Sveitarstjórnarmál - 01.02.1982, Blaðsíða 58
C. Garðabœr.
1 Garðabæ er málum þannig háttað, að engin
fundargerð er skráð á fundunum sjálfum, heldur
tekur ritari niður punkta og semur fundargerð eftir
þeim að fundi loknum. Fundargerð er siðan vélrituð
og dreift. Af þessum sökum er nöfnum í flestum
tilvikum sleppt.
Við úrvinnslu kom í ljós, að nafnleysið olli því, að
ógerlegt var að fylgja málum sömu aðila eftir yfir
athugunartímabilið. Auk þess var sjaldnast getið
endanlegrar afgreiðslu.
D. Barnaverndarráð.
Fundargerð er skráð jafnóðum á fundum og bók-
að, hvað fram kemur um mál hverju sinni. f kynn-
ingu mála var fram til ársins 1978 ýmist miðað við
börnin, foreldra (annað eða bæði) eða enn aðra að-
ila. Var í sumum tilvikum ógerningur að sjá, hvort
um væri að ræða barn eða fullorðið, þar sem fæð-
ingardags var ekki getið. Eftir skipun nýs barna-
verndarráðs haustið 1978 var tekinn upp sá háttur
að miða við nafn barns í kynningu mála.
Umræðna var sjaldan getið í fundargerð og þegar
málsaðilar kornu á fund hjá ráðinu, var lítið bókað
um málflutning þeirra. Oft láðist að geta, hver væri
orsök málsmeðferðar eða hvort mál hefði áður komið
til kasta barnaverndarráðs.
Til fyrirmyndar var, að nær undantekningarlaust
gáfu ráðsmenn skýrslur, oftast munnlega, um ár-
angur athugana, sem þeim hafði verið falið að ann-
ast. Þá greindi sá ráðsmaður, sem annaðist skrif-
stofuhald, alltaf frá því, hvað gerzt hefði milli
funda, skýrði frá símtölum og heimsóknum.
Afdrifa máls var oftast getið, þó oft væri um af-
greiðsluna sjálfa vísað til umsagnar eða bréfa, sem
ekki fylgdu fundargerðinni. Fyrir kom, að bókað
væri, að stefnt skyldi að ákveðnum málalokum, en
árangurs síðan ekki getið.
3.2 Málsmeðferð.
Eins og getið var um hér að framan, eru i barna-
verndarlögum nokkur ákvæði, sem lúta að því að
gera málsmeðferð barnaverndaryfirvalda sem
vandaðasta og stuðla að auknu réttaröryggi. Var
lögð sérstök áherzla á að athuga framkvæmd þessara
ákvæða.
A. Seta héraðsdómara.
I Reykjavík reyndi aldrei á þetta ákvæði, enda átti
lögfræðingur sæti í nefndinni allt athugunartima-
bilið. I Garðabæ komu engin þau mál, sem hér um
ræðir, til meðferðar.
I Kópavogi var héraðsdómari kvaddur til í einu
máli, er tekin var ákvörðun um töku barns af heim-
ili. Virðist héraðsdómari einungis hafa setið þann
fund, er úrskurður var kveðinn upp á.
B. Andmœlareglan.
I ljós kom, að fátítt er, að málsaðilar notfæri sér
rétt sinn til andmæla á fundum barnaverndar-
nefnda, og hvergi kom fram í fundargerð, að máls-
aðilum hefði verið kynntur þessi réttur þeirra. Sam-
kvæmt upplýsingum starfsmanna nefndanna mun
aðilum tilkynnt um þennan rétt munnlega. Þá kom
og í ljós, að aðilar eiga þess ekki kost að kynna sér
málsskjöl, en lögfræðingar þeirra geta lesið þau yfir,
ef þeir óska, en eru þá bundnir þagnarskyldu um
efni þeirra. Rök fyrir Jaessari afstöðu munu vera þau,
að í málsskjölum séu upplýsingar og ályktanir þess
eðlis, að óheppilegt sé, að þær komi fyrir augu
málsaðila.
Algengara reyndist, að málsaðilar kæmu á fund
hjá barnaverndarráði og virtist ástæðan sú, að
barnaverndarráð boðar aðila oft sérstaklega á fund
til að gefa þeim tækifæri til að kynna sjónarmið sín.
C. Aukinn meirihluti.
I yfirgnæfandi fjölda tilvika virtist vera alger
samstaða meðal nefndarmanna um afgreiðslu mála,
a. m. k. var örsjaldan bókað um ágreining, heldur
þess einungis getið, að mál hafi verið afgreitt ein-
róma eða samhljóða.
Sérstaka athygli vekur, hversu þunga áherzlu
barnaverndarráð leggur á að leysa mál með sam-
komulagi. f þeim tilvikum, sem samkomulag náðist
ekki, kom ekki fram í fundargerð, hvort ágreiningur
var meðal ráðsmanna um málalok.
D. Urskurðir.
I Reykjavík eru einungis ákvarðanir um sviptingu
foreldravalds kallaðir úrskurðir. Voru 14 slíkir
kveðnir upp á því fimm ára tímabili, sem athugað
var. f einu tilviki var úrskurðurinn skráður í
SVEITARSTJÖRNARMÁL