Sveitarstjórnarmál - 01.04.2004, Síða 12

Grunnskólaþing Sambands íslenskra sveitarfélaga
Verðum að taka meira frumkvæði
Sveitarféiögin verða að taka meira frumkvæði og efla þjónustu grunnskólans en það kostar fjármuni
sem mörg þeirra hafa ekki handbæra.
„Grunnskólinn er kominn og við verðum
að taka meira frumkvæði," sagði Asdís
Halla Bragadóttir, bæjarstjóri í Garðabæ
og fyrrum aðstoðarmaður menntamálaráð-
herra á Grunnskólaþingi Sambands ís-
lenskra sveitarfélaga en hún ræddi ásamt
Björgu Ágústsdóttur, bæjarstjóra í Grund-
arfjarðarbæ, og Smára Geirssyni, kennara
og formanni bæjarráðs í Fjarðabyggð, um
stefnu sveitarfélaganna í grunnskólamál-
um.
Sveitarfélögin á tímamótum
Ásdís Halla sagði árin frá 1995 til 2004
hafa verið áratug aðlögunar. Umfang
grunnskólans hafi aukist verulega. Fjölgun
kennslustunda og lengra skólaár þýði um
40% aukningu á starfi grunnskólans á
þessum tíma. Hún sagði sveitarfélögin á
tímamótum í málefnum grunnskólans. Þau
standi nú frammi fyrir ákveðnum spurn-
ingum á borð við hvernig bæta megi
menntun barnanna, hvernig nýta megi
betur það fjármagn sem notað er til
grunnskólastarfsins og hvernig auka megi
ánægju íbúanna. Björg Ágústsdóttir sagði
marga finna fyrir yfirfærslu grunnskólans
til sveitarfélaganna; sveitarstjórnarmenn,
kennara og skólafólk, íbúa og skattgreið-
endur. Stjórnun og þjónusta hafi færst nær
fólki, orðið sveigjanlegri og vonandi
markvissari. Hvað kostnað við aukna
þjónustu varðar kvað hún spakmælið
„veldur hver á heldur" eiga nokkuð vel
við en eðlilega kosti aukin þjónusta meiri
fjármuni. Smári Geirsson sagði lög og
reglugerðir ekki hindra sveitarfélögin í að
hafa veruleg áhrif á skipulag skólastarfsins
og stefnumótun væri mikilvæg vegna þess
hversu grunnskólinn væri stór
þáttur í rekstri sveitarfélaganna
Því væri nauðsynlegt að fjalla
um skólamálin á heildstæðan
hátt og skyggnast til framtíðar.
Séð yfir fundarsalinn á grunnskólaþinginu.
greind sem skólakerfið yrði að rækta.
Hver einstaklingur yrði að fá námstilboð
við hæfi til þess að draga úr námsleiða og
brottfalli úr skóla. Hún sagði sveigjanleika
leiða til betri nýtingar fjármagns og einnig
tíma einstaklinga, fjölskyIdna og sveitarfé-
laga. Auka þurfi sveigjanleika við upphaf
og lok skólagöngu þannig að fimm ára
börn hafi val um leikskóla eða grunnskóla
og einnig val um hvort börn Ijúki grunn-
skóla úr 9. eða 10. bekk. Einnig þurfi að
auka sveigjanleika til einstaklingsbundins
náms er taki mið af mismunandi þörfum.
Mega ekki verða „ríki í ríkinu"
Björg sagði kröfur til skólanna hafa aukist
meðal annars vegna breytinga á samfélag-
inu og hlutverk sveitarfélaganna sé að
Foreldrar veita skólunum mikilvægt aöhald um
leið og þeir geta verið dýrmætur stuðningur við
skólastarfið.
daga uppi og verða eins konar „ríki í rík-
inu". Björg sagði nauðsynlegt að hver
nemandi stundaði nám á eigin forsendum
en í því felist ein mesta áskorun til grunn-
skólans í dag. Sveitarfélögin verði að
stefna að hámarksárangri nemenda grunn-
skólans þar sem einkunnir, þroski og
vellíðan séu í fyrirrúmi. Hún sagði lykilinn
að bættum árangri felast í samstarfi heim-
ila og skóla með áherslu á nám, uppeldi
og ábyrgð foreldra. Ásdís Halla sagði allar
rannsóknir sýna mikilvægi foreldra í upp-
eldi og námi barna, hvort sem um for-
varnir, námsárangur eða annað sé að
ræða. „Foreldrar veita skólunum mikil-
vægt aðhald um leið og þeir geta verið
dýrmætur stuðningur við skólastarfið.
Mikilvægt er að skólarnir greini þjónustu-
hlutverk sitt og komi til móts
við þarfir fjölskyldnanna,"
sagði Ásdís Halla.
Virk fjölskyldustefna og
rafrænt samfélag
Sveigjanleiki
nauðsynlegur
Ásdís Halla kvaðst leggja áherslu á sveigj-
anleika í skólastarfi. Hún sagði hvern
nemanda einstakan, með hæfileika og
koma til móts við þær þarfir rétt eins og
að veita íbúunum aðra þjónustu. Þarna sé
ekki um gamla klisju að ræða og hvorki
skóla né aðrar þjónustustofnanir megi
Björg Ágústsdóttir tók í sama
streng og Ásdís Halla hvað fjölskylduna
varðar. Hún sagði úrræði til staðar innan
grunnskólalaganna til þess að færa um-
ræðu um skólann nær foreldrunum.