Kjarninn - 10.07.2014, Blaðsíða 10

efnahagsmál
Þórður Snær Júlíusson
L@thordursnaer
08/13 efnahagsmál
Þ
að hefur vart farið framhjá neinum að nú er
tekist á fyrir dómstólum um lögmæti verð-
tryggingar. Leitað hefur verið til EFTA-dómstóls-
ins vegna málanna og búist er við því að hann
svari nokkrum spurningum vegna þeirra innan
skamms. Fjölmargar fréttir hafa verið sagðar af þessu og
flestir Íslendingar virðast hafa sterkar skoðanir á blessaðri
verðtryggingunni og afleiðingum hennar.
Málið er auðvitað flókið og gæri leitt til margra mögu-
legra niðurstaðna. En það er líka líkast til eitt það mikil-
vægasta sem Íslendingar standa frammi fyrir vegna þess að
niðurstaða þess getur gjörbreytt íslenskri tilveru. Það getur
látið skuldir einstaklinga hverfa og það getur sett ríkissjóð
því sem næst á hausinn. Það getur líka eyðilagt íslenska
lífeyrissjóðakerfið.
tvö mál og sex spurningar
Héraðsdómur Reykjavíkur hefur vísað tveimur málum til
EFTA-dómstólsins er varða verðtryggingu. Fyrra málið, sem
var tekið fyrir í apríl 2014, snýst um hvort verðtryggingin
sé ósanngjarn samningsskilmáli í skilningi tilskipunar sem
innleidd var í íslenska löggjöf frá Evrópu-
sambandinu. Í því máli beindi héraðsdómur
fimm spurningum til EFTA-dómstólsins og
óskaði eftir ráðgefandi áliti.
Innan stjórnkerfisins og lögmanna-
stéttarinnar virðist það vera nokkuð
almenn skoðun að það sé ólíklegt að
EFTA-dómstóllinn muni segja í áliti sínu
að verðtryggingin sé ósanngjörn sem
samnings skilmáli. Þar er vísað í að samkvæmt dóma-
framkvæmd Evrópudómstólsins geti samningsskilmáli sem
eigi sér stoð í landsrétti ekki verið ósanngjarn í eðli sínu. Og
verðtrygging á sér sannarlega stoð í íslenskum landsrétti.
Annar möguleiki er að EFTA-dómstóllinn komist að þeirri
niðurstöðu að þar sem verðtrygging sé lögbundin falli hún
ekki innan tilskipunar.
„Þessi breyting veldur mála-
rekstri íslenska ríkisins
töluverðum erfiðleikum,
enda er breytingin í and-
stöðu við málarök og hags-
muni íslenska ríkisins. “