Sveitarstjórnarmál - 01.02.1982, Page 63

Þegar máli nemanda er vísað til fræðslustjóra
samkvæmt framansögðu, tekur hann málið til með-
ferðar og beitir sér fyrir skjótum úrbótum í samráði
við skólanefnd og ráðgjafar- og sálfræðiþjónustu
embættisins.
Fræðslustjóri sker úr málum nemanda, sem vísað
er til hans með þessum hætti. Vilji forráðamenn
nemanda ekki hlíta úrskurði fræðslustjóra, getur
hvor aðili um sig vísað málinu til barnaverndar-
nefndar.
Eins og af framansögðu sést, þá er um nokkra
skörun að ræða á verksviði barnaverndaraðila og
þeirra aðila, sem fara með málefni grunnskóla. Þessi
skörun er eðlileg, þar sem í slíkum málum eru ekki
svo skörp skil, enda á að vera náin og góð samvinna á
milli þeirra aðila. Einnig ber að hafa í huga, að
nokkur aldursmunur er á þessum tvennum lögum og
viðhorf til viðfangs skólakerfisins á þessu sviði mótuð
með nokkuð öðrum hætti í þeirri fræðslulöggjöf, sem
í gildi var, þegar lögin um vernd barna og ung-
menna voru sett.
Hlutverk skólans í uppeldi
I 2. grein grunnskólalaga er kveðið á um hlutverk
grunnskólans, en þar segir:
„Hlutverkgrunnskólans er, ísamvinnu við heimilin, að
búa nemendur undir lif og starf í lýðrœðisþjóðfélagi, sem
er í sífelldri þróun. Starfshœttir skólans skulu þvi mótast
af umburðarlyndi, kristilegu siðgœði og lýðrœðislegu
samstarfi. Skólinn skal temja nemendum víðsýni og efla
skilning þeirra á mannlegum kjörum og umhverfi, á ís-
lenzku þjóðfélagi, sögu þess og sérkennum og skyldum
einstaklingsins við samfélagið.
Grunnskólinn skal leitast við að haga slórfum sínum i
sem fyllstu samrœmi við eðli og þarfir nemenda og stuðla
að alhliða þroska, heilbrigði og menntun hvers og eins.
Grunnskólinn skal veita nemendum tœkifœri til að afla sér
þekkingar og leikni og temja sér vinnubrögð, sem stuðli að
stöðugri viðleitni til menntunar og þroska. Skólastarfið
skal því leggja grundvöll að sjálfslæðri hugsun nemenda
og þjálfa hæfni þeirra til samstarfs við aðra. “
Eins og hér sést, er megináherzla lögð á uppeldis-
og þroskunarstörf — jákvæða viðhorfamyndun
nemenda, umburðarlyndi og virðingu fyrir ein-
staklingum. Þetta er í sjálfu sér eðlileg og sjálfsögð
stefnumörkun byggð á nútíma viðhorfum.
í grunnskólalögunum eru fjölmörg nýmæli, sem
ætlað er að stuðla að því að ná framangreindum
markmiðum.
Hlutverk fræðslustjóraembættanna
Meðal merkustu nýmæla í lögunum — og í sjálfu
sér grundvöllur til að koma þessu í framkvæmd — er
eflaust skipting landsins í fræðsluumdæmi og stofn-
Helgi Jónasson, fræðslustjóri, flytur erindi sitt á ráðstefn-
unni um barnavernd 15. maí 1981.
un embætta fræðslustjóra með þeirri sérfræðiþjón-
ustu, sem fræðsluskrifstofur eiga að annast, svo sem
ráðgjafar- og sálfræðiþjónusta, sérkennsluþjónusta
svo og önnur leiðbeiningarþjónusta og eftirlit með
skólastarfi í grunnskólum.
Enn er langt í land, að þessi ákvæði séu komin í
framkvæmd, en þó er víðast hvar á landinu að
komast á vísir að ráðgjafar- og sálfræðiþjónustu.
En ráðgjafar- og sálfræðiþjónustan er einmitt sá
þáttur í starfi fræðsluskrifstofu, sem er hvað mikil-
vægastur á sviði barnaverndarmála. í Reykjavík er
þessi þjónusta komin lengst á veg, mun eidri en
grunnskólalög, enda hefur starfað fræðsluskrifstofa á
vegum borgarinnar um langt árabil, og höfðu
skólayfirvöld í Reykjavík forustu um að koma slíkri
þjónustu á.
SVEITARSTJÓRNARMÁL