Morgunblaðið - 10.05.2012, Blaðsíða 38

38
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. MAÍ 2012
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Líkt og ísjávarút-vegsmál-
um lét ríkis-
stjórnin eins og
hún hygðist við-
hafa eðlileg
vinnubrögð í
orkunýtingarmálum. Í sjáv-
arútvegsmálunum var boðað
til samráðs við alla hags-
munaaðila sem nánast allir
komust að sameiginlegri
niðurstöðu. Þar með hafði
óvænt sátt náðst um mála-
flokkinn og ríkisstjórnin
hafði í hendi sér að ljúka
endurskoðun fiskveiði-
stjórnunarkerfisins án veru-
legra átaka.
Sú leið var ekki valin.
Þess í stað kippti rík-
isstjórnin málinu út úr
sáttafarveginum og stofnaði
til gríðarlegra átaka við vel-
flesta hagsmunaaðila og
byggðirnar í kringum land-
ið. Ekki sér enn fyrir end-
ann á þeim ósköpum en ljóst
er að þessi framganga hefur
þegar valdið atvinnugrein-
inni og þar með þjóðfélaginu
öllu miklum skaða.
Vinna við að finna rétt
samspil orkunýtingar og
náttúruverndar hafði lengi
staðið yfir og á endanum lá
fyrir tiltekin niðurstaða sem
ríkisstjórninni var í lófa lag-
ið að gera að sinni og koma
málinu átakalítið í gegn.
Sú leið var ekki valin frek-
ar en í sjávarútveginum.
Málið var dregið inn í bak-
herbergi Samfylkingar og
Vinstri grænna og kom það-
an út aftur seint og um síðir
og í þeim búningi að aug-
ljóst mátti vera að um það
gæti aldrei náðst samstaða.
Ekki þarf að eyða miklum
tíma í að skoða umsagnir
sem þingnefndinni hafa bor-
ist til að átta sig á von-
brigðum þeirra sem að und-
irbúningi málsins hafa
komið á liðnum árum og sjá
nú að lítið er gert með það
sem unnið hafði verið.
Orkustofnun bendir í um-
sögn sinni á að tillaga rík-
isstjórnarinnar geri ráð fyr-
ir „að hagkvæmustu og best
rannsökuðu virkjunarkost-
irnir verði fluttir úr orku-
nýtingarflokki í biðflokk“ og
á þar við virkjanir í neðri
hluta Þjórsár. Hið sama eigi
við um tiltekna virkjana-
kosti í háhita, „án þess að
faglegum forsendum sem
lágu til grundvallar mati
faghópa sé
hnekkt“.
Alþýðusam-
band Íslands
gerir einnig „al-
varlegar athuga-
semdir“ við um-
rædda þings-
ályktunartillögu, í megin-
atriðum þær sömu og
Orkustofnun. ASÍ segir að
þau rök sem færð séu fyrir
tilflutningi ofangreindra
virkjanakosta úr nýting-
arflokki í biðflokk séu „ótrú-
verðug og ekki byggð á fag-
legum vinnubrögðum.“ ASÍ
mælist því til þess að Al-
þingi breyti tillögu ríkis-
stjórnarinnar og færi hana
aftur í það horf sem áður
hafði verið lagt til.
Samtök iðnaðarins setja
fram svipaða gagnrýni og
telja að með þeim breyt-
ingum sem ríkisstjórnin vill
gera sé „verið að sóa mikl-
um fjármunum“. Samtökin
benda á að rammaáætlun sé
ætlað að standa um langa
framtíð og að mikilvægt sé
að breið samstaða sé um
niðurstöðuna. „Ef pólitískar
áherslur líðandi stundar ná
yfirhöndinni er hætta á að
niðurstaðan haldi ekki mikið
lengur en ríkjandi stjórn-
völd.“
Þetta er hárrétt ábending
hjá Samtökum iðnaðarins.
Með því að hafna sáttaleið-
inni hefur ríkisstjórnin um
leið hafnað því að þær
breytingar sem hún kann að
ná fram í krafti tímabund-
innar stöðu á Alþingi – hafi
hún til þess afl, sem að vísu
má efast um – fái að standa
til framtíðar. Augljóst er að
næsta ríkisstjórn verður að
hafa það á meðal sinna
fyrstu verka að færa til
baka stærstan hluta þeirra
breytinga sem núverandi
ríkisstjórn hefur staðið fyrir
og kann að ná í gegn fram að
kosningum.
Sérkennilegt má telja, svo
ekki sé meira sagt, að
stjórnarflokkarnir sjái til-
gang í því að efna til átaka
við þjóðina í hverju málinu á
fætur öðru í þeim eina til-
gangi að þeir sem á eftir
koma verði að eyða tíma í að
vinda ofan af vitleysunni.
