Sveitarstjórnarmál - 01.10.2001, Blaðsíða 62

Húsnæ&ismál
íbúðarhús Búseta við Klapparstíg í Reykjavík.
Búseti hefur byggt 22 íbúðir við Eiðismýri á Seltjarnarnesi.
magnskostnaðar en fyrir árið 1998 var kostnaður-
inn 4,9%.
Skortur á byggingarlóðum á höfuðborgarsvæðinu
er nýfundin tekjuaukningarleið sveitarfélaganna, í
formi lóðauppboðs. Að bjóða út lóðir er í sjálfu sér
sanngjörn leið til að deila út takmarkaðri auðlind.
Byggingarverktakar þurfa einungis að gera sér
grein fyrir því hvað markaðurinn þolir í lóðarverði.
A höfuðborgarsvæðinu voru verktakar að greiða
fyrir 2-3 árum 550-700 þúsund krónur á íbúð að
meðaltali fyrir lóðir undir fjölbýli. í dag er ekki
óalgengt að greiða 1300-1500 þúsund fyrir hverja
íbúð.
I kjölfar breytinga á byggingarreglugerð árið
1998 má segja að íbúðir hafi stækkað um 15-20%
að flatarmáli. Það voru gerðar auknar kröfur um
lágmarks herbergjastærð, þvottahús í íbúðum o.fl.
Þegar hver fermetri kostar fullbúinn 130-150 þús-
und krónur þá er ljóst að fjögurra herbergja íbúð
sem hefúr stækkað vegna þessara breytinga um
12-15 m2 hefúr hækkað um 1,5-2,2 milljónir. Það
er því ljóst að meginhækkanir á íbúðum undanfarin
misseri eru tilkomnar vegna stærri íbúða sem
standa á dýrari lóðum.
Hlutverk íbúðalánasjóðs
Ef vextir á húsnæðislánum fara upp í markaðs-
vexti hljóta menn að spyrja hvort ríkið ætti ekki að
draga sig af þessum risalánamarkaði og láta öðrum
fjármálafyrirtækjum það eftir að lána einstakling-
um og félagasamtökum til íbúðakaupa.
Það er skoðun undirritaðs að einfaldari vaxta-
stefna væri að mörgu leyti ákjósanlegri og láta hús-
næðisbætur koma einungis í gegnum skattakerfið.
Það er hins vegar líka hægt að réttlæta niður-
greidda vexti til almannasamtaka, er reka íbúðar-
húsnæði, eins og Búseta.
Ibúðalánasjóður ætti að vera í forystu með rann-
sóknir á breytingum sem eiga sér stað í þjóðfélag-
inu og kalla á breyttar áherslur í íbúðamálum
landsmanna. Við höldum úti ríkisstofnun, Rann-
sóknarstofnun byggingariðnaðarins, sem hugar að
ytra byrði húsa en það ætti líka að gefa notendun-
um gaum. Hvað er æskilegt að húsnæði sé stórt,
hvert herbergi? Ætti að vera skylda að vera með
eldhús í hverri íbúð? Er ekki til hópur fólks sem
hreinlega eldar ekki með hefðbundnum hætti held-
ur þarf aðeins tengingu fýrir örbylgjuofn og góðan
Lazy boy stól með matarhólfum? Hvernig er
kjarnafjölskyldan að þróast? LFm þessar mundir er
staðreyndin sú að fjölskyldur eru almennt að
minnka en íbúðir að stækka. Það er varla byggð
tveggja herbergja íbúð á höfuðborgarsvæðinu í
dag. Ibúðalánasjóður ætti að rannsaka þessa hluti
og vera til ráðgjafar fyrir leiðbeinandi byggingar-
reglugerðir sveitarfélaganna. Byggingarreglugerðir
ættu að vera leiðbeinandi en ekki sem heilög stað-
reynd. Það á að treysta hönnuðum og verktökum til
að framleiða vöru (íbúðir) sem selst og er í takt við
það sem kaupendur vilja kaupa. Að banna fram-
leiðslu á minni íbúðum í hágæðaflokki er eins og
að skikka alla til að kaupa stóra bíla og banna fólki
kaup á t.d. Toyotu Yaris! Fólk leggur misjafnar
áherslur á stærð híbýla sinna og þótt það sé ofúr
eðlilegt að gera kröfur um öryggisþætti og skipu-
lag þá ættu ibúðastærðir sem slíkar að vera undir
kaupendum komnar.