Helgafell - 01.05.1953, Blaðsíða 113

BÓKMENNTIR
111
þroskuðu hæfileika hennar til þess að
skynja lífið með öðrum og raunsærri
hætti en samtíð hennar. Ljóðin, End-
urminningin er svo glögg og Sit ég og
syrgi, sem enzt hafa í meira en heila
öld til þess að varðveita handa okkur
hyldýpi og hreinleik hjartasorgar höf-
undar síns, ættu öll íslenzk börn að
hafa að skyldulærdómi til fermingar,
af því að þau tjá með þunga heilagrar
alvöru, þær tilfinningar, sem ekkert
brjóst tileinkar sér of ungt, þó þau beri
mjög augljós skáldskaparlýti síns tírr.a,
frá listrænu sjónarmiði nútímans.
Frú Helga Kristjánsdóttir frá Þverá,
hefur unnið gott verk með því að leita
uppi ljóð Guðnýjar, og ritgerð hennar
um skáldkonuna er skrifuð af skiln-
mgi og samvizkusemi.
^agbók í Höfn
Gísli Brynjúlfsson —- Heims-
kringla 1952
£g hafði einhvern veginn fengið í
Follinn, að þetta væri leiðinleg bók,
en það reyndist öðru nær. Eg las bók-
lr>a í einni lotu, með útskýringum og
saman, og þótti mínum tíma vel
varið.
óagbók Gísla Brynjúlfssonar er ekki
uðeins merkilegt document humain.
ún er ]fka stórmerk heimild um líf
amarlanda og ágætur aldarfarsspeg-
' ’ skrifuð á merkilegu ári, ári febrúar-
V bngarinnar. 1 kolli hins unga og
Safaða, fjöllesna, en ráðreikula dag-
0 arhöfundar hrærist flest það, er þá
yar efst á baugi í umheiminum, bæði
' stjórnmálum og bókmenntum. Dag-
/n er því stórlega lærdómsrík.
ýringar Eiríks Hreins Finnbogason-
sem einnig hefur skrifað mjög
greinargóðan formála, eru furðu víð-
tækar, þótt stuttorðar séu, og hljóta
að hafa kostað mikla vinnu. Eg hefði
þó óskað nokkru meiri skýringa á um-
hverfi dagbókarhöfundar í Höfn. Það
hefði t. d. verið fróðlegt að vita, hvar
í Höfn þau voru, kaffihúsin Mjóni,
Njáll, Blesi og önnur þau, er hinum
unga menntamanni varð svo tíðreikað
til. Þessi bók hlýtur að vera sérlega
ske.r.mtileg lesning fyrir gamla Hafnar-
stúdenta, sem hljóta að þekkja sjálfa
sig, margir hverjir, í ýmsu því, sem
Gísli trúir dagbók sinni fyrir, hvort
sem það eru skróp frá Bornemann og
Krieger eða heimsókn ,,til Repps til að
tala um heimsku Dana“. Um Dani er
Gísli bæði margorður og illorður að
þeirra tíma Hafnarstúdentasið, en þ.
14. ágúst dettur upp úr honum eftirfar-
andi dásamlega játning, er hann hefur
notið umhyggju danskra hjóna : ,,Þungt
er mér stundum að verða að hata Dani,
en það eru örlög mín“.
Margt er barnalegt í dagbókinni,
enda höfundur aðeins tvítugur að aldri,
fullur af rómantískum hugarórum og
hálfgert mömmubarn í aðra röndina,
en margt er þar einnig athyglisvert,
t. d. hugleiðingar hans um fornyrðislag
og samanburðurinn á Hamlet og Skarp-
héðni. Mér er ekki kunnugt um, að
aðrir hafi gert þann samanburð á und-
an honum.
Við lestur dagbókar Gísla Brynjúlfs-
sonar skilst manni betur en áður, hvers
vegna ekki varð meira úr þessum hæfi-
leikamanni. Dagbókin bregður birtu
yfir brestina í skapgerð hans, framtaks-
og festuleysið. Og skilningurinn á ör-
lögum hans dýpkar við lestur þeirra
þriggja bréfa til Gríms Thomsens, sem
prentuð eru aftan við dagbókina. Opin-
skárri og um leið saklausari lýsingu á