Kjarninn - 21.08.2014, Blaðsíða 61

03/06 kamBóDÍa
sakborninganna sýndi nokkur viðbrögð. [Fyrir utan dóm-
salinn] sýndi fólk meiri tilfinningar, margir grétu en sumir
voru ósáttir við dóminn og vildu sjá þá fá þyngri refsingu,”
segir Lauren Crothers, blaðamaður hjá The Cambodia Daily.
Ólíklegt verður að teljast að mennirnir muni nokkurn tím-
ann afplána dóminn í kambódísku fangelsi þar sem báðir eru
á níræðisaldri, heilsulitlir og hafa áfrýjað niðurstöðunni. Þeir
sitja því áfram í gæsluvarðhaldi dómstólsins og bíða þess að
næsti ákæruliður í máli þeirra verði tekinn
fyrir síðar á árinu, en þá verður réttað yfir
tvímenningunum fyrir þjóðarmorð.
Vaxandi ásakanir um pólitísk afskipti
stjórnarinnar
Á meðan dómurinn er vissulega sögulegur
hafa háværar gagnrýnisraddir lengi ómað
í Kambódíu sem og í alþjóðasamfélaginu.
Yfirrannsóknardómarar hafa sagt af sér
og sakað ríkisstjórnina um pólitísk ítök og
að veikja sjálfstæði dómstólsins. Kambód-
ískir túlkar hafa farið í verkföll vegna
vangoldinna launa. Dómstóllinn, sem átti
að vera sameiginlegt verkefni milli Sam-
einuðu þjóðanna og ríkisstjórnarinnar,
vegur þjóðarinnar að réttlæti, hefur verið
sakaður um spillingu, hlutdrægni og
peningasóun, en réttarhöldin hafa í dag
kostað um 200 milljónir Bandaríkjadollara
og einungis þrír menn verið dæmdir sekir.
Fjórði sakborningurinn, Ieng Sary, lést fyrr
á árinu og eiginkona hans, Ieng Thirith,
hefur verið úrskurðuð óhæf til að sitja réttarhöld vegna
Alzheimer-sjúkdómsins. Aðrir háttsettir meðlimir ganga
enn lausir. Fyrir marga Kambódíumenn kemur dómurinn of
seint.
Khiang Hei, sem yfirgaf Kambódíu ásamt fjölskyldu sinni
árið 1979 og flutti til Bandaríkjanna 11 ára að aldri, segir í
Heimildarmyndir
Enemies of the People
Margverðlaunuð heimildarmynd þar sem rann-
sóknarblaðamaðurinn Thet Sambath, sem missti
báða foreldra sína og bróður undir stjórn Rauðu
Kmeranna, reynir að finna svör við því hvers vegna
Rauðu Kmerarnir ákváðu að útrýma stórum hluta
þjóðar sinnar. Í myndinni viðurkennir Nuon Chea,
„Bróðir númer 2“ í fyrsta sinn að hafa fyrirskipað
aftökur á samlöndum sínum, þar sem þeir hafi verið
„óvinir fólksins“.
Facing Genocide
Í myndinni er skyggnst inn í líf Khieu Samphan, sem
var forseti í valdatíð Rauðu Kmeranna. Kvikmynda-
gerðarmennirnir fylgdu Samphan eftir í um eitt
og hálft ár, þar til hann var handtekinn árið 2007.
Samphan segist ekki hafa borið neina ábyrgð og
ekki hafa vitað neitt, þar sem hann hafi engin raun-
veruleg völd haft. Hann sýnir enga iðrun og segist
vel geta lifað eðlilegu lífi nema fyrir „óheppilega
aðild að réttarhöldunum“.