Morgunblaðið - 08.05.2012, Qupperneq 1
Þ R I Ð J U D A G U R 8. M A Í 2 0 1 2
Stofnað 1913 107. tölublað 100. árgangur
VALA Í LUNDI
HEFUR ALDREI
ÁTT ÞVOTTAVÉL
NÆR 50
ÞÚSUND Í FRAM-
HALDSNÁMI
HLUPU FRÁ
ÞINGVÖLLUM
AÐ FYLKISVELLI
SÉRBLAÐ UM HÁSKÓLANÁM HANDBOLTASTELPUR 10HUNDRAÐ ÁRA 14
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Þingmenn á Evrópuráðsþinginu,
þingi Evrópuráðsins í Strassborg,
horfa til réttarhaldanna yfir Geir H.
Haarde fyrir Landsdómi með hugs-
anleg pólitísk réttarhöld í einhverju
aðildarríkja sambandsins í huga, að
sögn Pieters Omtzigts, þingmanns
Kristilegra demókrata í Hollandi,
en hann er hér á landi til að afla
gagna um málið.
„Fyrir um hálfu ári setti ég þessa
rannsókn í gang. Hafði ég þá þurft
að telja öðrum þingmönnum trú um
að það sem væri að gerast á Íslandi
málamaður einnig verið dreginn
fyrir dóm og hyggst Omtzigt rann-
saka það mál í Kænugarði.
Gætu lent í greiðsluþroti
Omtzigt kveðst aðspurður horfa
til Suður-Evrópu þegar hugsanlegt
fordæmi Landsdóms er annars veg-
ar.
Leiðtogar evruríkjanna bregðist
við skuldakreppunni með því að
auka samþættingu við efnahags-
stjórn. Enn séu líkur á greiðsluþroti
einstakra evrurríkja með tilheyr-
andi óróa og þjóðfélagsátökum.
MÓttast pólitísk réttarhöld »6
Landsdómur vekur ugg
Evrópuráðsþingið kynnir sér aðdraganda réttarhaldanna yfir Geir H. Haarde
Þingmaður aflar gagna hér og í Kænugarði vegna pólitískra réttarhalda þar
væri áhugavert
og hefði skírskot-
un til margra
annarra ríkja.
Nú er áhuginn á
málinu að aukast
vegna þess að
stjórnmálamenn
eru orðnir ugg-
andi um vaxandi
og langvarandi óstöðugleika í
stjórnmálum aðildarríkja evrusvæð-
isins,“ segir Omtzigt og bendir á að
íslensk stjórnvöld hafi orðið fyrst til
að draga stjórnmálamann til
ábyrgðar í dómsal vegna kreppunn-
ar. Austur í Úkraínu hafi stjórn-
Örlagatímar
» Miklar sviptingar hafa orð-
ið í evrópskum stjórnmálum á
undanförnum misserum.
» Hver þjóðarleiðtoginn á
fætur öðrum hefur misst
völdin.
» Omtzigt telur kjósendur
kunna að krefjast þess að
leiðtogarnir standi reiknings-
skil á gerðum sínum vegna
skuldakreppunnar í Evrópu.
Pieter Omtzigt
Sigtryggur Sigtryggsson
sisi@mbl.is
Hvalveiðar verða að óbreyttu ekki
stundaðar við Íslandsstrendur í
sumar, eins og Hvalur hf. áformaði.
Þetta staðfesti Kristján Loftsson,
framkvæmdastjóri Hvals hf., í sam-
tali við Morgun-
blaðið í gær-
kvöldi. Ástæðan
er sú, að sögn
Kristjáns, að ekki
hafa tekist samn-
ingar við Sjó-
mannafélag Ís-
lands um kaup og
kjör háseta.
Sjómanna-
félagið gerir þá
kröfu að Hvalur hf. greiði hásetum
bætur fyrir þá skerðingu sem orðið
hefur á sjómannaafslætti. Stjórnvöld
hafa skert afsláttinn í áföngum og er
hann nú helmingur af því sem var.
Að sögn Kristjáns getur fyrirtækið
ekki gengið að þessum kröfum. „Það
kom flatt upp á mig að þeir héldu
þessu til streitu. Við leggjum ekki
línurnar í þessum efnum,“ segir
Kristján.
Áður hafði Hvalur hf. gengið frá
samningum við félög skipstjórnar-
manna og vélstjóra. Í þeim samning-
um er miðað við þau kjör sem giltu
þegar hvalveiðar voru síðast stund-
aðar af Hval hf. sumarið 2010, að við-
bættum þeim hækkunum sem orðið
hafa síðan þá.
