Helgafell - 01.05.1953, Blaðsíða 70
68
HELGAFELL
stjórnanda, búinn þeim kostum, sem
drepið var á hér að framan, til þess
að hljómsveitin gæti þjálfazt og
þroskazt í markvissu starfi.
Þegar í byrjun var farið að svipast
um eftir slíkum manni. En þeir eru
ekki eins margir til og ef til vill mætti
lialda, og þeir, sem til eru, ekki auð-
fengnir til starfs við frumstæð skil-
yrði í landi, sem enn er af flestum út-
lendingum talið vera á hjara heims.
Með þetta í huga og með'al annars
til þess að taka af allan vafa um hvar
hljómsveitin væri á vegi stödd, bæði
gagnvart hljómsveitarmönnum sjálf-
um og almenningi, voru á tveimur
fyrstu starfsárunum ráðnir hingað
sem gestir þrír hljómsveitarstjórar:
Jussi Jalas frá Finnlandi, Hermann
Hildebrandt frá Þýzkalandi og Olav
Kielland frá Noregi. A sama tíma
stjórnuðu hljómsveitinni einnig, auk
þeirra stjórnenda sem hér voru fyrir,
tveir aðrir eriendir menn: Kurt
Bendix, við óperusýningar í Þjóðleik-
húsinu og rússneska tónskáldið Aram
Khatchaturian, á sérstökum tónleik-
um. Má þvi segja, að nokkur reynsla
fengist á því á þessum fyrstu árum,
hversu hljómsveitarmenn brugðust
við aðferðum ólikra stjórnenda.
Allir þessir menn eru góðir hljóm-
sveitarstjórar, hver á sína vísu, og
sumir ágætir, og er engri rýrð kastað
á neinn þeirra, þótt sagt sé, að Olav
Kielland skari franr úr, að mikilhæf-
um stjórnandahæfileikum og stór-
brotnum persónuleika. Þegar þar við
bætist, að hann hefur í 30 ár starfað
að tónlistar- og hljómsveitarmálum,
oft við skilyrði, sem meðal menning-
arþjóða munu finnast einna líkust
því, sem hér er, þótti sýnt, að vand-
fundinn mundi verða maður, sem bet-
ur væri til þess fallinn að taka við
forystunni sem aðalstjórnandi Sin-
fóníuhljómsveitarinnar.
Hljómsveitarstjórnin réði hann því
til starfs fjóra mánuð'i á ári í þrjú ár,
og var það mikið happ fyrir Sinfóníu-
hljómsveitina og íslenzkt tónlistarlíf,
að hann skyldi þekkjast boðið.
XXI.
Olav Kielland var nýorðinn fimm-
tugur að aldri, þegar hann kom hér
fyrst, haustið 1951. Hann hafði, á
unga aldri, hafið nám í byggingalist
í Þrándheimi, en síðan horfið frá því
og lagt stund á tónlistarnám í Leipzig
og síðar hljómsveitarstjórn hjá sjálf-
um Weingartner í Bazel. Fram til árs-
ins 1931 starfaði hann við leikhús í
Osló og Gautaborg, en var þá ráðinn
stjórnandi fremstu hljómsveitar Norð-
manna, Filharmonisk selskaps orkest-
er í Osló, og var listrænn leiðbein-
andi hennar og aðalstjórnandi 1933—
1945. Á árunum 1946—1948 vann
hann að uppbyggingu sinfóníuhljóm-
sveitar í Þrándheimi, en þar er um
margt líkt háttað og hér, í tónlistar-
og hljómsveitarmálum, enda áþekkt
um íbúatölu Þrándheims og Revkja-
víkur. Eftir það réðst hann til Bergen
og var starfandi þar, þegar hann kom
fyrst hingað. Auk þessara starfa hafði
Kielland komið frain sem hljómsveit-
arstjóri í mörgum stórborgum Evrópu
og einnig vestan hafs og stjórnað ýms-
um mestu og frægustu hljómsveitum
heimsins.
Hér var því um að ræð'a þaulvanan
og þrautreyndan hljómsveitarstjóra,
mann, sem ekki hafði aðeins hina
beztu menntun í starfi sínu, heldur
einnig ómetanlega reynslu við hin
ólíkustu skilyrði. Af starfi sínu í