Helgafell - 01.05.1953, Blaðsíða 120

118
HELGAFELL
ur látið sér nægja að sækja fáeina
dropa í öðuskel, blandað síðan nokkr-
ucn blóðdropum frá sjálfum sér, en ekki
þorað eða getað opnað sér slagæð og
látið lesendurna finna til sjálfs hjarta-
blóðs síns, ef það er þá nokkurt.
Draumurinn
Smásögur, 16 bls. cr.eð myndum
Ásta Sigurhardóttir — Utg. höf.
Reykjav. 1952
Það er fremur sjaldgæft, að sérprent-
aðar smásögur og ritlingar, sem ekki
eru sérlega umfangsmikhr eða glæsi-
legir að fyrirferð, veki eftirtekt tr.anna.
Það myndi ,,Draumurinn“, eftir Ástu
Sigurðardóttur, ekki heldur hafa gert,
að öllum líkindum, ef höfundurinn
hefði ekki verið búinn að vekja at-
hygli á sér áður með óvenju hispurs-
lausri sögu — reyndar tveim sögum —
í tímaritinu Lífi og list. En það er
kunnara en frá þurfi að segja, að menn
biðu í þó nokkurri eftirvæntingu eftir
nýrri ritsmíð frá Ástu.
Svo kom þessi sérprentaða smásaga,
cnyndskreytt af henni sjálfri.
Hún fjallar um draum, í rauninni
tvo drauma; vökudraum stúlku, sem
gengur með barni, og svefndraum —
martröð — ljóta minningu, sem gefur
lesandanum tækifæri til að gruna fleira
en sagt er berum orðum. Þó fer því
fjarri, að hér sé um að ræða lýsingu
yfirnáttúrulegs fyrirbæris af því tagi,
sem lesa má í tímaritinu ,,Morgni“ eða
ævisögum fólks með miðilshæfileika.
— Hér er nefnilega berorð og raunsæ
tjáning, frásögn af skilningsskorti, öf-
und, þröngsýni, illvilja, grimmd, þekk-
ingarskorti og borgaralegri íhaldssemi
í siðferðisimálum, lýsing á viðbrögðum
fjöldans við því ókristilega fyrirbæri,
þegar ungur kvenmaður leyfir sér að
elska takmarkalaust og þráir að njóta
ávaxtarins — ala barn.
Af hálfu höfundar eru næsta ótrú-
legir gallar á sögunni, þrátt fyrir yfir-
gnæfandi kosti hennar: einlægnina og
þá ekta reynslu, sem hvarvetna skín í
gegn. — Megingalli sögunnar er mót-
sögnin strax í innganginum, sem sting-
ur í stúf við framhaldið: ,,Ég átti
draum. Það var draumur, sem átti fyrir
sér að rætast. . . .“ —- En síðan er öll
sagan um það, að draumurinn rættist
ekki-
Þrátt fyrir það er sagan góð í heild.
Upprunalegur og tilgerðarlaus frásagn-
armáti höfundarins spáir góðu. Það,
sem hingað til hefur sézt frá Ástu Sig-
urðardóttur ber vott um næma eftir-
tekt, einlægni í afstöðu til hlutanna og
um lífsreynslu. Vinnubrögð listræns
höfundar á hún eftir að temja sér. En
nauðsynlegt er, að hún nái valdi á
þeim, ekki hvað sízt ef hún ætlar sér
að skrifa um eitthvað annað en sjálfa
sig.
Septemberdagar
Smásögur Einar Kristjánsson —
Bókaútgáfa Pálma H. Jónssonar
Ak. 1952
Bók þessi mun vera frumburður höf-
undar. Honum er afar létt um skriftir
og þjáist nokkuð af frásagnargleði.
Frásagnarhæfileika hefur hann allgóða
og beitir þeim af talsverðu fjöri og léttri
kírr.ni. Þó orka sögurnar lítt á hug
manns né verða persónur minnisstæð-
ar. Skemmtilegur er þó karlfuglinn í
sögunni Gott blóð, sem sker sig á púls-
inn af heilagri reiði er hann fréttir, að