Sveitarstjórnarmál - 01.08.2004, Blaðsíða 20

Blönduóssbær
því tel ég nauðsynlegt að skipta landinu í sveitarfélög í samræmi
við þau verkefni sem þau þurfa að sinna og sveitarstjórnarstigið
verði eflt á komandi tímum."
Þrír valkostir
Valgarður lagði til á landsþingi Sambands íslenskra sveitarfélaga
fyrir um sex árum að lágmarksíbúafjöldi í sveitarfélagi yrði á bil-
inu 800 til 1.000 manns. Þótt þessi tillaga hans hafi ekki verið
samþykkt er hann síður en svo óánægður með áhrif hennar. „Ég
tel að í kjölfar þessa landsþings hafi skapast mjög sterk umræða
um að efla sveitarstjórnarstigið og hafi leitt til þess að nú er verið
að leggja í eina herferðina enn til að fá fólk til þess að samþykkja
sameiningu í frjálsum kosningum. Auðvitað er það einn valkostur
að efna til frjálsra kosninga en kostirnir eru engu að síður fleiri.
Annar valkostur hefði getað ver-
ið að teikna skipan nýrra sveitar-
félaga upp þannig að þau svæði,
sem eiga landfræðilega- og fé-
lagslega samleið, myndi sveitar-
félög af þeirri stærð og styrkleika
er gætu leyst þau verkefni og
axlað þá ábyrgð sem sveitar-
stjórnarstiginu er ætlað. Þriðji valkosturinn gæti síðan verið sá að
setja íbúafjöldamarkið enn hærra og fækka sveitarfélögunum
með því móti." Valgarður segir ekki sjálfgefið að nauðsynlegur ár-
angur náist í frjálsum kosningum því þrátt fyrir að mikil hugar-
farsbreyting hafi orðið á undanförnum árum sé enn veruleg and-
staða við sameiningu sveitarfélaga og stundum hvað hörðust þar
sem sameiningarþörfin er mest, þar sem fbúar fámennustu sveit-
arfélaganna eiga hlut að máli.
Skipulagsleiðin hefði verið skilvirkari
Valgarður segist ekki hafa fulla sannfæringu fyrir því að besta
leiðin hafi verið valin. Hann segir fólk orðið þreytt á að standa í
kosningum með misjöfnum árangri og
kveðst fremur hafa viljað sjá þetta fara fram
sem markvisst skipulagsmál. Sveitarfélögin
fari með skipulagsvaldið í landinu og því er
ekki óeðlilegt að þau sjálf séu skipulögð í
tengslum við þau verkefni og markmið sem
sveitarstjórnarstigið sinni. „Ég held að það
hefði verið miklu farsælli leið og skilvirkari
til þess að Ijúka því verkefni, sem þegar
hefur verið hafið. Með skipulagsaðferðinni
yrði árangurinn einnig strax Ijós og við viss-
um hvað við hefðum í höndunum. Við vit-
um ekkert hvað á eftir að koma út úr þeim
sameiningarkosningum sem verða að ári.
Hugsanlega verður meirihluti þeirra sam-
einingartillagna, sem lagðar verða fram,
samþykktur en við höfum enga tryggingu
fyrir að svo verði og líklegt verður að telja
að mjög litlar einingar standi eftir og taka
þurfi á þeim vanda síðar." Valgarður kveðst
telja að flestir líti svo á að þetta verði síð-
asta tilraunin, sem gerð verður til frjálsra
sameininga og þá sé spurningin um hvor
hinna leiðanna verði valin til þess að Ijúka
verkinu. „Annað hvort verður lágmarks-
íbúatalan færð upp eða farið í að ákveða
stærð og legu sveitarfélaganna eftir því sem hentugast er út frá
skipulagslegum aðstæðum."
„Sveitarfélagið Norðvesturland"
Valgarður býr og starfar á svæði þar sem sameining sveitarfélaga
á enn langt í land og mörg lítil sveitarfélög eru til staðar
gangstætt því sem er í ná-
grannabyggðum fyrir austan
og vestan þar sem héruð
hafa verið sameinuð í sveit-
arfélög. Hver er skoðun hans
á málefnum heimahaganna?
„Hún er alveg sú sama og á
sameiningarmálinu í heild.
Ef við ætlum að ná árangri miðað við þau markmið sem sett eru
fram og búa til sveitarfélög sem ná yfir félagslegar heildir og at-
vinnusvæði þá er Austur-Húnavatnssýsla slíkt svæði. En til þess
að nái því markmiði þarf að sameina átta sveitarfélög og það er
Vatnsdalshólar í Austur-Húnavatnssýslu. Mynd: Áskell Þórisson.
„Ef við ætlum að ná árangri miðað við þau mark-
mið sem sett eru fram og búa til sveitarfélög sem
ná yfir félagslegar heildir og atvinnusvæði þá er
Austur-Húnavatnssýsla slíkt svæði."