Kjarninn - 11.09.2014, Blaðsíða 47
02/05 álit
Skýrasti kvótinn er ríkjakvótinn. Hvert aðildarríkjanna 28 á
heimtingu á einu sæti í framkvæmdastjórninni. Ríkisstjórnir
eru sjálfstæðar í því að tilnefna fólk í hópinn, en endanleg
ákvörðun er oft tekin í nánu samstarfi við verðandi forseta
framkvæmdastjórnarinnar, enda þarf hann á endanum að
samþykkja að setja nöfnin í pottinn.
Útkoman er hópur þrautreyndra stjórn-
málamanna. Bæði búa frambjóðendurnir yfir
mikilli reynslu af Evrópumálum, sjö þeirra
hafa áður setið í framkvæmdastjórninni og
átta hafa verið Evrópuþingmenn, og ekki
síður af stjórnmálum heima fyrir. Í hópnum
eru fimm fyrrum forsætisráðherrar og 23
af frambjóðendunum 28 hafa gegnt ráð-
herraembættum heimafyrir.
Hópurinn er hins vegar gagnrýndur
fyrir að vera einsleitur að ýmsu leyti. Fyrir
það fyrsta tilheyrir helmingur frambjóðendanna þinghópi
íhaldsmanna og kristilegra demókrata, sama hópi og
Juncker sjálfur. Þetta er talsvert meira en styrkur hóps-
ins innan Evrópuþingsins og endurspeglar frekar sterka
stöðu hægriflokkanna í ríkisstjórnum víða um Evrópu. Þá
hefur verið bent á að meðalaldurinn í hópnum sé í hærra
lagi, eða rúm 53 ár, sem er þó á svipuðu róli og meðalaldur
Evrópuþingmanna.
Sá kvóti sem mest hefur verið ræddur undanfarnar
vikur er síðan kynjakvótinn. Stuttu eftir að Juncker var
kynntur sem væntanlegur forseti framkvæmdastjórnarinnar
skoruðu konurnar í fráfarandi framkvæmdastjórn á hann að
tryggja hlut kvenna í þeirri næstu.
Átakið nefndu þær #TenOrMore, konum skyldi fjölga
um að minnsta kosti eina frá þeim níu sem sitja í fráfarandi
framkvæmdastjórn. Juncker tók vel í áskorunina og hvatti
ríkisstjórnir til að tilnefna sem flestar konur, en eftir því sem
fleiri lönd settu nöfn í pottinn varð ljóst að þetta yrði allt
annað en auðvelt verkefni. Í ágústlok, þegar aðeins 4 konur
voru meðal þeirra 23 tilnefninga sem komnar voru, setti
„Fyrir það fyrsta
tilheyrir helmingur
frambjóðendanna
þinghópi íhalds-
manna og kristi-
legra demókrata,
sama hópi og
Juncker sjálfur.“