Sveitarstjórnarmál - 01.01.2004, Blaðsíða 12
Rafræn samfélög
Rafræn sameining sveitarfélaga?
„Sunnan 3" og „Virkjum alla" eru heiti á verkefnum sem unnið er að á vegum nokkurra sveitarfé-
laga. Hluti Árnes- og Þingeyjarsýslna er vettvangur tilrauna með rafræn samfélög - sem ef til vill
mætti kalla rafræna sameiningu sveitarfélaganna. En hver eru áhrif rafrænnar sameiningar á
hugmyndir um sameiningu sveitarfélaga?
Sex sveitarfélög í landinu vinna í tveimur
samstarfshópum að þróunarverkefnum á
sviði rafræns samfélags. Fyrirmynd verk-
efnisins er að finna í Nova Scotia í
Kanada, þar sem haldin var sambærileg
samkeppni milli sveitarfélaga undir heit-
inu „Smart Communities". Framkvæmd
hugmyndanna tveggja, sem valdar voru til
þátttöku í sjálfu þróunarverkefninu eftir
undankeppni, mun ná yfir þriggja ára
tímabil. Framlag ríkisins á þessum þremur
árum nemur samtals 120 milljónum króna
en framlag sveitarfélaganna sex, sem að
þessum tveimur verkefnum standa, eru
nokkuð hærri þannig að segja má að
verðmæti verkefnisins verði um 300 millj-
ónir króna á tímabilinu. Verkefnið er á
vegum Byggðastofnunar og er hluti af
framkvæmd byggðaáætlunar 2002-2005.
„Sunnan 3"
Hveragerðisbær, Sveitarfélagið Árborg og
Sveitarfélagið Ölfus standa sameiginlega
að verkefni undir heitinu „Sunnan 3". I
umsögn valnefndar kemur meðal annars
fram að meginstyrkur verkefnisins felist í
víðtækum áætlunum um beitingu upplýs-
inga- og fjarskiptatækni til að ná fram skil-
virkari stjórnsýslu og verulegri hagræð-
ingu í rekstri sveitarfélaganna þriggja.
Byggt verði upp heildstætt netkerfi fyrir
sveitarfélögin sem leitt geti til aukinnar og
stöðugri upplýsingamiðlunar og betri og
skilvirkari þjónustu. Sveitarfélögin muni
meðal annars geta notið ávinnings af sam-
eiginlegum rafrænum útboðum og inn-
kaupum, sameinast um margvíslegan
rekstur og nýtt sameiginlega véla- og
tækjakost með rafrænni skráningu og
pöntunum. Þá segir að verkefnið boði
mjög áhugaverð samfélagsleg nýmæli og
sé líklegt til að verða fyrirmynd í þróun
upplýsingavæðingar f stjórnsýslu sveitarfé-
laga.
Hugmynd um skrifstofuhótel
vekur athygli
Meginþættir verkefnisins eru að sögn Orra
Hlöðverssonar, bæjarstjóra Hveragerðis-
bæjar, bætt þjónusta við íbúana með
stuðningi upplýsingatækni og fjarskipta,
allt frá því að bæta heimasíður eða gáttir
yfir í hugmyndir um rafrænar skoðana-
kannanir og rafrænt lýðræði, umsóknir,
eyðublöð og gagnvirkar heimasíður. Þá sé
„Ég vil meina að þelta verkefni sé til þess fallið að
ryðja ákveðnum múrum úr veginum, þegar menn
fara að skoða þau mál. Þegar við fórum af stað
með þetta verkefni var eftir því tekið að þessi þrjú
sveitarfélög skyldu hafa gengið til samstarfssegir
Orri Hlöðversson, bæjarstjóri Hveragerðisbæjar.
horft til þess að bæta tengingar innan
sveitarfélaganna og jafnvel sameiginlegs
reksturs tölvukerfa og annarra rekstrarþátta
í sveitarfélögunum þremur. Hluti af verk-
efninu tengist ungu fólki sérstaklega með
rafrænni félagsmiðstöð.
„Helsta nýmælið í verkefninu og það
sem hefur vakið mesta athygli af þeim
hugmyndum sem við erum með er hug-
mynd okkar um skrifstofuhótel. Hún geng-
ur út á að þjóna hinum stóra og sívaxandi
hópi fólks sem sækir vinnu út fyrir þetta
svæði og sérstaklega til Reykjavíkur. Þetta
er hópur sem allir eru sammála um að sé
stór og ört vaxandi en það er lítið vitað
um hann að öðru leyti," segir Orri. Hann
segir eitt af meginmarkmiðunum með
verkefninu að greina þennan hóp og
freista þess að þjónusta hann sérstaklega
því menn gruni að drjúgur hluti þessa
fólks geti sinnt störfum sínum að hluta til í
fjarvinnslu. „í framhaldi af því viljum við
ná samstarfi við þetta fólk og þau fyrirtæki
sem það vinnur hjá um það að setja upp
einhvers konar aðstöðu hér fyrir austan
þar sem fólk gæti stundað fjarvinnu én
samt sem áður farið af heimili sínu og inn
á vinnustað. Við höfum kallað þetta skrif-
stofuhótel og þetta er í raun og veru ekk-
ert flókin hugmynd en það er spennandi
að skoða hana," segir Orri. Önnur hlið á
þessari hugmynd er síðan sú að veita
sumarbústaðaeigendum í Árnessýslu þjón-
ustu með svipuðu sniði. „Verkefnið sjálft
felst fyrst og fremst í greiningu á þessari
hugmynd og þeim möguleikunum sem
felast í henni," segir Orri.
Virkjum alla
í umsögn valnefndar um verkefnið „Virkj-
um alla" kemur fram að í verkefninu sé
megináhersla lögð á uppbyggingu upplýs-
ingatorga fyrir íbúana og á rafræn við-
skipti, auk samhliða uppbyggingar á
tæknilegri og samfélagslegri grunngerð.
Verkefninu er skipt upp í nokkur torg sem
verða vettvangur rafrænnar þjónustu;
Skjálfandatorg, íbúatorg, fræðslutorg,
heilsutorg, rafrænt markaðstorg og spari-
torg.
Reinhard Reynisson, bæjarstjóri á
Húsavík, segir helsta nýmælið í verkefni
Þingeyinganna ekki felast í tækninýjung-
um heldur í þeirri sýn að nýta nýjustu
12