinar horfið úr kápu í kóta + 5.0 m.
Könnun á garðinum leiddi ekki í ljós aðrar
skemmdir.
„Þann 16. febrúar 1981 gekk mikið óveður yfir
suðvesturhluta landsins og olli það mun meiri
skemmdum á garðinum. Lægðin, sem olli þessum
skemmdum, birtist fyrst á veðurkortinu á miðnœtti
þann 16. febrúar, en þá var miðja hennaryfir 1500 km
suð-suðvestur af Garðskaga. Fœrðist lœgðin síðan
mjög hratt til norð-norðausturs, þannig að um kl.
09.00 þann 16. febrúar er ölduaðdrag komið vestur af
Garðskaga með 30 hnúla vindi úr suðri. Ölduaðdragið
helzt síðan stöðugt vesluraf Garðskaga. fbyrjun 1200
km, en styttist síðan í ca. 250 km kl. 21.00, en kl.
03.00 þann 17. febrúar er það orðið 400 km. Jafn-
framt eykst vindhraðinn, unz hann nœr hámarki um
miðnœtti, 61 hnútur, en er um 56 hnútar kl. 03.00
þann 17. febrúflr.
Á þessum tíma snýst vindurinn á Faxaflóa úr suðri
til vest-suðvesturs, og má segja, að frá kl. 21.00 blási
hann úr stefnu vestan við suður, frá miðnœtti úr suð-
austri og frá kl. 03.00 úr vest-suðvestri. “
Þessi lýsing er tekin úr skýrslu próf. Þorbjörns
Karlssonar, en hann tók saman skýrslu í apríl 1981
um óveðrið og áhrif þess á öldu við enda brim-
varnargarðs. Samkvæmt útreikningum hans var
kennialdan yfir 12 m út af Garðskaga upp úr mið-
nætti með sveiflutíma orkutopps Tp = 10 sek. Á
sama tíma var vindalda um Hs = 3.8 m og Tp = 5.5
sek. út af Krossvík. Samkvæmt öldusveigjureikn-
ingum má búast við, að hæð 9—10 sek. öldu sé um
17% af hæð öldunnar út af Garðskaga, þegar hún
kemur inn að enda brimvarnargarðsins. Úthafsalda
við garðsenda er því áætluð um 2.0 m um miðnætti.
SVEITARSTJÖRNARMÁL