Sveitarstjórnarmál - 01.02.1982, Side 48

Við undirbúning hafnaáætlana verður þvi að
hafa það í huga, að þótt rannsóknir séu nauðsynleg-
ar, eru þær dýrar og verða því að takmarkast við
það, sem fyrirsjáanlegt er, að muni gerast í viðkom-
andi höfn. Sömu sögu er að segja um skipulagningu
hafna og hafnasvæða, þar er óeðlilegt að binda
meira en það, sem nokkurn veginn er séð fyrir, að
komi í náinni framtíð, þótt að sjálfsögðu verði að
gera sér grein fyrir langtíma þróun og leitast við að
koma í veg fyrir, að mannvirki séu þannig staðsett,
að þau hindri eðlilegan vöxt hafnarinnar.
Hafnaáætlunin 1981—1984
Um þá áætlun, sem kom út á þessu ári, er ekki
margt annað að segja en það, er ég hef þegar tekið
fram. Hún hefur verið gerð á tilsvarandi máta og
síðustu áætlanir, í nánu samráði við hafnarstjórnir,
þótt e. t. v. að þær lausnir, sem fram eru settar, séu
ekki nákvæmlega þær, sem hafnarstjórnirnaróskuðu
helzt eftir. Röð framkvæmda er í flestum tilvikum sú
sama og óskað var eftir, en það verður að játa, að
magnið er talsvert miklu minna. Ennþá einu sinni
hefur það komið í ljós, að spurningum um fjár-
mögnun heimamanna, sem við höfum sett fram,
hefur annað hvort verið lítið eða ekki svarað og af
þeim orsökum oft erfitt að gera sér grein fyrir raun-
verulegri getu hafnarsjóðanna til að standa undir
sínum hluta ákveðinna framkvæmda.
Ég tel, að í mjög fáum tilvikum sé um það að
ræða, að þau mannvirki, sem sett hafa verið á áætl-
un, séu ekki þau, sem hafnarstjórn hefur óskað eftir,
þótt, eins og ég sagði áðan, oft sé óskað meiri fram-
kvæmdahraða.
Langtímaáætlanir nauðsynlegar
Hvað er svo framundan?
Yfir stendur endurskoðun á hafnalögum, og eitt af
þeim atriðum, sem þarf endurskoðunar við, er gerð
og framkvæmd hafnaáætlana. Á að halda áætlana-
gerðinni áfram og þá með hverjum hætti? Áður
hefur komið fram, að á flestum stöðum er lokið við
lífsnauðsynlegar framkvæmdir. Framundan er fyrst
og fremst að tryggja betur dvöl skipa og báta í
höfnunum, greiða fyrir afgreiðslu og ýmiss konar
frágangur mannvirkja, dýpkanir og endurbætur alls
umhverfis. Þegar til þessa er litið, og markmiðin
hljóta að verða hinar fullkomnu hafnir, þá sýnist
mér, að líklega þyrfti að taka upp nýja gerð áætlana,
þ. e. áætlana um hafnarframkvæmdir, langtíma-
áætlanir um næstu 10 ár eða svo. Slík áætlun, sem
unnin væri samhliða 4 ára áætluninni, sýndi þau
markmið, sem stefnt væri að í hverri höfn, án þess að
um beina tímasetningu væri að ræða, nema á litlum
hluta framkvæmdanna. Þessar áætlanir yrðu fyrst
og fremst til gagns með tilliti til þeirra rannsókna, er
fram þurfa að fara og ef til vill taka nokkur ár,
sömuleiðis ýmissa stórra verkefna, sem raunverulega
rúmast illa innan þess kerfis fjármögnunar, sem við
höfum og búum við. Hér á ég við stórframkvæmdir,
s. s. byggingu mikilla hafnargarða, miklar dýpkanir
með sprengingum eða greftri á stórum svæðum.
Þessum framkvæmdum er nauðsynlegt að raða
með tilliti til rannsókna og fjármagns, þannig að
þessi verk verði sem ein samfelld heild svo bæði tæki
og mannafli nýtist sem allra bezt.
4 ára áætlanirnar yrðu eftir sem áður í svipuðu
formi og þær eru nú, nema hvað nauðsynlegt er að
reyna að finna mælikvarða um þarfir, svo að fulls
réttlætis gæti milli einstakra staða.
Þau atriði, er þar ber að skoða, eru að sjálfsögðu
fyrst og fremst öryggi heimaflota og afgreiðslu-
möguleikar.
Að þeim fullnægðum mun röðin koma að ýmsu til
þæginda og snyrtingar í og á hafnarsvæðum.
Öll áætlanagerð er að sjálfsögðu háð breytingum
umhverfisins og þeir, sem að henni vinna, verða
ávallt að vera tilbúnir að endurskoða sínar gerðir og
taka tillit til nýrra sjónarmiða og þekkingar.
Með þessu hugarfari vona ég, að áfram verði
unnið að áætlanagerð á Hafnamálastofnuninni.
Þessu stutta yfirliti var fyrst og fremst ætlað að
vera kveikja að umræðum um þennan þátt hafna-
laganna og því æskilegt, að sem flest sjónarmið
hafnarstjórna komi fram nú, svo taka megi tillit til
þeirra við endurskoðunina.
SVEITARSTJÓRNARMÁ