Morgunblaðið - 18.08.2012, Blaðsíða 24

24
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 18. ÁGÚST 2012
Hægt er að lýsa skoðun á ritstjórnargreinum Morgunblaðsins á http://www.mbl.is/mogginn/leidarar/
Áfundi borg-arráðs ívikunni
vildu fulltrúar
meirihlutans ekki
samþykkja tillögu
fulltrúa Sjálfstæð-
isflokksins um að hvetja rík-
isstjórnina til að endurskoða
áform sín um skattahækkun á
ferðaþjónustuna. Í tillögunni
kom fram að skattahækkunin
mundi bitna sérstaklega hart á
reykvísku atvinnulífi þar sem
flest hótel og gistihús landsins
væru staðsett í Reykjavík og
að margvísleg tengd þjónusta
væri þar einnig.
Meirihluti Besta flokks og
Samfylkingar kaus að fresta
afgreiðslu málsins og funda
um það síðar með fulltrúum
viðkomandi ráðuneytis en bók-
aði um leið að viðræður yrðu
hafnar „við ríkisstjórnina um
að slást í lið með borgaryf-
irvöldum um sameiginlegar
aðgerðir og hagfellt umhverfi
til eflingar atvinnulífi í
Reykjavík, í samræmi við ný-
samþykkta atvinnustefnu
Reykjavíkur sem borgarstjórn
samþykkti í júní sl.“
Þessi afgreiðsla kemur ekki
á óvart þegar horft er til af-
stöðu meirihlutans til atlögu
ríkisstjórnarinnar gegn sjáv-
arútveginum. Meirihlutinn
hunsaði lengi, þrátt fyrir
áskoranir um annað, að skila
inn umsögn um frumvörp rík-
isstjórnarinnar um sjávar-
útvegsmál sl. vetur. Þegar um-
sögnin var svo loks afgreidd
kaus meirihlutinn að standa
með ríkisstjórninni gegn sjáv-
arútveginum og taldi fáa borg-
arbúa starfa við sjávarútveg,
„aðeins“ 1.800 manns.
Eftir þetta er meirihlutinn,
eins og fram kemur í fyrr-
nefndri bókun, búinn að sam-
þykkja atvinnu-
stefnu. Hún er upp
á ríflega fimmtíu
blaðsíður og borg-
aryfirvöld létu
þess getið við
kynningu stefn-
unnar að þetta væri í fyrsta
sinn sem slík stefna væri sett
fram af hálfu borgarinnar.
Borgaryfirvöld höfðu lengi
þá stefnu að þeim bæri að
stuðla að uppbyggingu at-
vinnulífs í borginni og gekk
allvel. Nú felst atvinnustefnan
aðallega í að útvega skýrslu-
skrifurum atvinnu við að setja
saman atvinnustefnu í löngu
máli án þess að nokkur áhugi
sé á raunverulegri uppbygg-
ingu atvinnulífs í borginni.
Dæmi um þetta áhugaleysi
má til að mynda sjá á því að í
skýrslunni miklu er sérstakur
kafli um „ferðamannaborgina“
Reykjavík þar sem fram kem-
ur að Reykjavík hafi „sett sér
metnaðarfulla ferðamanna-
stefnu“. Þar er greint frá „leið-
arljósi“ og farið fögrum orðum
um „lykilverkefni og aðgerðir“
og jafnvel talað um að í „mark-
miðum stefnunnar“ sé „lögð
áhersla á að Reykjavík verði
mótsstaður fyrir alþjóðlegar
stefnur og strauma í menning-
arlífi og skipi sér sess meðal
eftirsóttustu ráðstefnu- og við-
burðaborga í Norður-Evrópu.“
Því miður fyrir ferðaþjón-
ustufyrirtæki í Reykjavík er
hins vegar ekkert fjallað um að
rekstrarumhverfið skuli vera
hagfellt eða að sköttum skuli
haldið í lágmarki. Í kaflanum
um ferðamannaborgina
Reykjavík er hins vegar marg-
víslegt almennt tal sem engu
mun skila og aldrei stóð til að
nokkru skilaði. Ekki frekar en
annað tilgangslaust tal í öðrum
köflum hennar.
Atvinnustefna Besta
flokks og Samfylk-
ingar felst í að
styðja ríkisstjórnina}
Atvinnustefna
Reykjavíkurborgar
Leynimakkmeirihluta
Samfylkingar og
Vinstri grænna í
Hafnarfirði minnir
óþægilega á vinnu-
brögð sömu flokka í
landsstjórninni. Íbúi í bænum
þurfti að leita til úrskurðar-
nefndar í upplýsingamálum til
að fá sjálfsagðar upplýsingar
um tiltekin skuldamál bæjarins
og bæjaryfirvöld börðust eins
og þeim var unnt gegn því að
þurfa að veita upplýsingarnar
en urðu loks að gefa eftir. Þeg-
ar þau höfðu verið skikkuð til
að veita upplýsingarnar bitu
þau svo höfuðið af skömminni
með því að halda því fram að
þau hefðu aldrei
reynt að halda
þeim leyndum.
