Sveitarstjórnarmál - 01.04.2004, Side 27

Með í ráðum
Samráðsaðferðir
í kjölfar aukinnar áherslu á þátttöku al-
mennings í stefnumótun og ákvarðanatöku
hafa margar leiðir verið þróaðar til að efla
og auðvelda þátttöku íbúa og annarra
hagsmunaaðila. Mikið hefur verið skrifað
um hugmyndafræðina sem býr að baki
þátttöku almennings auk þess sem tals-
verð umræða hefur átt sér stað um aðferð-
ir.
Samráð við íbúa eða aðra hagsmuna-
aðila krefst þarfagreiningar og góðs skipu-
lags. Creina þarf markmið samráðsins og
hverjir hagsmunaaðilar eru. Ýmsar þátt-
tökuaðferðir eru tii og geta einstakar að-
ferðir hentað tilteknum verkefnum betur
en aðrar. Að sama skapi þarf að meta
hvort og þá hvernig mismunandi aðferðir
eru notaðar saman. Hér þarf að hafa í
huga þann grundvallarmun sem er á því
að kynna fólki niðurstöður eða að gefa því
kost á að taka virkan þátt í mótun áður en
ákvarðanir eru teknar.
Val á aðferðum getur skipt sköpum um
árangur af samráði. í stað þess að velja
aðferðir út frá því hvernig þær eru, er best
að byrja á að skilgreina hverju þær geta
skilað. Taka þarf mið af því hvar í ferli
hvers málefnis haft er samráð og þar af
leiðandi geta mismunandi aðferðir hentað
á mismunandi tímum fyrir ólíka hópa.
Notkun tiltekinna aðferða getur kallað á
þjálfun stjórnenda og starfsmanna.
Þrátt fyrir að sýnt hafi verið fram á að
aukin þátttaka almennings í skipulagi og
stefnumótun skili góðum ávinningi er þó
margt sem hafa þarf í huga. Sem dæmi
um hindranir sem upp geta komið er að
fólk veit ekki hvaða tækifæri það hefur til
þátttöku, því finnst það ekki vita nóg um
málið til að taka þátt, þorir ekki að taka
þátt eða hefur ekki áhuga vegna þess að
því finnst líklegt að örfáir framfærnir ein-
staklingar verði ráðandi í umræðunni. Síð-
ast en ekki síst er það einfaldlega áhuga-
leysi sem veldur því að fólk vill ekki taka
þátt.
Eitt helsta markmið þátttökuaðferða er
að yfirvinna þessar hindranir og aðrar sem
standa í vegi fyrir almennri og víðtækri
þátttöku. Segja má að góðar samráðsað-
ferðir einkennist af því að vera hluti af
Sigurborg Kr.
Hannesdóttir,
verkefnisstjóri hjá
Alta.
Hildur Kristjáns-
dóttir, ráðgjafi hjá
Alta.
skýru og opnu ferli og að þær hvetji til
samræðu, rökræðna og samstarfs. Umfram
allt þarf að tryggja að umræður séu mál-
efnalegar og opnar og að þær þátttökuað-
ferðir sem notaðar eru séu aðgengilegar
öllum þjóðfélagshópum og að jöfn þátt-
taka sé tryggð með sem bestu móti.
Breið þátttaka almennings og góðar og
skilvirkar samráðsaðferðir eru grundvöllur-
inn að góðum árangri af samráði. Lykilat-
riði er síðan hvernig unnið er úr þeim
efniviði sem samráðið gefur og hversu
mikið ráðandi aðilar gera með niðurstöð-
urnar. Tilgangurinn er ekki aðeins sá að
hafa samráð, samráðsins vegna, heldur að
geta horft á niðurstöðurnar í þeirri vissu
að vegna samráðsins hafi náðst sátt og ár-
angur sem ella hefði ekki fengist.
Ekki taka áhættu með
sumarstarfsmanninn
allt fyrir öryggiö
Skeifan 3, Sími 588 5080
www.dynjandi.is
I 50 ár hefur Dynjandi sérhaeft sig i
að kynna og útvega viðurkenndan
vinnufatnað, öryggisbúnað og
persónuhlífar fyrir starfsfólk í íslensku
atvinnulífi.
Komdu við og kynntu þér málið
eða kíktu við á heimasiðu okkar
www.dynjandi.is
27