Helgafell - 01.05.1953, Blaðsíða 66
64
HELGAPELL
„Hljómsveitin yrði sjálfstœð stofn-
un. Málefnum licnnar stjórni fimm
eða sjö manna hljómsveitarráð, ólaun-
að. Þykir rctt, að skólastjóri Tónlist-
arskólans sc jafnan sjálfkjörinn for-
maður ráðsins, en auk hans eigi þar
sæti fulltríiar þeirra stofnana, sem
hljómsveitina styrkja, svo og fulltrúi
hljóðfæráleikara í hljómsveitinni“.
XV.
Þær tillögur, sem í þessu bréfi fól-
ust, voru gerðar að' undangengnum
ítarlegum athugunum og að vel yfir-
lögðu ráði. Tilhögunin á málum
hljómsveitarinnar miðaðist við það,
sem hagkvæmast var talið fyrir alla
aðila, og þá einkum liið opinbera og
þær opinberu stofnanir, sem að hljóm-
sveitinni skyldu standa, en áherzla
jafnframt lögð á það, að' listrænum
kröfum yrði fullnægt.
Ríkisstyrkurinn, sem hér var farið
fram á, fékkst þó ekki að þessu sinni,
og þegar til átti að taka, treystist
Þjóðleikhúsið heldur ekki til að gera
fasta samninga um vinnu hljómsveit-
arinnar í leikhúsinu. Runnu þannig
tvær aðalmáttarstoðirnar undan
þeirri áætlun, sem gerð hafði verið.
Hinsvegar veitti Reykjavíkurbær
styrk til hljómsveitarstarfsins á árinu
1950, og sýndi bæjarstjórnin þar með
þann skilning á nauðsyn þessa menn-
ingarmáls, sem hefur ekki brugðizt
síðan. Forráðamenn Ríkisútvarpsins
voru sama sinnis og áður um nauðsyn
umbóta í hljómsveitarmálunum, enda
þótt ríkisstyrkur til þeirra fengist ekki
að sinni og þrátt fyrir hið nýja við-
horf Þjóðleikhússins.
XVI.
Eftir að sá grundvöllur undir stofn-
un Sinfóníuhljómsveitar, sem gert var
ráð fyrir í fyrrnefndu bréfi, hafði
brugðizt, svo sem lýst hefur verið' hér
að framan, lögðu þeir Páll Isólfsson
og Jón Þórarinsson, í ársbyrjun 1950,
nýjar tillögur fyrir útvarpsráð um
endurskipun hljómsveitarmálanna til
bráðabirgða. Nutu þessar tillögur ein-
dregins stuðnings Jónasar Þorbergs-
sonar og voru samþykktar af útvarps-
ráði. Fallizt var á nokkra aulcafjár-
veitingu til hljómsveitarinnar, m. a. til
þess að ráða hingað, um nokkurra
mánaða tíma, 5 erlenda hljóðfæraleik-
ara til þess að fylla skörðin í hljóm-
sveitinni, og ennfremur heimilað, að
hljóðfæraleikarar útvarpsins tækju
þátt í hljómsveitarstarfinu að nokkru
leyti í vinnutíma sínurn hjá útvarp-
inu, enda væri heimilt að útvarpa öll-
um tónleikum hljómsveitarinnar án
sérstaks endurgjalds.
Opnun Þjóðleikhússins hafði verið
ráðgerð snemma á árinu 1950, en
drógst á langinn fram í apríl-mánuð.
I sambandi við hana var ráðgert lista-
mannaþing með tónleikum, þar sem
ílutt yrðu íslenzk hljómsveitarverk.
Einnig var ráðgerð óperusýning í
Þjóðleikhúsinu um vorið, og var þeg-
ar Ijóst, að ekki yrði unnt að koma
henni upp sómasamlega, nema með
því að fá hingað nokkra erlenda menn
til liðsauka í hljómsveitinni. Þetta
liefði kostað Þjóðleikhúsið mikið fé, ef
það hefði staðið eitt undir þessum
kostnaði. Stjórn Þjóðleikhússins skildi
þá, að samvinna um þessi mál er öll-
um aðilum hagkvæm og nauðsynleg,
enda þótt hún treystist ekki til að
gera fasta samninga við hljómsveit-
ina, svo sem áður hafði verið ráðgert.
Þjóðleikhússtjóri ákvað því að ábyrgj-
ast, að nokkrum hluta, kostnað við
ráðningu hinna erlendu hljóðfæraleik-