Sveitarstjórnarmál - 01.10.2001, Qupperneq 76

Kosningar
Gísli Gíslason, bæjarstjóri áAkranesi:
Færri gefa kost á sér í sveitarstjómir
- hvað er til ráða?
Undanfarið hefur nokkuð verið rætt um það
hvernig auka megi hlut kvenna i sveitarstjórnum.
Sú umræða er fyllilega skiljanleg þar sem hlutur
kvenna á þessurn vettvangi hefur verið of rýr þrátt
fyrir að nokkur árangur hafi náðst á síðustu árum.
En vandamálið er víðtækara. Sífellt virðist erfiðara
að fá fólk almennt til að gefa kost á sér í sveitar-
stjórnir - konur og karla. Þetta má sjá i allmörgum
sveitarfélögum nú þegar líður að kosningum.
meðal sveitarstjórna að bæta þar úr. Þá má nefna
að lífsnrunstur fjölskyldna hefur breyst og fólk vill
verja frítíma sínum á annan hátt en að sinna vanda-
sömum og oft vanþakklátum verkefnum fyrir lítið
endurgjald. Allt hefur þetta og vafalaust fleira leitt
til þess að áhugi fólks á að starfa á pólitískum vett-
vangi sveitarstjórnarmála hefúr dvínað; fáir nenna
að sinna félagsstarfi í flokkunum og afleiðingin er
að færri og færri gefa kost á sér í framboð.
Ástæður þess að fólk er tregara en áður að gefa
kost á sér eru vafalaust margs konar. Nefna rná að
skyldur kjörinna fulltrúa í sveitarstjórnum eru sí-
fellt að aukast með auknum verkefnum sveitarfé-
laga og sá tími sem nauðsynlegt er að verja í þessi
störf verður sífellt meiri. Möguleiki fólks á að
sinna þessum störfum samhliða atvinnu sinni er
afar misjafn. Greiðslur fyrir þetta vinnuframlag eru
almennt lágar og vegna ótta við almenningsálit og
þau gömlu sjónarmið að þetta eigi að vera áhuga-
og sjálfboðastörf þá er almennt ríkjandi feirnni
Almennt má þó fullyrða að áhugi íbúa sveitarfé-
laga á málefnum sveitarfélaga hafi ekki minnkað.
Þátttaka foreldra i málefnum grunnskóla og leik-
skóla er þó nokkur, fólk hefur skoðanir á því
hvernig það vill hafa umhverfi sitt og umræða um
hagsmunamál er sífellt í gangi. Reynslan virðist sú
að fólk hefur skoðanir á hinum ýmsu málum sveit-
arfélags en fáir nenna að gefa sig í þau ábyrgðar-
störf sem fylgja því að vera kjörinn í sveitarstjórn.
Þetta er að sjálfsögðu vond þróun sem þarf að
rnæta með einhverjum hætti.
Greinarhöfundur, Gísli Gísla-
son, varð lögfrœðingur frá
Háskóla Islands 1981, rak
eigin lögmannsskrifstofu á
Akranesi 1983-1985, var bœj-
arritari i Akraneskaupstað
1985-1987 og hefur verið
bæjarstjóri þarfrá því ári.
Hann hefur tekið þátt ífélags-
störfum íþróttahreyfmgar-
innar, átt sœti í ýmsum nefndum og stjórnum á
vegum Akraneskaupstaðar og verið formaóur Spalar
ehf. og ritnefndar sögu Akraness frá 1987. Þá hefur
hann átt sœti í nefhdum á vegum sambandsins, s.s. í
nefnd er samdi lagafrumvarp um vatnsveitui; nefnd
erjjallar um undanþágur frá greiðslu fasteigna-
skatts, i félagsdómi og nefnd erjjallar um samskipti
við sveitarfélög á Grœnlandi. Þá hefur hann átti sæti
sem varamaðurfrá 1987 ogsem aðalfulltrúi frá ár-
inu 1994 í stjórn Hafnasambands sveitarfélaga.
Nefnt var hér að framan að átak til að fjölga
konum í sveitarstjórnum væri gott framtak. Sú
vinna getur að sjálfsögðu verið þörf og árangursrík
samhliða því að reynt yrði að auka áhuga fólks á
að taka þátt í bakvarðasveit flokka sem bjóða fram
til sveitarstjórna og áhuga fólks á að bjóða sig
fram. Stærri sveitarfélög, aukin verkefni og sífellt
flóknari stjórnsýsla kallar á að fólk í sveitar-
stjórnum þarf að hafa meiri tíma og sífellt að bæta
við sig þekkingu til að geta sinnt þessum verk-
efnum. Ekki verður lausn málsins lögð fram hér en
bent á að Samband íslenskra sveitarfélaga og ein-
stök sveitarfélög ættu að huga að þessurn málum
og efna til umræðu um þau. M.a. mætti velta því
fyrir sér hvort Samband íslenskra sveitarfélaga ætti
að gefa út leiðbeinandi reglur um endurgjald til
kjörinna fulltrúa, stuðla að aukinni fræðslu þeirra
sem hefðu áhuga á að fara í framboð og svo mætti
velta því fyrir sér hvort það væri til bóta að lengja