100 störf við veiðar og vinnslu
Að sögn Kristjáns hefur markaður
fyrir hvalkjöt í Japan ekki náð sér að
fullu eftir flóðbylgjuna miklu í fyrra,
en hún olli gríðarlegu manntjóni og
eyðileggingu. Hvalur hf. áformaði
því að gera út annan hvalbát sinn í
sumar. Reiknað var með að veiðarn-
ar gætu staðið yfir í 80 til 90 daga og
aflinn gæti orðið á bilinu 60 til 70
langreyðar.
Áætlað var að um 100 starfsmenn
fengju vinnu við úthaldið í þrjá til
fjóra mánuði. Á vertíðinni 2010 voru
um 150 starfsmenn við veiðar og
vinnslu.
Ekki farið til
hvalveiða í ár
Ekki samdist um bætur til háseta
fyrir skerðingu sjómannaafsláttar
Kristján Loftsson
Morgunblaðið/ÞÖK
Hvalskurður Margir fá vinnu í hval-
stöðinni þegar hvalveiðar standa yfir.
Hvalveiðar
» Veiðar á langreyði í atvinnu-
skyni hófust á ný sumarið
2006.
» Á síðustu hvalveiðivertíð,
sumarið 2010, veiddu skip
Hvals hf. 148 langreyðar.
» Leyfilegur heildarafli á ár-
unum 2009 til 2013 fer eftir
veiðiráðgjöf Hafró, og er 150
dýr á ári.
Bandarísk yfir-
völd hafa komið í
veg fyrir tilraun
al-Qaeda-hryðju-
verkasamtak-
anna í Jemen til
að sprengja flug-
vél í loft upp.
AFP-frétta-
stofan hefur eftir
ónefndum emb-
ættismanni að
sjálfsvígssprengjumaður hafi ætlað
að sprengja sig í flugvél. Búið er að
leggja hald á sprengjuna sem búin
er til úr efnum sem ekki greinast í
málmleitartækjum. Tilrauninni
svipar til sprengjutilræðis sem mis-
tókst á jóladag árið 2009.
Komu í veg fyrir
sprengjutilræði
Ætlunin var að
granda farþegavél.
Meira en helmingur af sóknar-
gjöldum sem Lindasókn í Kópavogi
fær rennur til greiðslu afborgana
og vaxta af lánum sem tekin voru
vegna kirkjubyggingar. Vegna
skerðingar sóknargjalda hafa
tekjur minnkað stórlega. Lánin
hafa á sama tíma hækkað vegna
verðtryggingar. Margar sóknir og
trúfélög eru í vanda. »12
Meira en helmingur
tekna fer í skuldir
Sókn Fyrsta fermingin í Lindakirkju.
Þessi tvö voru að spóka sig í góða veðrinu í gær í miðbæ Reykjavíkur en
þar var margt um manninn eins og gjarnan er á sólríkum dögum. Þó nokk-
uð var um að fólk væri að viðra hunda sína enda fagna bæði fólk og ferfætl-
ingar veðurblíðunni sem er svo kærkomin eftir langan og kaldan vetur.
Frónbúar kunna sér vart læti þá vorsins daga sem minna á komandi sumar.
Út að ganga í blíðunni
Morgunblaðið/Ómar
Ríkisstjórnin
hefur í hyggju að
halda áfram að
leggja á raf-
orkuskatt, þrátt
fyrir að samið
hafi verið um það
við Samtök at-
vinnulífsins og
fjögur stóriðju-
fyrirtæki árið 2009 að hann ætti að
leggjast af í lok þessa árs.
Í frumvarpi fjármálaráðherra er
lagt til að skatturinn verði ótíma-
bundinn og að hann muni jafnframt
hækka í takt við verðlagsþróun. »17
Framlengja skatt
þvert á samninga
Áætlað er að
undirbúnings-
framkvæmdir við
uppbyggingu
ferðaþjónustu á
Grímsstöðum á
Fjöllum, svo sem
hönnun og skipu-
lagning, geti haf-
ist á þessu ári og
framkvæmdir á
staðnum næsta vor. Áformað er að
kínverski auðmaðurinn Huang
Nubo taki jörðina á leigu af félagi
sveitarfélaga. »20
Hefja hönnun og
skipulagningu í ár
Huang Nubo