Kjarninn - 11.09.2014, Blaðsíða 32
04/04 viðsKiPti
landsbankinn gengið lengst
Landsbankinn hefur verið með hæsta veðhlutfallið þegar
kemur að lánum til fasteignakaupa, eða 85 prósent. Með
þessari breytingu Íslandsbanka er hæsta hlutfallið sem í boði
er 90 prósent að hámarki, fyrir þennan hóp á markaðnum,
það er kaupendur fyrstu eignar.
Arion banki og Íslandsbanki hafa báðir verið með skilyrði
um hámarksveðhlutfall 80 prósent af kaupverði. Vaxtakjör
bankanna allra eru keimlík, og bjóða bankarnir allir upp á
óverðtryggð lán, verðtryggð og síðan blönduð lán úr hvoru
tveggja. Það sama má segja um Íbúðalánasjóð en hann lánar
að hámarki fyrir 80 prósent af kaupverði, og er auk þess með
hámarkslánsheimildir upp á 20 milljónir.
90 prósent lánin harðlega gagnrýnd
Árið 2004 voru heimildir Íbúðalánasjóðs til útlán hækkaðar í
90 prósent af kaupverði. Í skýrslu rannsóknarnefndar Al-
þingis um fall bankanna haustið 2008 eru þessar breytingar
harðlega gagnrýndar og taldar hafa verið hagstjórnarmistök
af hálfum ríkisins á þeim tíma, þegar mikil var í efnahagslíf-
inu samhliða miklum breytingum á fjármálakerfinu. Pólitískt
voru breytingarnar einnig umdeildar og var til að mynda mik-
il Á sama ári stigu viðskiptabankanir með afgerandi hætti
inn á íbúðalánamarkað og buðu meðal annars 100 prósent lán
um tíma. Í kjölfarið hækkaði fasteignaverð skarplega
Finnur Bogi Hannesson, vörustjóri á viðskiptabankasviði
Íslandsbanka, segir bankann vera að stíga varlega til jarðar
með þessum lánum. Einungis sé ætlunin að ná til þess hóps
sem hafi fullnægjandi greiðslugetu og eigi ekki fyrir útborg-
un með 80 prósent veðhlutfalls skilyrði. Lánin nýtist einungis
þeim sem þurfi að brúa bil, og ráði við það. Þá styðji þessar
aðgerðir við það sem stjórnvöld hafi nú þegar gert, með því
að heimila greiðslur séreignarsparnaðar inn á húsnæðislán.
Fasteignaverð hefur hækkað töluvert á undanförnum
misserum, einkum á höfuðborgarsvæðinu. Hækkunin nemur
um 11 prósentum að raunvirði á síðustu 12 mánuðum. Leigu-
verð hefur hækkað á sama tíma um tæplega 10 prósent.