Enn er þó ekki
búið að upplýsa
umrædd skuldamál
að fullu. Út af
stendur ekki aðeins vaxtapró-
sentan heldur ekki síður hvern-
ig bæjarfulltrúarnir stóðu að
samningum við erlenda kröfu-
hafann og hvers vegna Hafn-
arfjarðarbær er kominn í þá af-
leitu stöðu sem raun ber vitni.
Upplýsingar um þetta þarf
að draga fram í dagsljósið, en
greinilegt er að bæjarfulltrúar
meirihlutans ætla sér ekki að
vera hjálplegir við að varpa
ljósi á málið.
Enn er áleitnum
spurningum ósvarað
um skuldastöðu
Hafnarfjarðarbæjar}
Leyndarmál í Hafnarfirði Á
meðan gamanleikarar ráðhússins
róta í rusli borgarbúa og hlaupa
undan illgresi á túnum og al-
mannarými keppast skoðana-
bræður þeira á þingi og í ríkis-
stjórn við að reyna að sannfæra landann um
að kreppan sé á enda. Engu máli skiptir að
kaupmáttur íslenskra heimila nálgast nú það
sem hann var árið 1993, fjárfestingar eru í al-
gjöru lágmarki og fjárlagahallinn er 72 millj-
örðum meiri en Steingrímur J. Sigfússon gerði
ráð fyrir á fjárlögum fyrir rúmu ári, eða 89
þúsund milljónir í mínus. Til að gæta sann-
girni er rétt að taka það fram að spekúlantar
Seðlabankans telja að kaupmáttur sé á pari
við það sem hann var árið 2004. Þeir virðast
þó sleppa því að leiðrétta útreikninga sína
með tilliti til verðbólgu en hver getur átalið þá fyrir það?
Verðbólga hefur aldrei verið þeirra sterka hlið.
Þrátt fyrir þetta er ekki hægt að neita því að hér
mælist hagvöxtur. Hagvöxtur sem nærri því að öllu leyti
má rekja til verðmætaukningar í sjávarútvegi og áliðnaði
og að einhverju leyti til þess fjölda erlendra ferðamanna
sem streyma til landsins í stríðum straumi en þeir hafa
eflaust aldrei verið fleiri.
Það hljóta allir að sjá kaldhæðnina í því að ríkisstjórn
Jóhönnu Sigurðardóttur og Steingríms J. Sigfússonar
skuli stæra sig af þessum hagvexti.
Ef mig minnir rétt voru það nákvæmlega þessir tveir
stjórnmálaflokkar, þ.e. Samfylking og Vinstri-grænir,
sem börðust hvað mest gegn uppbyggingu ál-
vers á Reyðarfirði sem nú flytur út ál fyrir 95
milljarða á ári, eða sex milljörðum meira en
fjárlagahalli ríksstjórnarinnar er á þessu ári.
Af þeim 95 milljörðum sem fást fyrir útflutn-
inginn frá álverinu verða rúmir 35 milljarðar
eftir í íslenska hagkerfinu.
Kaldhæðnin minnkar ekki þegar komið er
að sjávarútvegi, en nákvæmlega þessi ríkis-
stjórn lagði á ráðin um að ganga frá íslenskum
sjávarútvegi á vormánuðum og hótar því að
þeirri vegferð sé hvergi nærri lokið þótt að-
förin hafi mistekist að hluta. Þarf að nefna
makrílinn sem Samfylkingin vill fórna fyrir
inngöngumiða í Evrópusambandið?
Það er í raun kraftaverki líkast að undir-
stöðuatvinnugreinar þjóðarinnar geti dregið
vagninn áfram þrátt fyrir allt; hærri skatta, fleiri skatta,
gjaldeyrishöft, litla sem enga fjárfestingu inn í landið
o.fl.
Kannski og sem betur fer er ríkisstjórnin of upptekin
við stjórnarskrárklúðrið, deilur við þjóðina í Icesave og
við Hæstarétt vegna stjórnlagaþingskosninganna. Þá
má ekki gleyma innbyrðis átökum stjórnarflokkanna
sem hafa komið sér saman um fátt annað en að halda
völdum. Nýjasta útspil VG til Evrópusambandsumsókn-
arinnar er gott dæmi um vinnubrögð á ríkisstjórnar-
heimilinu en það hlýtur að vera einhvers konar met að
sækja um aðild að sambandi sem enginn vill inn í nema
örfáir samfylkingarmenn. vilhjalmur@mbl.is
Vilhjálmur A.
Kjartansson
Pistill
Kaldhæðnin í hagvextinum
STOFNAÐ 1913
Útgáfufélag: Árvakur hf., Reykjavík.
Ritstjórar:
Davíð Oddsson Haraldur Johannessen
Aðstoðarritstjóri:
Karl Blöndal
Útgefandi:
Óskar Magnússon
FRÉTTASKÝRING
Bogi Þór Arason
bogi@mbl.is
M
ikil óvissa er um
framvinduna í deilu
Breta og Ekvadora
um mál Julians Ass-
ange, stofnanda
WikiLeaks, og hugsanlegt er að hann
verði í sendiráði Ekvadors í London í
marga mánuði eða jafnvel árum sam-
an.
