Sveitarstjórnarmál - 01.09.2003, Blaðsíða 14

Fjárhagur sveitarfélaga
Skuldir um 85% af árstekjum
Nýr gagnagrunnur gerir kleift að birta upplýsingar um rekstur sveitarfélaganna í landinu mun
fyrr en áður auk þess sem áformað er að veita aðgang að margvíslegum samanburði milli
þeirra á Netinu.
Hinn nýi gagnagrunnur, sem lítillega var sagt frá í júníblaði Sveit-
arstjórnarmála, var unninn sem sérstakt þróunarverkefni af ráð-
gjafarfyrirtækinu KPMC til geymslu, úrvinnslu og upplýsingagjaf-
ar úr ársreikningum sveitarfélaganna. Samband íslenskra sveitar-
félaga hefur tekið þátt í framvindu verksins á síðari stigum þess
auk þess sem viðræður hafa átt sér stað á milli sambandsins,
Hagstofu íslands og félagsmálaráðuneytisins um frekari þróun
gagnagrunnsins í framtíðinni. Markmiðið með því að byggja
upp gagnasafn á einum stað fyrir sveitarfélögin er að þannig
verður til upplýsingabanki sem hefur að geyma ársreikninga
sveitarfélaganna ásamt öðrum gagnlegum upplýsingum er gera
samanburð á rekstri og fjár-
hagsstöðu þeirra auðveldari en
verið hefur.
Margháttaður
samanburður
Með tilkomu hins nýja gagna-
grunns eiga bráðabirgðatölur
úr ársreikningum sveitarfélag-
anna að liggja fyrir mun fyrr
en verið hefur. Frestur þeirra til
að skila ársreikningum er 15.
júní og með hinum nýja
grunni á að vera hægt að birta
tölur fljótlega eftir að frestin-
um lýkur. Þá eiga uppgjör
samkvæmt nýjum uppgjörs-
reglum að leiða ýmis atriði um
reksturinn betur í Ijós en eldri
uppgjörsaðferðir. Nýir mögu-
leikar opnast einnig á marg-
háttuðum samanburði á upp-
lýsingum úr rekstri einstakra
sveitarfélaga og einstakra stofnana þeirra auk þess sem samræmi
verður á milli þeirra upplýsinga sem notaðar verða um fjárhag og
afkomu sveitarfélaganna. Þá má geta þess að aukið aðgengi verð-
ur að fjárhagslegum upplýsingum ásamt ýmsum öðrum upplýs-
ingum um sveitarfélögin og málefni tengd þeim þegar búið verð-
ur að tengja gangagrunninn og fyrirspurnarform tengt honum við
Netið.
Skattar 75% tekna
Eins og áður hefur komið fram í Sveitarstjórnarmálum kynnti
Samband íslenskra sveitarfélaga hinn nýja gagnagrunn fyrir frétta-
mönnum 19. júní síðastliðinn. Við það tækifæri sagði Vilhjálmur
Þ. Vilhjálmsson, formaður sambandsins, meðal annars miklu
skipta fyrir alla aðila að niðurstöður reksturs og afkomu sveitarfé-
laganna liggi fyrir eins fljótt og kostur er. Hallgrímur Snorrason
hagstofustjóri benti við sama tækifæri á að ekkert væri því til fyr-
irstöðu að rekstrar- og afkomutölur sveitarfélaganna lægju fyrir
mun fyrr. í Noregi væru þessar tölur til reiðu strax í febrúar.
Gunnlaugur Júlíusson, sviðsstjóri hag- og upplýsingasviðs Sam-
bands íslenskra sveitarfélaga, sagði það vera áhyggjuefni að
skuldasöfnun sveitarfélaganna breyttist ekki. Hann sagði að skatt-
ar væru nú um 75% af heildartekjum íslenskra sveitarfélaga sem
væri mjög hátt hlutfall í samanburði við tekjur sveitarfélaga ann-
arra norrænna þjóða.
Heildarskuldir
um 69 milljarðar
Samkvæmt upplýsingum úr
hinum nýja gagnagrunni, sem
kynntar voru á fyrrnefndum
fjölmiðlafundi, eru skuldir
þeirra sveitarfélaga sem upp-
lýsingar ná til um 67,7 millj-
arðar króna og jukust um allt
að fimm milljarða á árinu
2002. Niðurstöður ársreikn-
inga fyrri ára benda hins veg-
ar til að skuldirnar kunni að
vera um 1,5 til 2,0 milljörð-
um meiri, eða rúmir 69 millj-
arðar króna þegar öll sveitar-
félög eru tekin með. Hér er
aðeins um skuldir sveitarsjóð-
anna sjálfra að ræða en
Gunnlaugur Júlíusson segir að
skuldir tengdar sveitarfélögun-
um fari yfir 130 milljarða
króna ef skuldir fyrirtækja á vegum þeirra eru taldar með.
Tekjurnar rúmur 81 milljarður
Skatttekjur sveitarfélaganna voru rúmar 61,5 milljarðar króna á
árinu 2002, framlög úr Jöfnunarsjóði tæpir 5,4 milljarðar og aðrar
tekjur rúmir 14,3 milljarðar sem skilar rúmum 81,3 milljörðum
króna í tekjur þegar allt er talið. Á sama tíma var launakostnaður
sveitarfélaganna rúmir 48,2 milljarðar, annar rekstrarkostnaður
rúmir 34,1 milljarðar, afskriftir 3,7 milljarðar og fjármunatekjur
að frádregnum fjármagnsgjöldum 4,9 milljarðar. Þá voru fjárfest-
ingahreyfingar neikvæðar um 15 milljarða króna. Skuldir sveitar-
félaganna (sveitarsjóðanna) í landinu nema því um 85% af árs-
tekjum þeirra.
Frá kynningarfundi þar sem nýr gagnagrunnur Sambands ísienskra sveitarfélaga,
Hagstofunnar, félagsmálaráðuneytisins og KPMG fyrir upplýsingar um rekstur sveit-
arfélaga var kynntur. Á myndinni eru Gunnlaugur A. lúlíusson, sviðsstjóri hag- og
upplýsingasviðs sambandsins, Hallbjörn Björnsson, ráðgjafi KPMG Ráðgjöf, Hall-
grímur Snorrason hagstofustjóri og Halldór Hróarr Sigursson, löggiltur endurskoð-
andi KPMG.
14