Helgafell - 01.05.1953, Blaðsíða 69
HLJÓMLISTARMÁLIN
reynslu sinnar, áhuga og þekkingar á
þessum málum öllum verða stjórninni
hollur ráðunautur og leiðbeinandi.
Samningagerðir við hljóð'færaleik-
ara lentu hinsvegar frá upphafi mest
á Jóni Þórarinssyni, sem starfaði að
þeim í samráði við yfirmenn sína í
útvarpinu og naut í því aðstoðar
Björns Jónssonar. Sökum þess hve
fjárhagur hljómsveitarinnar hvíldi á
ótryggum grundvelli, urðu ráðninga-
samningar ekki gerðir nema fyrir
stuttan tíma í senn, hálft eða þegar
bezt lét eitt ár. Þessir samningar voru
oft erfiðir, því að fé til hljómsveitar-
starfsins hefur jafnan verið af skorn-
um skainmti, en hinsvegar nauðsyn-
legt að krefjast mikillar vinnu af hljóð-
færaleikurunum, til þess að veruleg-
um árangri yrði náð um þjálfun þeirra
og framfarir hljómsveitarinnar. Hefur
Jón Þórarinsson í þessum samninga-
gerðum lent í aðstöðu, sem ekki er
öfundsverð, þar sem það hefur fallið
i hans hlut annars vegar að krefjast
aukinna fjárframlaga af umbjóðanda
sínum í hljómsveitarstjórninni, Ríkis-
útvarpinu, og öðrum þeim aðilum,
sem styrkt hafa hljómsveitina, og
koma fram gagnvart þeim sem eins-
konar kaupkröfumaður fyrir hljóð-
færaleikara, en hinsvegar að halda
niðri kröfum hljóðfæraleikaranna og
Vera af þeim talinn harðsvíraður
kaupkúgari. Mundi margur hafa vilj-
nð hliðra sér hjá að standa í þessum
sporum, en Jóni Þórarinssyni mun
hafa verið Ijóst, að með þessum ein-
um hætti yrði hljómsveitarstarfinu
haldið áfram eins og á stóð, og því
tekið á sig þær óvinsældir, sem af því
gátu hlotizt.
67
XX.
Listrænt starf hljómsveitarinnar á
árunum 1950 og 1951 gekk mjög að
óskum, enda átti hún vaxandi hylli
að fagna meðal almennings. Hinsveg-
ar barðist hún mjög í bökkum fjár-
hagslega, því að ekki; sá Alþingi sér
enn fært að sinna umsóknum um styrk
til starfseminnar og vonir um fasta
starfssamninga við Þjóðleikhúsið
brugðust einnig með öllu, þrátt fyrir
áður yfirlýsta afstöðu þjóðleikhús-
stjóra í bréfi því til menntamálaráðu-
neytisins, sem vitnað var til hér að
framan, og enda þótt hljómsveitar-
stjórnin gerði árlegar tilraunir til að
koma á slíkum samningum. A sama
tíma náði hljómsveitarkostnaður
Þjóðleikhússins stórum hærri upp-
hæðum en gert var ráð fyrir í samn-
ingatillögum hljómsveitarstjórnarinn-
ar. Hinsvegar hélzt hið ákjósanlegasta
samstarf milli hljómsveitarinnar og
Ríkisútvarpsins, og Sigurður Þórð'ar-
son, sem gegndi störfum útvarpsstjóra
um alllangt skeið, í fjarveru Jónasar
Þorbergssonar, sýndi málum hljóm-
sveitarinnar fjdlsta skilning og vel-
vild, ekki síður en Jónas Þorbergsson
hafði gert. Einnig veitti bæjarstjórn
Reykjavíkur hljómsveitinni áfram
drengilegan stuðning.
Það má segja, að nokkur ævintýra-
bragur væri á starfi hljómsveitarinn-
ar þessi tvö fyrstu ár. Nýir stjórn-
endur komu fram hver eftir annan
með ný og æ erfiðari viðfangsefni, og
hljómsveitin óx við hverja raun, svo
að oft mátti glöggt heyra muninn frá
einum hljómleikum til hinna næstu.
En þrátt fyrir það, að viss glæsibrag-
ur var á þessum starfsháttum, var þó
ljóst, að' þeir voru ekki heppilegir til
frambúðar. Hér vantaði fastan áðal-