Kjarninn - 10.07.2014, Blaðsíða 21
16/17 viðsKipti
fyrirtæki hér á landi og að hann eigi, ef allt er eðlilegt, að
leiða til þess að vöruverð lækki. „Við höfum verið að berjast
fyrir því að vörugjöld séu einnig skoðuð sérstaklega, lækkuð
og endurskoðuð. Efnahags- og fjármálaráðherra hefur sýnt
áhuga á þessum málum og vonandi líður ekki langur tími þar
til vörugjöldin hafa einnig verið lækkuð, til hagsbóta fyrir
neytendur,“ segir Andrés.
Hann segir að erfitt sé að greina nákvæmlega hver áhrifin
af samningnum við Kína verða, en óumdeilt sé að mikil tæki-
færi geti falist í honum fyrir íslenska neytendur. „Vonandi
styrkir þessi samningur íslenskt atvinnulíf til framtíðar litið,“
segir Andrés. Dæmi um mikil áhrif samningins er að tollur á
fatnað frá Kína, um 15 prósent, fellur niður. Þannig ætti verð
á fatnaði að lækka hratt, með tilheyrandi áhrifum á vísitölu
neysluverðs og þar með verðtryggðar skuldbindingar.
tenging við ört stækkandi markað
Kína er fjölmennasta ríki heims með um 1,4 milljarða íbúa, en
efnahagslegur uppgangur í landinu undanfarin 20 ár hefur
ekki síst falist í hröðum innri breytingum, stækkandi milli-
stétt. Hún eyðir meiri peningum í almenna neyslu en talið er
að henni tilheyri um 400 milljónir íbúa í dag. Til framtíðar
litið eru tækifærin ekki síst bundin við gríðarlega hraðan
upprunareglurnar skipta sköpuM í saMningnuM
Dagný Jónsdóttir, sem útskrifaðist með meistarapróf
í lögfræði frá Háskólanum í Reykjavík í vor, fjallaði
í lokaverkefni sínu um fríverslunarsamning Íslands
og Kína, og lagaleg álitaefni er varða viðskipti.
Dagný segir samninginn vera umfangsmikinn og að
hann geti lagt grunninn að efldum viðskiptum milli
landanna. Upprunareglurnar sem samningurinn
byggi á séu mikilvægar.
Hvaða áhrif hefur fríverslunarsamningurinn á
framleiðslu á vörum? „Upprunareglurnar segja til
um hvenær vara er upprunin á Íslandi eða í Kína,
en aðeins vörur sem eru þar upprunnar eiga undir
samninginn. Það fer eftir hverri vöru fyrir sig hvaða
reglur gilda. Mikill meirihluti af framleiðsluvörum
samkvæmt fríverslunarsamningnum fellur t.d. undir
40% eða 50% regluna, sem þýðir að íslenskt eða
kínverskt hráefni þarf aðeins að vera 40 eða 50% til
þess að teljast íslensk eða kínversk upprunavara við
inn- eða útflutning til Íslands eða Kína. Þessi regla
veitir svigrúm til blöndunar á hráefnum frá þriðju
löndum sem flutt eru til framleiðslu t.d. á Íslandi,
sem yrðu þá seld til Kína sem íslensk uppruna-
vara og myndu því falla undir samninginn og vera
tollfrjáls vara.“