Sveitarstjórnarmál - 01.08.2004, Blaðsíða 13
Með í ráðum
Þátttaka almennings í ákvörðunum
um umhverfis- og skipulagsmál
Samráð, fbúaþing, íbúalýðræði og þátt-
tökulýðræði eru nýleg hugtök sem oft ber
á góma í umræðu um ákvarðanir um um-
hverfismál. Þessum hugtökum fylgir já-
kvætt yfirbragð, hugsun um sanngirni og
ákvarðanir sem teknar eru í sátt og sam-
lyndi þannig að allir una glaðir við sitt.
En er þetta svona í raun? Ef svo er,
hvernig næst góður árangur?^Nægir að
panta stóran sal, kaffi og kleinur og aug-
lýsa fund þar sem allir fá að tjá sig og fara
síðan sælir heim. Hvað er gert með þær
skoðanir sem fram koma, verður tekið tillit
til þeirra við lokaákvarðanir? Þetta eru
spurningar sem almenningur ber upp nú
þegar nýjar aðferðir eru að ryðja sér til
rúms.
Við spurningum eins og þessum er ekki
til neitt einfalt svar - svarið fer eftir við-
fangsefninu hverju sinni, eðli þess og um-
fangi.
Sá lagalegi rammi sem okkur er búinn
varðandi ákvaðanir um umhverfis- og
skipulagsmál er ekki sérstaklega afgerandi
hvað varðar samráð. í gildandi skipulags-
og byggingarlögum og skipulagsreglugerð
er meðal annars talað um að leita eftir
sjónarmiðum íbúa og eftir föngum að
marka stefnu og áherslur í sem mestri
samvinnu (undirstrikun höfunda).
Deilt hefur verið um hvað sé átt við
Sigurborg Kr. Salvör Jónsdóttir,
Hannesdóttir, sviösstjóri á Skipu-
verkefnisstjóri hjá lags- og byggingar-
Alta. sviöi Reykjavíkur-
borgar
með samráði en þekkt er skýring fyrrver-
andi borgarstjóra í Reykjavík sem útskýrði
samráð meðal annars þannig að það væri
ekki framsal valds. í orðabók er samráð
skilgreint sem sameiginleg ráðagerð en
þar er ekki talað um vægi þeirra sem
koma að ráðagerðinni. Þar hlýtur lögboð-
ið vald að skipta nokkru og í skipulags-
málum er það í höndum kjörinna fulltrúa.
Skipulagsmál snúast meðal annars um
það hvernig sameiginleg auðlind, það er
land, verður best nýtt þannig að hagsmun-
ir heildarinnar séu virtir en einstaklingar
fái jafnframt að nýta frelsi sitt til fram-
kvæmda.
Til að vel takist til þarf að ríkja skiln-
ingur á viðfangsefninu. Upplýsingar og
fræðsla sem auka gagnkvæman skilning
eru því skilyrði fyrir því að hægt sé að
taka sameiginlegar ákvarðanir. Við samráð
á sér stað ákveðin umræða sem janframt
getur af sér þekkingu.
I stuttu máli eru ráðleggingar til þeirra
sem sinna umhverfis- og skipulagsmálum
eftirfarandi:
Skilningur almennings og yfirvalda á
tilgangi og innihaldi ákvarðana um um-
hverfis- og skipulagsmál er forsenda þess
að allir aðilar geti tekið þátt í framfylgd
þeirra - ef ekki, er hætt við að árangur
verði minni en ella.
• Mikilvægast í samráði er að bera
virðingu fyrir mismunandi skoðunum fólks
og kunna að taka tillit til annarra.
• Mikilvægt er að þeir sem sinna
skipulagi (ráðgjafar) skynji skoðanir fólks -
kunni að leiðbeina og noti fagþekkingu
sína til að hjálpa fólki að taka ákvarðanir
og til þess þurfa pólitísk leiðarljós og
markmið að vera skýr.
Það er hlutverk kjörinna fulltrúa að
skilgreina hin pólitísku markmið, íbúanna
og hagsmunaaðilanna að koma sínum
sjónarmiðum á framfæri og fagmannanna
að taka við þeim hugmyndum, vinsa úr og
útfæra frekar. Með skilvirku samráði þess-
ara aðila og gagnkvæmri virðingu skapast
skilyrði fyrir góðum árangri og betra
skipulagi lands.
Safnaráð
Styrkir til safna skv. safnalögum nr. 106/2001
Safnaráð auglýsir eftir umsóknum frá menningarminjasöfnum, náttúruminjasöfnum og listasöfnum, um styrki
úr Safnasjóði á árinu 2005.
Hlutverk Safnasjóðs er að styrkja starf þeirra safna sem falla undir safnalög nr. 106/2001. Safnaráð úthlutar úr sjóðnum samkvæmt
úthlutunarreglum ráðsins. Upphæð og fjöldi veittra styrkja fer eftir fjárveitingu á fjárlögum og umsóknum. Öll söfn sem falla undir
safnalög geta sótt um verkefnastyrki til sjóðsins. Til þess að geta sótt um rekstrarstyrk þarf safn að uppfylla skilyrði skv. ákvæðum
10. gr. safnalaga.
Umsóknarfrestur er til 1. október 2004. Umsóknum skal skila á þar til gerðu umsóknareyðublaði sem nálgast má á
skrifstofu ráðsins eða á vefsíðu þess www.safnarad.is. Nánari upplýsingar gefur framkvæmdastjóri Safnaráðs, Rakel
Halldórsdóttir. Umsóknir skulu berast skrifstofu ráðsins:
SAFNARÁÐ
Laufásvegi 12 • 101 Reykjavík
Sími: 515 9605 • Bréfsími: 515 9601
safnarad@safnarad.is • www.safnarad.is
13