Kjarninn - 31.07.2014, Page 46

04/06 álit
mismunandi skógrækt
Í ofangreindri stefnumörkun, og í lögum um landshlutabundin
skógræktarverkefni, er enginn afgerandi greinarmunur gerður
á nytjaskógrækt annars vegar og endurheimt birkiskóga
hins vegar. Þarna er þó reginmunur á. Plantekruskógrækt
er afbrigði landbúnaðar – vísir að atvinnugrein og vissulega
réttlætanleg sem slík á afmörkuðum svæðum – en endurheimt
birkiskóganna er samfélagslegt náttúruverndar- og menningar-
verkefni sem opinberar stofnanir ættu að leggja höfuðáherslu á.
Hinu opinbera væri í lófa lagið að margfalda skógarþekju
landsins með því einu að stuðla að friðun stórra landsvæða
fyrir búfjárbeit. Þá vex birkiskógurinn sjálfkrafa og þarf í
mesta lagi að gróðursetja stálpaðar birkiplöntur á stangli til
að tryggja fræuppsprettu þar sem hún er ekki fyrir hendi.
Sjálfsprottnir birkiskógar breiðast nú þegar út um friðað
land, eins Pétur lýsir í grein sinni.
neikvætt viðhorf til birkiskóga?
Tregða skógræktaraðila til að aðgreina nýskógrækt frá
endurheimt birkiskóganna bendir til að vandinn liggi að ein-
hverju leyti í neikvæðu viðhorfi þeirra til íslenska birkisins.
Nýlegt plagg umhverfisráðuneytisins „Hvítbjörk - tillögur
að leiðum til endurreisnar birkiskóga á Íslandi (2013)“ sem
Þröstur Eysteinsson, sviðsstjóri þjóðskóganna hjá Skógrækt
ríkisins, og Sveinn Runólfsson landgræðslustjóri tóku saman
varpar ljósi á þetta:
Meðal fólks eru skiptar skoðanir um ágæti birkiskóglendis. Vel
hirtir birkiskógar geta verið góðir til útivistar, en flestir eru það
ekki sökum þéttleika trjánna. Skógar annarra tegunda eru ekki
síður góðir til útivistar. Þá eru birkiskógar af sumum taldir til
óþurftar í landbúnaði, sérstaklega þegar kemur að smölun (bls. 4).
Hér staldrar maður ósjálfrátt við. Er ekki hlutverk Skóg-
ræktar ríkisins að hirða birkiskóga sem aðra skóga? Eru
þéttir og illa hirtir barr- eða blandskógar góðir til útivistar
eða auðveldir í smölun?