Sveitarstjórnarmál - 01.02.2001, Blaðsíða 30

FRÆÐSLUMAL
grundvöll að sjálfstæðri hugsun
nemenda og þjálfa hæfni þeirra til
samstarfs við aðra.
7. Nýjar áherslur í starfi kennar-
ans
Námið er þungamiðja skólastarfs-
ins. Skólinn hefur verið að þróast
frá kennslustofnun í lærdómsstofn-
un þannig að nemandinn beri meiri
ábyrgð á námi sínu; að hann læri að
læra. Nýjar áherslur í skólastarfi,
breytt skipulag skólastarfs og lög-
boðnar skyldur kalla á breytingar á
störfum kennara og heildarskil-
greiningum á vinnutíma yfir skóla-
árið.
8. Nýjar áherslur í starfi skóla-
stjórans
Breytt skipulag skólastarfs kallar
á skýra og skilvirka stjórnun sem
tekur til allra þátta í rekstri skóla. í
nýju skipulagi er skólastjórinn lykil-
maður. Hann er forstöðumaður
skólans, stjórnar honum og veitir
honum faglega forystu. Breytt við-
horf og ný sýn á skólastarfið, sem
felur m.a. í sér sveigjanlegt vinnu-
skipulag, krefst aukinnar starfs-
mannastjómunar. Með auknu sjálf-
stæði skóla eykst rekstrarleg ábyrgð
skólastjóra.
9. Ábyrgð foreldra á skólagöngu
barna sinna
Foreldrar/forráðamenn bera
frumábyrgð á uppeldi og menntun
bama sinna. Á þeim hvílir sú skylda
að bömin sæki skóla og að þau séu
eins móttækileg fyrir þeirri menntun
sem skólinn annast og framast er
unnt. Skólinn býður fram menntun-
artækifæri og aðstoðar foreldra i fé-
lagslegu uppeldishlutverki þeirra.
Menntun og velferð nemenda er
sameiginlegt verkefni heimila og
skóla og samstarf þarf að byggjast á
gagnkvæmri virðingu, trausti, sam-
ábyrgð og upplýsingamiðlun.
Ábyrgð foreldra verði styrkt með
ffæðslu um skólastarfið.
10. Kennarinn sem leiðtogi
Meginhlutverk kennarans er upp-
eldis- og kennsluffæðilegt starf með
nemendum - að veita þeim innblást-
ur og handleiðslu í þekkingarleit
þeirra á sem fjölbreytilegastan hátt.
Þessu hlutverki má einnig lýsa sem
forystuhlutverki; að vera leiðtogi i
námi nemandans. Þetta felur i sér að
færa áherslu frá hefðbundinni
kennslu í þá átt að skapa nemendum
frjóar námsaðstæður. Verkefni
kennarans og hlutverk hans verður
fjölbreyttara og sveigjanlegra. Með
aukinni verkaskiptingu milli kenn-
ara gefast betri tækifæri til að hag-
nýta bæði getu einstakra kennara og
alls kennarahópsins. Með minni
miðstýringu bera kennaramir bæði
hver um sig og sameiginlega meiri
ábyrgð á starfi skólans og skólaþró-
un á hverjum stað. Samstarf við
skipulagningu, útfærslu og eftir-
fylgni í skólastarfinu verður þar
með eðlilegur hluti af starfi kennar-
ans. Þetta gefur einnig tækifæri til
framgangsmöguleika og starfsþró-
unar í gmnnskólanum.
11. Samband kennara og nem-
enda
Kennarinn ákveður á grundvelli
námsskrár og kennsluáætlana inni-
haid námsins og vinnubrögð nem-
enda í samráði við þá. Mat kennar-
ans á nemendum, einkunnagjöf og
starf að öðm leyti gerir það að verk-
um að nemendur eru afar tengdir
kennurum. Það gerir kröfur um
skýrar samskiptareglur um samband
kennara við nemendur, foreldra og
kennara sín í milli.
12. Starfshæfni/símenntun
Vegna stöðugra þjóðfélagsbreyt-
inga og síbreytilegra þarfa nemenda
er brýnt að leggja áherslu á mikil-
vægi endurmenntunar og símennt-
unar kennara. Nauðsynlegt er að
þeim gefist kostur á að auka þekk-
ingu sína og starfshæfni og fylgjast
með þeim nýjungum eða breyting-
um sem verða í skólastarfi og í upp-
eldis- og kennslufræðum. Lykillinn
að bættum skóla er öflugt skólaþró-
unarstarf. Til þess að þróa skóla-
starfið verður starf kennarans að
vera í sífelldri endurskoðun. Hann
verður stöðugt að glöggva sig á
markmiðum námsins, vega og meta
heppilegustu leiðir til að ná þeim og
temja sér sveigjanleika í starfi. Það
gerir hann meðal annars með því að
fýlgjast með nýjungum í skólastarfi.
Mikilvægt er að símenntun kennara
Otengist endurmenntunaráætlun og
markmiðum skóla og þörfúm nem-
enda.
13. Jafnrétti
Stuðla þarf að sem jöfnustu
kynjahlutfalli stjómenda og kennara
vegna þess að nemendur þurfa bæði
karla og konur sem fyrirmyndir.
Mikilvægt er að skólinn komi til
móts við ólíkar þarfir nemenda og
gæti jafnræðis svo sem varðandi
mismunandi kynþætti, menningu og
trúarskoðanir. Skapaðar verði að-
stæður sem gera skólanum mögu-
legt að sinna þessum þörfúm.
14. Stuðningur við stjórnendur
Hlutverk skólastjórnenda hefur
grundvallarþýðingu fyrir mótun
breytinga á vinnuskipulagi kennara
og nemenda. Skólastjórinn er leið-
togi í stofnun sem er stöðugt að
takast á við breytingar. Hlutverk
hans er að fylkja öllum starfsmönn-
um skólans um sameiginlega sýn.
Sveitarfélögin áforma í samráði við
Skólastjórafélag íslands að efna til
sérstakra námskeiða fyrir skóla-
stjómendur til að gera þeim betur
kleift að takast á við þetta hlutverk.
Sveitarfélögin og Skólastjórafé-
lagið munu taka upp viðræður við
ríkið um hvemig eigi að standa að
símenntun skólastjómenda.
15. Nýliðinn
Nauðsynlegt er að styðja sérstak-
lega nýja kennara i starfi. Það er
skylda skólans að taka vel á móti
nýjum kennurum og setja þá inn í
starfið samkvæmt skipulögðu kerfi.
Nýliðum skal tryggð leiðsögn hjá
reyndum kennara.