Kjarninn - 04.09.2014, Blaðsíða 40

03/07 EfnaHagSmál
enginn lagt til það margar virkjanir að þær gætu staðið
undir slíkum vaxtarhraða nema í e.t.v. einn áratug enn eða
svo. Það er annað mál að allt útlit er fyrir að hægt verði að
skapa mun meiri verðmæti úr raforkunni með sölu hennar
úr landi um sæstreng en gert hefur verið með sölu til álvera
undanfarna áratugi.
Um aðrar náttúruauðlindir, sérstaklega olíu, er fátt hægt
að segja nú. Um nýtingu þeirra er nær fullkomin óvissa.
Nýjar leiðir til að vinna olíu eða gas á landi draga úr líkum
á að hagkvæmt verði á næstu áratugum að nýta hugsanlega
olíu á hafsbotninum við Ísland. Alþjóðleg þróun í átt að því
að draga almennt úr brennslu jarðefnaeldsneytis vegna
gróðurhúsaáhrifa gerir það líka. Þá vinnur það ekki með Ís-
lendingum á þessu sviði að þekking innanlands á olíuvinnslu
er nær engin og innviðir ekki til staðar. Við vissum meira um
alþjóðafjármál þegar ákveðið var að breyta landinu í alþjóða-
fjármálamiðstöð með alkunnum árangri en
við vitum um olíuvinnslu nú.
fjölmörg sóknarfæri
Hvar eru þá sóknarfærin? Þau eru mörg og
ekki mjög fjarlæg eða langsótt – en það þarf
að vanda vel til verka til að ná þeim. Sjávar-
útvegur og orkugeirinn verða auðvitað afar mikilvægir áfram
en vilji menn að hagkerfið vaxi þarf næsta hagvaxtarskeið
fyrst og fremst að byggja á fjárfestingu í mannauði sem skil-
ar aukinni framleiðni á vinnustund en ekki aukinni nýtingu
náttúruauðlinda. Fyrirmyndina að þessu þarf ekki að sækja
langt. Þetta hefur verið Dönum ljóst lengi og þeir hafa náð
afar góðum árangri að þessu leyti. Þeir eiga aragrúa fyrir-
tækja í bæði framleiðslu og þjónustu af ýmsum stærðum sem
eru vel samkeppnishæf alþjóðlega. Lykillinn að velgengninni
er fyrst og fremst hugvit.
Verg landsframleiðsla á mann er svipuð hérlendis og
í Danmörku. Við náðum Dönum að þessu leyti á áttunda
áratuginum, fyrir u.þ.b. einni kynslóð, og höfum haldið í við
þá síðan, en vorum hálfdrættingar á við þá í upphafi síðustu
„Verðmæti út-
fluttra sjávarafurða
28-faldaðist á
síðustu öld.“