Sveitarstjórnarmál - 01.09.2003, Blaðsíða 28

Kárahnjúkavirkjun og Austurland
Ein mesta framkvæmd
íslandsögunnar
Kárahnjúkavirkjun er mjög stór virkjun á íslenskan mælikvarða, einhver stærsta framkvæmd
(slandssögunnar til þessa. Virkjunin er á stærð við allar Þjórsárvirkjanirnar fjórar og mun
ásamt tilkomu álvers Alcoa í Reyðarfirði gerbreyta atvinnuástandi á Austurlandi.
Uppsett afl Kárahnjúkavirkjunar verður
um 690MW og orkugeta um 4.450 GWst
á ári. Það er nær þrisvar sinnum meiri
orkuframleiðsla en Búrfellsstöð skilar og
vegar verði ekki virkjað á hagkvæman hátt
nema með tilkomu stórs miðlunarrýmis
sem geymi vatnssöfnun að sumrinu til
vetrarins vegna þess að meginvatnsmagn
hnjúkastíflu verða byggðar tvær hliðarstífl-
ur og Hálslón myndað, sem verður uppi-
stöðulón innan Kárahnjúka. Miðlunarrými
þess verður um 2.100 gígalítrar eða millj-
Horft af Fremri-Kárahnjúk niður ígljúfrið þar sem undirbúningur er hafinn I Jarðýtur jafna svæðið gegnt Fremri-Kárahnjúk þar sem aðalstífla Kárahnjúkavirkj-
að byggingu tveggja jarðganga sem Jökulsá á Dal verður leidd í gegnum I unar mun rísa.
meðan á stíflugerð við Kárahnjúka stendur.
lætur nærri að það jafngildi samanlagðri
framleiðslu allra fjögurra aflstöðvanna;
Búrfellsstöðvar, Hrauneyjafoss-
stöðvar, Sultartangastöðvar og
Sigöldu með miðlun í Þóris-
vatni og veitu Köldukvíslar
þangað. Pétur Ingólfsson verk-
fræðingur segir hagkvæmni
orkuvinnslu við norðanverðan
Vatnajökul fyrst og fremst
byggjast á því hvernig Fljóts-
dalur skerst inn í hásléttuna og
að dalbotninn liggi óvenju lágt langt inni í
landi en farvegur Jökulsár í Fljótsdal er að-
eins í um 26 metra hæð yfir sjávarmáli.
Pétur segir þetta gefa allt að 600 metra
fall í einu lagi ofan af hálendinu en hins
jökulánna komi fram undan skriðjöklun-
um frá júlí til loka ágúst.
Tvöfalt miðlunarrými Þórisvatns
Tilhögun Kárahnjúkavirkjunar er þannig í
mjög stórum dráttum að Jökulsá á Dal
verður stífluð við Fremri-Kárahnjúk í 625
metra hæð yfir sjávarmáli. Auk Kára-
ónir rúmmetra þegar miðað er við lægstu
stöðu þess í 575 metra hæð. Er það um
tvöfalt meira miðlunarrými en
í Þórisvatni. Flatarmál Hálslóns
verður um 57 ferkílómetrar
þegar það er fullt, sem er svip-
að flatarmál og Blöndulóns en
talsvert minna en flatarmál
Þórisvatns. Auk Hálslóns verð-
ur gert lítið lón, Ufsalón, með
stíflu í Hafursá skammt neðan
við Eyjabakkafoss. Þetta lón
verður aðeins um einn ferkílómetri að
stærð og án miðlunarrýmis. Vatn verður
leitt frá Hálslóni um jarðgöng austur um
Fljótsdalsheiði þar sem þau munu tengjast
göngum frá Ufsalóni og enda viðTeigs-
Pétur Ingólfsson verkfræðingur segir hagkvæmni
orkuvinnslu við norðanverðan Vatnajökul fyrst og
fremst byggjast á því hvernig Fljótsdalur skerst inn
í hásléttuna og að dalbotninn liggi óvenju lágt
langt inni í landi.