Helgafell - 01.05.1953, Blaðsíða 22
20
HELGAFELL
er ótrúiegt um svo fábrotna mynd. Hér kemur fram hið fullkomna
látleysi mikillar listar, sem getur sagt alla hluti á hljóðu og hóg-
væru máli. Það þarf engin dramatísk hjálparmeðul, enga of-
mælgi, til að lýsa þessum innilegustu tilfinningum mannsins.
En það þarf hinsvegar listamann.
Þótt Holdsveikraspítalinn á Laugamesi væri merkilegasta hús
og eflaust ágætt til sinna þárfa, fullnægði það ekki til lengdar
hugmyndum Ásmundar um góðan vinnustað. Hann fór að leita
fyrir sér um möguleika til húsbyggingar, og með fjárstyrk frá
ríkinu réðist hann í byggingu uppi við Skólavörðuholt, þar sem
nú er Listvinasalurinn.
Hann var fáliðaður og félítill, svo verkinu miðaði seint. Vegna
þess verður nú um skeið algjör eyða í list Ásmundar, — hann
er að búa í haginn til nýs átaks.
í sveita þíns andlitis ....
Skólavörðuholt — Kaupmannáhöjn
Þegar til átaksins kemur er eins og rifin sé stífla úr flóðgátt.
Það er eins og hugmyndirnar hafi hlaðizt upp meðan hrært var
í steypu, barið járn og smíðað, eins og þær hafi þyrpzt að hon-
um og fengið á sig fullkomna lögun. Það þarf aðeins efnivið
og tíma, þá verða hugmyndirnar að einstaklingum sem skipta
svo miklu máli, að það er barizt með þeim og móti. Svona stór-
íenglegt er hlutverk listamanns!
Það er haustið 1935 að hann flýr til Kaupmannahafnar. Eg
segi „flýr", því hálfunnið hús gefur engum frið til andlegra starfa,
meðan það nær til hans. Og sem betur fer er þörfin til slíks
meiri en nauðsyn þess að byggja hús.
Ásmundur dvelst í Kaupmannahöfn um veturinn og hér verða
til hvorki meira né minna en sextán myndir. Það er eftirtektar-
vert, að næstum allar þessar myndir tengjast lífi vinnandi fólks.
Járnsmiðurinn, Þvottakonurnar, Hevbandið, Vatnsberinn, Sjó-
mennirnir, Straukonan ... , — allar eru þær lofsöngur, ekki um
erfiðið, heldur erfiðismanninn, sem um aldaraðir hefur borið
heiminn á herðum sér.
Menn hafa fundið það myndum þessum til foráttu að þær