Kjarninn - 10.07.2014, Blaðsíða 13
10/13 efnahagsmál
Þessi tilskipun var innleidd í íslensk lög árið 1994 og árið
2004 voru fasteignalán felld undir hana. Þeir sem sækja málið
vilja meina að frá þeim tíma hefði raunkostnaður vegna
verðtryggingar átt að koma fram í hlutfallstölunni sem kynnt
var lántakendum, en ekki að það yrði einungis miðað við að
verðbólgan sé núll prósent. Bæði Eftirlitsstofnun EFTA, ESA,
og Framkvæmdastjórn Evrópusambandsins hafa tekið undir
þessa röksemdafærslu.
Rökin fyrir því að miða við enga verðbólgu við útreikning
á kostnað lána eru þau að þannig sé staðan skýrust. Verðbólga
er þekkt fyrirbrigði á Íslandi og hún hefur sveiflast mikið
í gegnum tíðina. Þeir sem hafa þessa skoðun segja þannig
ómögulegt að spá fyrir um hana og betra sé að gera lán takanda
einfaldlega grein fyrir því að verðbólga muni hafa áhrif á lánið,
í stað þess að giska á hver hún verður á láns tímanum. Eðli
verðtryggingar er auk þess þannig að laun og virði húsnæðis
hækkar iðulega samhliða skuldum yfir lengri tíma vegna verð-
bólgu. Því sýni 0 prósent réttustu stöðuna. Þetta eru á meðal
röksemda lögmanna íslenska ríkisins í málinu.
ríkið í andstöðu við sjálft sig
Lögum um neytendalán var breytt á Íslandi í fyrra. Sam-
kvæmt nýju lögunum á hlutfallslegur kostnaður verð-
tryggðra lána ekki að miða lengur við núll prósent heldur
ársverðbólgu síðustu 12 mánuði. Þessi breyting veldur
málarekstri íslenska ríkisins töluverðum erfiðleikum, enda
er breytingin í andstöðu við málarök og hagsmuni íslenska
ríkisins.
Millifærslan verður frádráttarbær
Í haust verður byrjað að greiða út allt að 80 milljarða
króna til afmarkaðs hóps sem fellur innan skil-
greiningar ríkisstjórnarinnar á því að hafa orðið
fyrir forsendubresti vegna hækkandi verðbólgu frá
byrjun árs 2008 og fram til loka árs 2009.
Samkvæmt þessari leið munu þau íslensku heimili
sem fá skuldaniðurfellingu fá allt að fjórar milljónir
króna hvert inn á höfuðstól lána sinna og fá þá
upphæð greidda á næstu fjórum árum.
Ef verðtrygging verður dæmd ólögmæt munu þau
heimili sem fá þessa niðurfærslu ekki vera búin
að fyrirgera rétti sínum til að fá enn meira. Því
mætti líta svo á að hinar pólitískt ákveðnu skulda-
leiðréttingar handa afmörkuðum hópi, sem gengur
líka undir nafninu „millifærslan“, verði frádráttar-
bær frá niðurfellingu verðtryggingarinnar.