Hermes - 01.12.1971, Blaðsíða 20

Ég er úr hópi tilraunadýranna, segir Ragnar Gunnarsson sem út-
skrifaðist árið 1957 og rekur nú heildverzlunina Andvara að
Smiðjustíg 4. Það leiddi af sjálfu sér að skólinn mótaðist mjög af
okkur fyrstu nemendunum og þær siðvenjur sem sköpuðust í
okkar tíð, sumar þeirra óviljandi, eru margar við lýði enn í dag.
Sú þróun sem mér sýnist að sé að verða nú, að fólk komi yngra í
Bifröst, tel ég ekki til bóta nema síður sé, því ég held að nemend-
ur þurfi að vera komnir nær tvítugu til að geta fullkomlega til-
einkað sér það nám sem Samvinnuskólinn býður.
Nú, eftir að ég útskrifaðist úr Bifröst var ég um tíma við Kaup-
félag Borgfirðinga, síðan eitt ár í Englandi, bæði í Manchester og
London og svo í sjö ár í Landsbankanum. Þessa heildverzlun gerði
ég svo að aðalstarfi árið 1966 en var áður byrjaður að fikta við
þetta.
Að stofna svona fyrirtæki kostar mikla vinnu og fyrirhöfn.
Að treysta á fjármögnun í bönkum er ekki hægt, þeir eru mjög
tregir að lána til svona rekstrar og þá aðeins í litlum mæli.
Hinsvegar eru engin vandkvæði á að fá umboð fyrir erlendar
vörur. Það er meiri vandi að velja og hafna. Þó vara seljist vel
úti, er ekki víst að hún falli Islendingum í geð. Þessvegna verður
að kynna sér markaðinn, athuga hvað er til sambærilegt og síðan,
ef álitlegt er, að prófa markaðinn í smáum stíl. Eins er það mikið
atriði að koma með vöruna á réttum tíma því vika til eða frá getur
skipt sköpum með sölu. Ég er líka með mjög árstíðabundnar vörur,
aðallega vörur fyrir bóka- og ritfangaverzlanir og ýmsar gjafa-
vörur. Einnig viðleguútbúnað og sportvörur. Þessi vara er mjög
nákvæm með sölu og verður að hafa vakandi auga með henni og
reyna að standa sig í þessari hörðu samkeppni.
Erlend fyrirtæki eru yfirleitt nokkuð fús á að veita gjaldfrest,
en reglur íslenzkra bankayfirvalda í því efni eru mjög strangar og
fyrir fáum árum ríkti mun meira frelsi í viðskiptum með erlenda
víxla. Ef menn lenda í vanskilum með vöruvíxla komast þeir á
svartan lista og fá ekki lánsheimild í jafnlangan tíma eftir að þeir
borguðu upp og vanskilin stóðu. Til smásalanna er svo aftur
mestmegnis selt á víxlum sem síðan er reynt að selja í banka, og
oft verður að bíða með víxil fram undir gjalddaga eftir því að
bankinn kaupi. Er það ekki beint fallið til að auka rekstrarféð.
Erlend fyrirtæki átta sig oft ekki á því í fyrstu hvað markaðurinn
hér er smár en þegar þau hafa áttað sig á okkar aðstæðum láta
þau íslenzka innfiytjendur ekki á neinn hátt njóta verri kjara en
innfiytjendur stærri landa. Þeir hugsa sem svo að margt smátt
geri eitt stórt og vilja gjarnan vera með á okkar markaði. Hins-
vegar finnst þeim margt kyndugt í okkar viðskiptalífi. Má þar
nefna tolla sem hérlendis eru yfirleitt fimm sinnum hærri en ann-
ars ataðar tíðkast. Á þcim vörum sem ég sel er yfirleitt lágmarks-
tollur 50% og algengt að hann sé 100%. Erlendis fer tollur yfir-
leitt ekki yfir 10%.
Öruggt ráð til að koma erlendum viðskiptavinum til að hlæja
er að segja þeim frá álagningarreglum íslenzka verðlagseftirlits-
ins. Þeim finnast þær fráleitar. Þessar reglur bjóða heldur ekki
upp á að gera hagkvæm innkaup né auka þjónustu. Ég vil meina
að frjálsari álagningarreglur kæmu neytandanum fijótlega til
góða. Og á mínu sviði er samkeppnin það hörð að engin hætta
er á að menn létu freistast til að notfæra sér slíkt frelsi á ósæmi-
legan hátt.
Árið 1963 útskrifaðist Jón Rafnar Jónsson úr Samvinnuskólan-
um. Nú situr hann í harðviðarklæddri skrifstofu að Strandgötu 11
í Hafnarfirði og viðskiptavinirnir þurfa heldur ekki að kvarta
yfir viðurgerningnum á biðstofunni þar sem allskonar tímarit
liggja á borðum við hlið mjúkra stóla.
Jón Rafnar hóf vinnu hjá Glóbus og fór þaðan til Gunnars
Ásgeirssonar, en fiuttist til Hafnarfjarðar 1964 og gerðist þá um-
ferðarsali. Hann seldi bækur fyrir Almenna bókafélagið og gekk
hús úr húsi með þær og seldi vel. Segir hann þetta hafa verið mjög
skemmtilegan tíma. Árið 1968 tók Jón að sér umboð Hagtrygginga
í Firðinum.
— Hagtrygging veitir allar tryggingar og það er mikið tryggt
hjá okkur. Stefna okkar hefur alltaf verið sú að hafa sanngjörn
iðgjöld sem tryggðu jafnframt eðlilegan rekstrargrundvöll félag-
20