Ekki er öll vitleysan eins, er
stundum haft á orði, en
hvers vegna vill ríkisstjórn-
in ekki verja tíma sínum í
eitthvað uppbyggilegt, eitt-
hvað sem mætti standa.
Hvers vegna kýs
ríkisstjórnin ætíð
átök í stað þess að
beita sér fyrir sátt
og uppbyggingu?}
Átakastjórnmál
að ástæðulausu
M
argrét Tryggvadóttir, þing-
maður Hreyfingarinnar, lýsti
því yfir á dögunum að í
vinnunni liði henni eins og
hún væri í herbergi fullu af
bavíönum. Í fyrstu taldi maður að þarna væri
þingmaðurinn að lýsa á gamansaman hátt
þingflokksfundum Hreyfingarinnar. Þing-
menn Hreyfingarinnar eru ekki þekktir fyrir
stillingu og í ræðustól Alþingis láta þeir iðu-
lega öllum illum látum og varla sýna þeir
meiri yfirvegun á sínum fámennu þingflokks-
fundum. En svo áttaði maður sig á því að Mar-
grét var ekki að lýsa samflokksmönnum sín-
um, heldur öllum öðrum þingmönnum en þeim
sem eru með henni í flokki. Á Alþingi er fólk,
sagði Margrét, sem er sífellt að finna nýjar
leiðir til að vera vont, til að skemma og eyði-
leggja.
Þetta er sláandi lýsing en nokkuð örðugt er að máta
einstaka þingmenn við hana. Bjarni Benediktsson virðist
stillingarmaður en getur verið að hann missi illilega
stjórn á sér þegar kvikmyndavélar eru fjarri og gangi
um sali Alþingis froðufellandi af bræði vegna þess að
flokkur hans er ekki í ríkisstjórn? Er heldur ekki allt
sem sýnist þegar kemur að hinni skynsömu Eygló Harð-
ardóttur, leynist þar kannski fláráður skemmdarvargur?
Er Ragnheiður Elín Árnadóttir svo í stöðugum ham í
þinginu og veður þar um í von um að geta látið sem flest
vont af sér leiða? Slær forseti Alþingis í bjöllu og áminnir
þingmenn af því að hann er bæði illgjarn og
valdasjúkur? Ansi finnst manni það nú ólík-
legt. Reyndar er töluverð fyrirferð á Vigdísi
Hauksdóttur sem hefur yfirleitt afar hátt, en
fulldjarft er að flokka hana sem bavíana.
Ljóst er að þingmenn Hreyfingarinnar
hafa allir orðið fyrir vonbrigðum með vinnu-
stað sinn og vilja breyta þar vinnubrögðum
og vinnureglum. Allt væri það svosem gott og
blessað ef þeir gætu sýnt gott og eftirsókn-
arvert fordæmi. En þeir hafa ekki sýnt áber-
andi stillingu í ræðustól, eru stundum ansi
orðljótir og telja það svo stórlega aðför að sér
ef þingforseti leyfir sér að slá í bjöllu og
áminna þá. Þeir hafa ekki sýnt vinnustaðnum
kurteisi og virðingu. Einn þeirra tíðkaði það
til dæmis á tímabili að standa fyrir utan Al-
þingishúsið með mótmælendum beinlínis til
þess að mótmæla vinnustað sínum. Þetta er fólk sem
kom nýtt inn á þing til að breyta stjórnmálaumræðunni –
og því hefur reyndar tekist það en ekki til hins betra. At-
hyglisvert er að Hreyfingin hefur ekki mikinn pólitískan
stuðning úti í þjóðfélaginu. Af hverju skyldi það nú vera?
Er ekki kominn tími til að líta í eigin barm?
Margt má betur fara í vinnubrögðum Alþingis. En er
ekki ráð fyrir þingmenn að byrja á því að breyta sjálfum
sér? Hætta að svívirða vinnufélaga, vera málefnalegir í
umræðu án þess að breytast í mélkisur og virða hlutverk
forseta Alþingis og láta af því að uppnefna hann og aðra
vinnufélaga. kolbrun@mbl.is
Kolbrún
Bergþórsdóttir
Pistill
Skemmdarvargar á þingi?
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
BAKSVIÐ
Karl Blöndal
kbl@mbl.is
Þegar Norbert Röttgen, semleiðir kristilega demókrataí kosningabaráttunni íNordrhein-Westfalen, lýsti
yfir því að kosningarnar þar um
næstu helgi snerust um sparnaðar-
stefnu flokkssystur hans, Angelu
Merkel kanslara, í Evrópu var henni
ekki skemmt. Ráðherra úr röðum
Frjálsra demókrata sagði að sér væri
ráðgáta hvernig Röttgen kæmist að
þeirri niðurstöðu að þessar kosningar
væru prófsteinn á stefnu stjórn-
arinnar og leiðtogi sósíaldemókrata
spurði í háði hvort flokkurinn myndi
þá breyta stefnu sinni ef hann tapaði í
kosningunum. Í gær sagði Röttgen
að kosningarnar snerust alls ekki um
stefnu Merkel, heldur skuldasöfnun
núverandi ráðamanna í Nordrhein-
Westfalen. Staða kristilegra demó-
krata þar er ekki góð ef marka má
skoðanakannanir.
