Sveitarstjórnarmál - 01.08.2001, Blaðsíða 34
256
Félagsmál
ýmsum sérlögum því félagsþjónusta þess tíma var
talin of veikburða til að sinna fleiri verkefnum
i byrjun. En síðan hefur félagsþjónustunni víðast
hvar vaxið fiskur um hrygg.
Samþætting hefur að því ég best veit verið eitt af
lykilhlutverkum starfsmanna í félagsþjónustunni
frá upphafi. Við erum hvert okkar einstaklingar
með ólíkar þarfir og leitum til félagsþjónustunnar
á grundvelli þarfa. Notendur þjónustunnar leita að-
stoðar við úrlausnir mála sinna á grundvelli heild-
arsýnar á aðstæðum og leita úrlausnar sem byggja
á heildarsýn, heildstæðum og samþættuðum lausn-
um.
Það er því í rauninni svolitið skrýtið að spyrja sig
hvort við höfum samþættað félagslega þjónustu og
þjónustu við fatlaða. Ef við höfum ekki gert það
þá teldi ég okkur ekki vera að sinna því hlutverki
sem við tókum að okkur sem reynslusveitarfélag.
Samþætting verkefna hjá sveitarfélögum hefur
sjálfsagt verið með mismunandi hætti hjá þeim
sveitarfélögum sem nú sinna málefnum fatlaðra og
liggur það fyrst og fremst í þeim leiðum sem hvert
sveitarfélag hefur valið. Vestmannaeyjar, með um
4500 manns, er ekki það fjölmennt sveitarfélag,
að félagsþjónustunni sé skipt upp í margar deild-
ir/einingar. Á hinn bóginn er verkefnum skipt upp
á starfsmenn sem eru n.k. sérfræðingar innan síns
málaflokks, en til þess að kerfið virki þurfa þeir
líka að þekkja til verkefna annarra starfsmanna
innan kerfisins og geta verið talsmenn þeirra aðila
sem til þeirra leita með verkefni sem
er á sviði annarra starfsmanna. Þannig á ég sem
bæjarbúi að geta leitað til eins aðila innan félags-
þjónustunnar með þau atriði sem mig vanhagar
um upplýsingar eða úrlausnir í, og sá starfsmaður,
sem ég leita til, á að geta veitt mér úrlausnir minna
mála og/eða komið máli mínu áfrarn innan kerfis-
ins ef það er ekki til úrlausnar á hans verksviði.
Þannig á ég sem neytandi ekki að þurfa að sækja
til margra ólíkra aðila innan félagsþjónustunnar til
að fá úrlausnir rninna mála. Að hluta til er þetta
kostur sem felst í stærð sveitarfélagsins, en þetta
er líka kosturinn við heildstæða og samþætta
faglega félagslega þjónustu.
Aukin sérþekking og reynsla í málefnum fatlaðra
kom til sveitarfélagsins með ráðningu deildarstjóra
málefna fatlaðra. Einnig hafa verið að ráðast til
starfa hjá bænum þroskaþjálfar, en við yfirfærsl-
una voru starfandi tveir þroskaþjálfar innan mál-
efna fatlaðra en stefnir í að þroskaþjálfar hjá bæn-
um verði orðnir fimm í haust (leikfangasafn, sam-
býli, atvinnumál, dagvist og hæfing, skólarnir).
Aðgengi að fagaðilum hefur aukist og leitað hefur
verið eftir því við aðrar stofnanir, s.s. heilbrigðis-
stofnun og skólaskrifstofu, að fá sérfræðinga,
þ.m.t. iðjuþjálfa og talkennara, til sveitarfélagsins.
Þannig hefur skólaskrifstofan gert verktakasamn-
ing við talkennara sem kemur reglulega til Eyja og
heilbrigðisstofnunin í Eyjum er búin að semja á
svipuðum forsendum við iðjuþjálfa um reglu-
bundna þjónustu í Eyjum. Félags- og skólaþjónusta
er undir sama þaki og því samvinna milli þeirra
kerfa mikil og auðveldara að samræma þjónustuna.
Við erum fjórir starfsmenn í framlinunni, þ.e.
deildarstjóri málefna fatlaðra, sálfræðingur og tveir
félagsráðgjafar, hvert okkar með ákveðinn fjölda
verkefna á okkar sviði og samstarfsfólk til að vinna
að þeim verkefnum. Þjónustan er samræmd að
einurn tengli og þjónustuþættir tengdir. Við
setjumst reglubundið niður og samræmum þjón-
ustu okkar og endurmetum leiðir í samráði við
notendur þjónustunnar og aðra veitendur þjónustu
og reynum að koma fram með þær lausnir sem
líklegastar eru til árangurs. Þær lausnir eru ekki
alltaf þær sömu og lögin um málefni fatlaðra eða
félagsþjónustu sveitarfélaga kveða á um.
Hvers vegna ekki? Þjónustan er einstaklings-
bundin og leitast við að hafa hana sveigjanlega
- reynt að smíða þjónustuna að þörfum hvers og
eins - og það er auðveldara núna því við höfum
úrræði hvorra tveggja laganna, almenn og sértæk
úrræði, og getum valið það besta úr hvorurn í
hverju tilviki.
Heima í héraði erum við nú með fjöldann allan
af fagfólki, sem býr yfir mikilli sérþekkingu og
leggjum áherslu á að nýta okkur þá þekkingu á
sem flestum sviðurn innan sveitarfélagsins, ekki
aðeins innan málefna fatlaðra eða félagsþjónust-
unnar, heldur einnig á öðrum sviðum sem hennar
er þörf, s.s. fræðslu- og menningarsviði og heil-
brigðissviði.
Faglegar forsendur gera okkur kleift að stunda
frumgreiningu heima í héraði og að miklu leyti
eftiríylgd og þjálfun, þó við verðum vissulega að
sækja ýmsa sérþjónustu á höfuðborgarsvæðið eins
og aðrir landsmenn.
Eins og áður erfram komið tel ég það hafa verið
bœði félagsþjónustimni og málefnum fatlaðra til
framdráttar að samningar náðust um yfirfœrslu
málefna fatlaðra til sveitarfélagsins.