Breska stjórnin hefur hafnað al-
gerlega þeirri ákvörðun stjórnvalda í
Ekvador að veita Assange hæli sem
pólitískum flóttamanni. Hún segir að
ef Assange reyni að fara frá Bret-
landi beri breskum yfirvöldum laga-
leg skylda til að handtaka og fram-
selja hann til Svíþjóðar. Áður höfðu
breskir dómstólar fallist á beiðni
sænskra yfirvalda um að Assange
yrði framseldur til að hægt yrði að
yfirheyra hann í Svíþjóð vegna ásak-
ana um að hann hefði gerst sekur um
kynferðisbrot gegn tveimur konum.
Gæti skapað hættulegt fordæmi
Segja má að bresk stjórnvöld séu á
milli steins og sleggju. Ef Bretar
leyfa Assange að flýja til Ekvadors
gætu þeir skapað fordæmi, sem gæti
hindrað framsal annarra meintra
lögbrjóta, auk þess sem það myndi
skaða samskiptin við Bandaríkin og
Svíþjóð, að sögn The Financial
Times.
Breska dagblaðið The Independ-
ent segir að breskur stjórnar-
erindreki í Quito, höfuðborg Ekva-
dors, hafi hótað því á dögunum að
lögreglan myndi ráðast inn í sendi-
ráðið í London til að handtaka Ass-
ange. Fréttaveitan AFP segir að
breska utanríkisráðuneytið hafi sagt
stjórnvöldum í Ekvador að bresk
yfirvöld geti beitt lagaákvæði frá
árinu 1987 sem heimili því að afnema
friðhelgi sendiráða í Bretlandi. Will-
iam Hague, utanríkisráðherra Bret-
lands, sagði þó í fyrradag að ekki
yrði ráðist inn í sendiráð Ekvadors í
London.
Alex Carlile lávarður, málafærslu-
maður og einn þingmanna Frjáls-
lyndra demókrata í lávarðadeildinni,
sagði í viðtali við BBC að Bretar
myndu setja mjög hættulegt for-
dæmi ef ráðist yrði inn í sendiráðið til
að handtaka Assange. Það gæti orðið
til þess að stjórnvöld í öðrum lönd-
um, til að mynda Íran, afnæmu frið-
helgi breskra sendiráða til að hand-
taka fólk sem leitaði þar athvarfs.
Flest bendir því til þess að bresk
yfirvöld bíði eftir því að Assange gef-
ist upp og fari út úr sendiráðinu.
William Hague viðurkenndi að sú bið
gæti staðið í marga mánuði eða jafn-
vel árum saman.
Gerður að sendiráðsmanni?
Julian Assange getur ekki farið út
úr sendiráðinu án þess að eiga það á
hættu að lögreglan handtaki hann.
Um tuttugu lögreglumenn stóðu
fyrir utan sendiráðið í gær.
Hugsanlegt er að Ekvadorar af-
hendi Assange diplómatískt vega-
bréf en réttaráhrif slíkra vegabréfa
eru lítil og þau veita ekki handhaf-
anum friðhelgi frá lögum annarra
landa.
Ekvadorar geta einnig gert Ass-
ange að starfsmanni sendiráðsins og
samkvæmt Vínarsáttmálanum um
réttindi sendiráðsmanna er ekki
hægt að handtaka og lögsækja þá. Á
móti kemur að sendiráðsmönnum
Ekvadors ber að virða bresk lög og
þeir mega ekki hafa afskipti af innan-
ríkismálum Bretlands. The Guardian
hefur eftir breskum lögspekingi að
Bretar geti neitað því að viðurkenna
Assange sem sendiráðsmann á þeirri
forsendu að skipun hans sé augljós
tilraun til að skjóta sér undan ákvæð-
um breskra laga.
Assange-deilan gæti
staðið árum saman
AFP
Á varðbergi Um það bil tuttugu lögreglumenn stóðu fyrir utan sendiráð
Ekvadors í London í gær. Þeir eiga að handtaka Assange ef hann kemur út.
Hugsanlegt er að Ekvadorar
reyni að lauma Assange frá
sendiráðinu í einum af bílum
þess. Lögreglan getur ekki leit-
að í sendiráðsbílum en gæti
handtekið Assange um leið og
hann stigi út úr bifreiðinni.
Samkvæmt Vínarsáttmálanum
má lögreglan ekki opna innsigl-
aðan sendiráðspóst og hugsan-
legt er að reynt verði að lauma
Assange úr landi í slíkum pósti.
Lögreglan getur hins vegar not-
að skanna og hitamyndavélar til
að leita að hugsanlegum flótta-
manni í póstinum.
Laumað
úr landi?
INNLYKSA Í SENDIRÁÐI
Mótmæli Kona með mynd af Ass-
ange við sendiráð Breta í Ekvador.