Kjarninn - 07.08.2014, Blaðsíða 38
04/05 álit
fjármálamarkaður missir tengsl við alþjóðlega fjármála-
markaði. Þannig takmarka höftin möguleika innlendra aðila
til að sækja sér fjármagn, sem dregur úr samkeppnishæfni
atvinnulífsins og hagvexti. Þrátt fyrir þessa ókosti eru þessi
höft hins vegar nauðsynleg hér á landi. Einkum vegna þess
að höftin koma í veg fyrir að efnahagurinn á landinu hrynji
og skapar jafnframt vissan stöðugleika. Þannig getur það
verið stórhættulegt að afnema gjaldeyrishöft og um leið
halda í krónuna. Einnig gætu frjáls gjaldeyrisviðskipti með
núverandi snjóhengju til staðar leitt til verulegs
gengisfalls krónunnar og óðaverðbólgu.
Saga gengis krónunnar er samfelld sorgar-
saga sveiflna, sem aðallega hafa verið niður
á við. Gengissveiflur gera alla áætlunargerð
fyrirtækja sem stunda inn- eða útflutning afar
erfiða. Sífellt flökt krónunnar hefur hingað til
reynst inn- og útflutningsfyrirtækjum hér á
landi dýrkeypt því aldrei má vita með fullri vissu hvað fáist
fyrir vöruna erlendis eða hvað það á endanum muni kosta
að fá vörur hingað til lands. Þar sem íslenska hagkerfið er
fremur lítið er það háð innflutningi. Þar af leiðandi hafa
gengissveiflur krónunnar óhjákvæmilega áhrif á verðlagið.
Þessu hafa landsmenn orðið vitni að á undanförnu.
Allt frá upphafi íslensku krónunnar hefur hún aldrei
verið til friðs til lengri tíma litið, hvort heldur sem hún var
bundin eða látin fljóta. Hér á landi var til að mynda mikil
umræða í gangi upp úr aldamótunum 2000 í kjölfarið á
ofhitnun efnahagslífsins. Þá var mikill viðskiptahalli og verð-
bólguþrýstingur, sem varð meðal annars til þess að gengi
íslensku krónunnar lækkaði umtalsvert.
Með áframhaldi krónunnar þurfum við að sætta okkur
við það sem fylgir henni. Við þurfum að búa við háa verð-
bólgutíðni, miklar gengissveiflur, háa vexti og þann kostnað
sem fylgir þeim. Við þurfum að sætta okkur við gjaldeyris-
höft og fjárfestingu í lágmarki, við þurfum að sætta okkur
við stökkbreytt húsnæðislán, hátt verðlag og mikla kaup-
máttarrýrnun, einnig þurfum við að sætta okkur við mikla
„Þjóðin öll
greiðir því hátt
í 200 milljarða
í vaxtakostnað
af krónunni.“