Þótt áhöld séu um það um hvað
verði kosið í Nordrhein-Westfalen er
engin spurning að áhersla Merkel á
aðhald og sparnað í skuldum hlöðn-
um Evrópuríkjum var kjósendum í
Frakklandi og Grikklandi efst í huga
um liðna helgi. Þá fékk flokkur henn-
ar minnsta fylgi frá upphafi í kosn-
ingunum í sambandslandinu Schles-
wig-Holstein um helgina.
Alexis Tsipras, leiðtogi róttækra
vinstrimanna í Grikklandi, sem fékk
stjórnarmyndunarumboð þegar
hægrimenn skiluðu því af sér, hugðist
að því er haft er eftir nánum sam-
starfsmönnum hans senda fram-
kvæmdastjórn Evrópusambandsins
og Seðlabanka Evrópu bréf í gær
þess efnis að sparnaðaráætlun
Grikkja væri úr gildi. Að hans hyggju
hefði gríska þjóðin hafnað áætluninni
í kosningunum.
Francois Hollande, sigurvegari í
forsetakosningunum í Frakklandi,
hamrar á því að hann sé staðráðinn í
að taka upp fjármálasáttmála ESB
og semja að nýju með áherslu á hag-
vöxt, en ekki aðeins aðhald og sparn-
að.
Í þýska dagblaðinu Die Welt, sem
allajafna fylgir Merkel að málum,
sagði á þriðjudag að „þrá fólks eftir
grundvallarbreytingum í pólitískum
og félagslegum aðstæðum“ væri bein
ögrun við valdastöðu hennar.
Eftir því sem liðið hefur á vikuna
hefur aukin harka færst í viðbrögð
talsmanna fjármálasáttmálans og að
Grikkir haldi sig við skilmálana, sem
fylgdu neyðarlánunum til þeirra.
„Við erum ekki hér til að fjár-
magna þýsk kosningaloforð,“ sagði
Volker Kauder, foringi flokks kansl-
arans, kristilegra demókrata, á þingi.
Wolfgang Schäuble, fjármálaráð-
herra Þýskalands, sagði í Brussel í
gær að „Grikkland ákvæði sjálft
hvort það yrði áfram hluti evrusvæð-
isins“, en bætti við að vildu Grikkir
halda þar kyrru fyrir yrðu þeir „að
mynda stöðuga ríkisstjórn og standa
við sínar skuldbindingar“.
Guido Westerwelle, utanríkis-
ráðherra Þýskalands, var sömuleiðis
ómyrkur í máli: „Við stöndum við
okkar fyrirheit um hjálp, en það þýðir
líka að uppfylla verður sam-
komulagið,“ sagði hann og bætti við
að annars væri óvíst um frekara fjár-
magn.
„Milli Grikklands og evrusvæðisins
ríkir samkomulag,“ sagði Jose Manu-
el Barroso, forseti framkvæmda-
stjórnar ESB, og bætti við: „Og
Grikkland verður að standa við það.“
Eins og það væri ekki nóg lagði Her-
man Van Rompuy, forseti leiðtog-
aráðs Evrópusambandsins, einnig
sitt af mörkum til að þrýsta á Grikki
og sömuleiðis stjórn Seðlabanka Evr-
ópu.
Átakalínan hefur verið dregin.
Átakalínan dregin
í kjölfar kosninga
AFP
Í vörn Angela Merkel, kanslari Þýskalands, svarar spurningum á blaða-
mannafundi í gær. Kanslarinn er í vörn eftir úrslit kosninga um helgina.
Þýsku stjórnarflokkarnir, kristi-
legir demókratar og frjálsir
demókratar, hafa ákveðið að
fresta afgreiðslu fjármálasátt-
mála ESB um aðhald í ríkisfjár-
málum í þýska þinginu. Fyr-
irhugað var að afgreiða
sáttmálann 25. maí, en nú gæti
það frestast um nokkrar vikur.
Talið er að ástæðan geti verið
sú að þýska stjórnin vilji bíða og
sjá hverju fram vindur á sér-
stökum leiðtogafundi Evrópu-
sambandsins 23. maí þar sem
fjármálasáttmálinn verður efst
á dagskrá.
Afgreiðslu
frestað
FJÁRMÁLASÁTTMÁLI ESB
Fundað Frá þýska þinginu.