Kjarninn - 04.09.2014, Blaðsíða 48

04/05 álit
Skógræktarfólk vill birki
Mér finnst Snorri snúa út úr orðum Þrastar Eysteinssonar og
Sveins Runólfssonar í ritinu Hvítbjörk, þar sem Skógræktin
og Landgræðslan settu fram tillögur að leiðum til endur-
reisnar birkiskóga á Íslandi. Það er erfitt að komast um þétt
birkikjarr eða smala þar fé. Af kjarrinu eru litlar nytjar og
því getur það verið til meiri ama en gagns í augum sauðfjár-
bónda. Á þetta benda þeir Þröstur og Sveinn í Hvítbjörk en
það þýðir alls ekki að skógræktar- eða landgræðslufólk sé á
móti birkiskógum. Þvert á móti. Nytjaskógar eiga hins vegar
ekki að vera illfærir nema í mesta lagi í takmarkaðan tíma
fyrir fyrstu grisjun. Góðir skógarbændur hirða um skóga
sína þannig að þeir verði sem verðmætastir og þá er grisjað á
réttum tíma þannig að trén sem eftir standa
hafi rými og birtu til að vaxa. Um leið verða
skógarnir greiðfærari fyrir fólk og jafnvel
fénað. Birkikjarr verður ekki hirt á sama
hátt nema á mjög takmörkuðum svæðum,
því að slík umhirða er tímafrek og dýr en
gefur litlar tekjur.
fjölbreytnin er góð
Þá spyr Snorri hvers vegna ríkið hafi ekki
sett það sem skilyrði fyrir styrkveitingum til landgræðslu-
skóga að þar skuli bara notaðar upprunalegar trjátegundir. Í
verkefni þessu er reynt að koma til móts við sem flest sjónar-
mið, bæði almennings og þeirra sem styrkina fá. Íslendingar
virðast t.a.m. vilja fjölbreyttan skóg. Í skógrækt á rýru landi
næst líka oft betri árangur með öðrum trjátegundum en birki.
Landgræðsluskógaátakið var aldrei hugsað sem hreint birki-
skógræktarverkefni. Í áramótaávarpi sínu árið 1990 ræddi
frú Vigdís Finnbogadóttir forseti um verkefnið sem þá stóð
fyrir dyrum í tengslum við sextugsafmæli Skógræktarfélags
Íslands: „[L]andgræðsluskógur er skilgreindur sem allar þær
landgræðslu- og gróðurverndaraðgerðir, sem leiða til þess að
örfoka eða lítt gróið land verði klætt trjágróðri að nýju, eða
öðrum jurtagróðri sem bindur mold og býr í haginn.“
„Margt getur horf-
ið þegar skógur er
ræktaður, t.d. lyng-
móar og berjalautir,
en það sama getur
líka gerst ef land er
friðað fyrir beit.“